Geef vrouwen bij anticonceptie de keuze voor pijnbestrijding

Even op je kiezen bijten. De pijn gaat zo over. Het valt reuze mee, toch? Het zal veel vrouwen bekend voorkomen.

Pijn gerelateerd aan de voortplanting (menstruatiepijn, baringspijn) of de beperking daarvan (inwendige anticonceptie) ‘hoort er nu eenmaal bij’. In die houding lijkt – langzaam – verandering te komen. Deze week kondigde Het Nederlands Huisartsengenootschap (NHG) aan de richtlijn voor pijnbestrijding voor het plaatsen van een spiraaltje te gaan herzien .



Dat is goed nieuws. Het plaatsen van een spiraaltje in de baarmoeder wordt door veel vrouwen als zeer pijnlijk ervaren. „Flauwgevallen van de pijn”, of „het is verreweg het pijnlijkste ooit”, tekende Ava, een belangenorganisatie voor anticonceptie, op in een onderzoek naar de ervaring van vrouwen (waarin overigens ook gematigder geluiden klinken).

Het advies van huisartsen nu is om voorafgaand aan de plaatsing paracetamol of naproxen in te nemen. Maar veel vrouwen zeggen dat dit de pijn onvoldoende wegneemt. De aankondiging van NHG komt midden in een opgelaaid debat over de kwestie.

Sinds het voorjaar klinkt er veel kritiek op de oude richtlijn. In een spraakmakend opiniestuk in de Volkskrant spraken twee bestuursleden van Ava zich uit voor gelijkwaardiger pijnbestrijding bij anticonceptie, naar aanleiding van het nieuws dat mannen zich vaker laten steriliseren. „Verdoof niet alleen de balzak”, eindigden zij hun pleidooi, verwijzend naar de standaard verdoving die mannen krijgen bij deze ingreep, „maar ook de baarmoeder”.

De auteurs kregen veel bijval, maar het leidde aanvankelijk niet tot enige verandering – NHG zei vorige week juist nog de richtlijn níét te willen aanpassen . Maar door, naar eigen zeggen, de vele media-aandacht over het onderwerp ging NHG een paar dagen later toch overstag, al is de belofte vaag geformuleerd. Een herziening van de richtlijn „gaat gepland worden”, schrijft NHG in een persbericht .

Daarbij weegt HNG de voordelen van pijnbestrijding af tegen de mogelijke nadelen van bijwerkingen. De grote aandacht voor dit onderwerp past binnen het groeiende bewustzijn dat mannen en vrouwen anders worden behandeld in de medische wetenschap. Het mannenlichaam staat centraal in onderzoek en behandeling naar vrijwel alle medische klachten, zo is inmiddels steeds breder bekend.

‘Vrouwspecifieke aandoeningen’ worden te vaak gemist, te laat gediagnosticeerd of verkeerd behandeld . Een bewustzijn dat, als het leidt tot meer gelijkwaardigheid, niet alleen veel leed, maar ook veel kosten kan besparen . Laat een betere praktijk van pijnbestrijding bij het plaatsen van een spiraaltje een voorbeeld zijn voor al die andere ‘vrouwspecifieke aandoeningen’ die nu worden gemist, niet of niet goed worden behandeld, zoals klachten rondom de menopauze of endometriose.

Zonder dat meer medicalisering daarvan het logische gevolg hoeft te zijn. Even los van de vraag of pijn ‘erbij hoort’ en of die vraag hetzelfde wordt beantwoord voor mannen als voor vrouwen, is het van belang dat vrouwen meer keuze krijgen. En dat artsen beter luisteren naar de pijnbeleving van hun patiënten.

Het is hoog tijd de pijn van vrouwen serieuzer te nemen. Het is niet aan de arts om te beoordelen of pijn reuze meevalt – of niet..