Heeft minister Agema de oplossing voor ziekenhuis Heerlen?

De Tweede Kamer heeft van het debat over de toekomst van het ziekenhuis in Heerlen een financiële discussie gemaakt. Oplossing van een eventueel geldprobleem moet dan komen van PVV-minister Fleur Agema van Volksgezondheid. Maar is er wel een oplossing langs deze route? De minister brengt deze week een bezoek aan Zuyderland.

Een aantal Kamerleden, die een eigen onderzoek doen naar de financiën van Zuyderland, komt later deze zomer langs. Ziekenhuis- bestuursvoorzitter David Jongen zal herhalen dat wat hem betreft het debat helemaal niet over geld gaat. Een blijvend tekort aan gespecialiseerd personeel dwingt Zuyderland om de ingewikkelde spoedzorg en planbare zware operaties te concentreren op één plek: in Heerlen of Geleen.



'De politiek' trekt volgens Zuyderland aan de verkeerde kant van het touw. Een van de belangrijkste maatschappelijke debatten in Limburg gaat over de toekomst van Zuyderland, met ziekenhuizen in Heerlen en Geleen. Na meer dan een jaar discussie in de mijnstreek en in 'Den Haag' maakt L1 de balans op.

Het gaat over gezondheidszorg, vastgoed, burgerparticipatie, politieke invloed, wet- en regelgeving, protestmarsen, arbeidsmarkt en niet in de laatste plaats emoties. Kortom, een ingewikkelde operatie. Nieuw gebouw nodig Heerlen heeft de 'pech' dat het huidige ziekenhuis, geopend in 1968, dringend aan vervanging toe is.

In 2030 moet er nieuwbouw staan. Maar wat moet er precies worden gebouwd? Met die kernvraag is het debat begonnen. Als de 'hoogcomplexe zorg' in de Heerlense nieuwbouw zou komen, dan kost dat volgens Zuyderland en zijn adviseurs 200 miljoen euro meer dan een keuze voor huisvesting in Geleen.

Het gaat om de uitgebreide spoedeisende hulp (SEH), met daaraan gekoppeld intensive care en geboortecentrum. Allemaal afdelingen die dag en nacht bezet moeten zijn met hooggekwalificeerd personeel voor onder meer spoedoperaties. (Tekst gaat verder onder foto.

) Gat van 200 miljoen Het argument van de ziekenhuisdirectie om te kiezen voor Geleen zou vervallen als het gat van 200 miljoen euro op een of andere manier wordt gedicht. Bij de hoogte van dat bedrag worden vraagtekens gezet door de actiegroep Ziekenhuisalliantie, maar er blijft hoe dan ook een fors verschil. De grote vraag is of minister Agema het benodigde bedrag gaat ophoesten.

Als Tweede Kamerlid heeft ze zich keer op keer sterk gemaakt voor 'volwaardige streekziekenhuizen', hoewel in de regels niet staat wat zo’n ziekenhuis dan precies moet bieden en wat de definitie van een 'streek' is. Precedent Het zou een enorm precedent scheppen als de overheid ingrijpt in de economische bedrijfsvoering van een zorgaanbieder en extra geld op tafel legt. Een ziekenhuis is namelijk geen staatsinstelling, maar een private organisatie.

Als Heerlen geld krijgt, staan er meteen andere ziekenhuizen op de stoep bij de minister met dezelfde soort problemen. Als de Kamer de minister steunt, kan ze uiteraard honderden miljoenen euro's uitrekken om in het hele land afslankingen van ziekenhuisvestigingen tegen te gaan. Met als argument: een ziekenhuis speelt een grote rol in het gevoel van leefbaarheid en veiligheid bij mensen in een regio.

Wat mag dat waard zijn? Of is de minister bereid voor alleen Parkstad een uitzondering te maken? Kwaliteit zelfde Het lastige is dat met 200 miljoen euro erbij de kwaliteit van de medisch specialistische zorg in de totale mijnstreek (Parkstad en Westelijke mijnstreek) helemaal niets zal verbeteren. Want ook dan is er maar op één plek hoogcomplexe zorg: Heerlen in plaats van Geleen. Het gebrek aan gekwalificeerd persoon wordt niet opgelost met 200 miljoen meer investeren in vastgoed.

De huidige wetgeving biedt geen mogelijkheden voor de minister om mee te betalen aan nieuwbouw. Uiteraard kan zij nieuwe wetsvoorstellen naar de Tweede Kamer sturen om te helpen in dit soort situaties, maar zo'n proces vergt al snel twee jaar. Daar kan Zuyderland naar eigen zeggen niet op wachten als in 2030 het nieuwe ziekenhuis klaar moet zijn.

Een groot bouwproject vergt jaren van voorbereiding en uitvoering. Rol van CZ Zorgverzekeraar CZ lijkt het financieel gat niet te kunnen dichten. De zorgverzekeraar werkt met premies die burgers betalen.

Om van die inkomsten een vastgoedprobleem op te lossen van één specifiek ziekenhuis, lijkt niet in het belang van premiebetalers. CZ heeft wel de wettelijke plicht om beschikbaarheid van goede zorg te garanderen in Parkstad en de Westelijke Mijnstreek. Laat dat nou juist een van de argumenten zijn van de ziekenhuisdirectie om levensbedreigende spoedzorg en zware operaties te concentreren op één locatie.

CZ-baas Joep de Groot is het daarmee eens, heeft hij vaker laten weten. Bankleningen Zuyderland zou naar de banken kunnen stappen voor een extra lening. Met de winstmarge die het ziekenhuis maakt is het de vraag of banken nog meer leningen willen verstrekken.

De jaarlijkse extra kosten van 16 miljoen euro (rente, aflossing en extra afschrijving leegstand Geleen) kan Zuyderland volgens bestuursvoorzitter Jongen niet opbrengen. Dan zou de reguliere winst van de ziekenhuisorganisatie als sneeuw voor de zon verdwijnen, waardoor er nauwelijks ruimte meer is om tegenvallers in de toekomst op te vangen. Omdat het ziekenhuis geen overheidsinstelling is moet het als bedrijf zelf zorgen voor enig vet op de ribben.

Personeelsoplossing Als de geldroute niets oplevert, moet de oplossing komen uit de personele hoek. Het argument van Zuyderland dat er te weinig gekwalificeerd personeel is, zal de minister niet ontkennen. Ze zal bij haar werkbezoek verwijzen naar het hoofdlijnenakkoord van het nieuwe kabinet.

Daarin staat te lezen: "Het aanpakken van de personeelskrapte in de zorg heeft grote prioriteit. Daarom wordt het aantrekkelijker gemaakt om in de zorg te werken, door middel van meer autonomie, loopbaanperspectief, goede arbeidsvoorwaarden en beperking van regeldruk en van administratieve lasten, bijvoorbeeld door meer innovaties." Dilemma Resteert de vraag: leiden deze voornemens van het kabinet daadwerkelijk tot minder personeelstekorten op de spoedeisende hulp en in de operatiekamers in 2030 in Zuid-Limburg? Een vraag die heel lastig keihard valt te beantwoorden, terwijl de rekensom over het vastgoed wel concreet is te maken.

Dat is het grote dilemma in het Zuyderland-debat. Deel dit artikel 💬 WhatsApp ons! Heb jij een tip of opmerking voor de redactie? Stuur ons een bericht via WhatsApp of stuur een mail naar [email protected] !.