Helft van in Nederland geproduceerde stroom was vorig jaar 'groen'

"De oorlog in Oekraïne heeft een flinke rol gespeeld bij de groei van de productie van groene stroom", duidt Vinodh Lalta van het CBS. Dit komt doordat de gasprijzen na 2022 flink stegen door de oorlog. "Bedrijven en burgers gingen toen kijken naar alternatieven.

Er is meer ingezet op duurzame bronnen." In 2023 steeg het aandeel groene stroom met 21 procent. De meeste groene stroom kwam in 2024 uit wind, namelijk 33 miljard kWh, een stijging van 13 procent.



De elektriciteitsproductie van windparken op land bleef nagenoeg gelijk. De productie van windparken op zee steeg met 32 procent naar 15 miljard kWh. In de winterperiode wordt de meeste windenergie opgewekt.

Hoewel de zon zich het afgelopen jaar minder liet zien dan de jaren ervoor, steeg de productie van zonne-energie met 11 procent naar 22 miljard kWh. Dit komt door de stijging van het zogenoemde opgestelde vermogen. Oftewel, er waren meer zonnepanelen en zonneparken die in sommige gevallen ook nog eens meer konden opwekken.

De meeste zonne-energie wordt, niet verrassend, in de zomer opgewekt. Biomassa is op gepaste afstand de nummer drie (ruim 6 miljard kWh) als het gaat om hernieuwbare energie. De productie uit biomassa nam af met zes procent.

De belangrijkste oorzaak was de lagere productie door kolencentrales, waar biomassa wordt bijgestookt. Uit water wordt relatief weinig energie opgewekt (0,09 miljard kWh). Voor het derde opeenvolgende jaar voerde Nederland meer elektriciteit uit dan het invoerde.

De uitvoer nam wel af met 1 miljard kWh naar 24 miljard kWh. Vooral de uitvoer naar Duitsland (-12 procent) en het Verenigd Koninkrijk (-24 procent) daalde. De Duitsers konden vooral door de gestegen productie van Franse kerncentrales, goedkoper elektriciteit invoeren.

De uitvoer naar België nam juist toe met 17 procent, onder andere door een lagere elektriciteitsproductie van met name de Belgische gascentrales. "In België was er een tijdje onderhoud aan een aantal gascentrales, en ze hadden daar natuurlijk wel stroom nodig. Nederland had veel stroom opgewekt en exporteerde die naar België", aldus Lalta.

Op de vraag of we die groene stroom niet beter zelf kunnen gebruiken, zegt hij dat groene stroom sterk afhankelijk is van het weer, waardoor het soms lastig te voorspellen is wanneer we 'te veel' stroom hebben of juist een tekort. "In april was er bijvoorbeeld veel wind en zon, waardoor een overschot ontstond. Die stroom konden we exporteren", legt de kenner uit.

In november was er volgens hem juist sprake van ' dunkelflaute '. Een periode met weinig zon en wind. Op zo'n moment moet er weer teruggevallen worden op fossiele brandstoffen In totaal kwam vorig jaar 55 miljard kWh uit fossiele brandstoffen.

In 2019 lag dit aantal nog op ruim 93 miljard kWh. Kernenergie en overige manieren van energieopwekking beslaan met nog geen 4 miljard kWh een klein deel van het totaal. Gebeurtenissen op het wereldtoneel, zoals de grillen van de Amerikaanse president Donald Trump, hebben volgens Lalta invloed op de Nederlandse energiemarkt.

Hij vertelt dat we op dit moment relatief veel lng (vloeibaar gas) uit Amerika importeren. Als de prijs daarvan omhooggaat denkt hij dat we moeten kijken naar andere landen of nog meer moeten inzetten op duurzame energie. Het stroomnet in ons land kan nog niet alles aan, zo zie je in deze video.

.