Herhalen, herhalen, herhalen... zo toon je aan dat onderzoek deugt

Dat viel dus mee – of tegen. Bepaalde hersengebieden spelen inderdaad een rol bij de beslissing om een portie lekker maar ongezond eten toch maar te laten staan, bleek uit een herhaling van eerder onderzoek. Maar dat het bij zulke zelfbeheersing vooral gaat om de ‘dorsolaterale prefontale cortex’ (DLPFC), dáárvoor werd geen sterk bewijs gevonden .

Het oorspronkelijke onderzoek dat dit verband wel legde, in het gezaghebbende tijdschrift Science , bleek niet repliceerbaar. Om zo’n verband alsnog te bewijzen zou veel meer studie nodig zijn. Je zou zeggen: een waardevolle kanttekening bij hersenonderzoek dat typisch de krant haalt, omdat het gaat over alledaagse menselijke beslissingen en gedrag.



Jammer genoeg werd het nauwelijks opgemerkt, zegt de Tilburgse gedragswetenschapper Nynke van der Laan, die het replicatieonderzoek uitvoerde. „Het is twee keer geciteerd”, aldus Van der Laan, „waarbij niet eens naar de non-replicatie is verwezen.” Het oorspronkelijke artikel haalde inmiddels ongestoord zo’n 250 citaties.

Dat ziet ook onderwijsonderzoeker Nienke Smit. Zij probeerde aan de Universiteit Utrecht een roemruchte studie uit de jaren zeventig te herhalen naar de effectiviteit van hulp op maat voor jonge kinderen . Opnieuw werd het sterke effect uit het oorspronkelijke onderzoek niet gevonden.

Smits bevindingen moeten nog verschijnen, maar afgaande op eerdere ervaringen is ook zij sceptisch over de impact die het zal hebben. Frustrerend, want „je stopt er.