Het ‘Monaco van de Alpen’ probeert oude grandeur te nieuw leven in te blazen

Eind negentiende eeuw schreed keizerin Sisi van Oostenrijk langs de waterval van Bad Gastein. Een paar decennia eerder sjokte ook Franz Schubert door het kuuroord in het Salzburgerland. Over de warmwaterbronnen van Bad Gastein wordt zeker sinds de veertiende eeuw gezegd dat die een heilzame werking zouden hebben.

Om aan de wens naar luxe van de kuurgasten tegemoet te komen, verrezen vanaf de tweede helft van de negentiende eeuw weelderige grand hotels in het Oostenrijkse Alpendorp. In de belle époque werd Bad Gastein ook wel het ‘Monaco van de Alpen’ genoemd. Honderd jaar later buldert de rivier de Gasteiner Ache onverminderd van de klippen in het centrum van Bad Gastein.



De hotelfaçades torenen links en rechts hoog boven het water uit. Alleen staat voor het Hotel Mirabel nu een al tijden ongebruikte puincontainer. De ruiten van het ooit sjieke logement zijn deels kapot of geheel verdwenen, de ramen van de begane grond zijn dichtgetimmerd.

Maar het luxehotel Straubinger, aan het centrale plein van Bad Gastein, ging in september vorig jaar juist weer open. In een lege hotelbar met veel goudkleurig fluweel wordt naast de onvermijdelijke apfelstrudel ook de dito sushi aangeboden. Van Bad Gastein wordt al jaren gezegd en geschreven dat het een revival meemaakt.

Tot een paar jaar geleden stonden bijna alle hotels er zo bij als het Mirabel, maar sinds een tijdje trekt het dorp weer investeerders. ‘Jonge en creatieve’ mensen (meestal een eufemisme voor veertig-minners met een laptop) zouden het kuur- en skioord in verval nieuw leven inblazen. Een greep uit de mediacommentaren: „In Bad Gastein vermengen zich oude grandeur en nieuwe hipheid tot een uniek levensgevoel”, schreef Vogue in 2017.

Dagblad Welt noemde Bad Gastein een „plek die staat voor avantgarde en cool”. Die Zeit noemde het „het Berlijn van de Alpen” met „grootstedelijke allure, midden in de bergen”. Op het eerste gezicht heeft die grootstedelijkheid weinig meer om het lijf dan dat er in de alpinehoreca sushi en matcha-thee te verkrijgen is.

Ook de verkoopster bij de bakker is het niet opgevallen dat er in de afgelopen jaren meer jonge mensen vakantie vierden in Bad Gastein dan voorheen. „In de zomer is het publiek altijd wat ouder, in het winterseizoen, als er geskied wordt, zijn de mensen wat jonger”, zegt ze gelaten. Ze onderschrijft dat er de laatste tijd veel is geïnvesteerd in de hotels, maar in haar zaak is het niet drukker dan anders.

„Hier komen altijd wel mensen.” Of haar indruk ook is dat veel van de nieuwe hotels en restaurants wel erg leeg zijn, ook al is het juli, zegt ze: „Dat zou ik niet willen bevestigen. Ik zou niets negatiefs over de plaats willen zeggen.

” Een van de indrukwekkendste gebouwen van Bad Gastein is het Grand Hotel l’Europe. Het doet geen dienst meer als hotel, maar een investeerder verbouwde een deel van het gebouw tot vakantieappartementen. De lobby van het voormalige hotel lijkt min of meer in de oorspronkelijke staat, met enorme marmeren zuilen links en rechts, messing trapleuningen, rode lopers en palmachtig groen.

In de lobby wordt een kinderfilm opgenomen, een van de acteurs vertelt over het verhaal: een jongetje is met zijn ouders met vakantie, maar verveelt zich stierlijk in het luxehotel. Als hij op een dag alle knopjes van de lift tegelijk indrukt, blijkt hij met de lift te kunnen tijdreizen. Hij komt uit in de hotellobby, waar grote drukte en opwinding heerst.

Wat blijkt (het blijft een Oostenrijkse productie): het jongetje is aangekomen in het jaar 1938, het jaar van de Anschluss, de Duitse annexatie van Oostenrijk. In dezelfde week in juli is er veel te doen om een ongeluk in buuroord Bad Hofgastein. Een vrouw van veertig is omgekomen na een aanval door een kudde koeien.

De vrouw maakte met haar dochters en een hondje een wandeling in de bergen, toen het drietal werd aangevallen door de dieren. De dochters konden zich redden, maar de runderen lieten volgens lokale berichtgeving de vrouw pas met rust toen een reddingshelikopter probeerde te landen. Deskundigen raden ten strengste af een kudde koeien in de bergen met een hond te passeren, al helemaal als er ook kalfjes in de kudde staan.

Zeker kleine hondjes vormen een risicofactor, omdat een grote hond de koeien nog kan afschrikken. Door het opspattende water aan de voet van de waterval lijkt het centrum van Bad Gastein voortdurend in een lichte nevel gehuld, wat de verlaten hotels nog spookachtiger maakt. ’s Avonds, in een ‘pop-up pizzeria’ met de naam Good Gastein, raakt een van de weinige dinergasten slaags met de koks.

De vijf mannen uit de keuken hebben grote moeite de agressieve gast naar buiten te werken, die daarbij een spoor van vernieling achterlaat. Met één effectieve armbeweging veegt de gast glazen en flessen van de bar op de grond. Borden sneuvelen, één van de pizzabakkers heeft tomatensaus op zijn gezicht, een ander bloed.

Een telefoon waarmee iemand de politie belt, wordt in een hoek gegooid. Als de politie er eenmaal is, ligt de grond bezaaid met scherven. De revival van Bad Gastein gaat met vallen en opstaan.

.