Steeds meer Nederlanders trekken hun portemonnee met Black Friday, eind november, en dat speelt zich voor een groot deel online af. Voor webshops is dit hét startschot voor de lucratieve feestdagen. En dat zorgt voor een schaduwkant: webshopfraude neemt toe.
Om consumenten te waarschuwen lanceerde de politie daarom afgelopen week een nepwebshop, pakjedealsnu.nl . De niet van echt te onderscheiden site biedt torenhoge kortingen op onder andere fatbikes, telefoons en spelcomputers.
Zodra je een product in de ‘winkelwagen’ plaatst, volgt een waarschuwing van de politie. Hoe zorg je ervoor dat je zelf geen slachtoffer wordt? Vier vragen en antwoorden over webshopfraude. 1.
Hoe vaak komt webshopfraude voor? Ruim 15.000 mensen deden tot november van dit jaar aangifte om webshopfraude, meer dan in heel 2023. Zij verloren daarbij gezamenlijk ruim 3,5 miljoen euro.
Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek ligt het daadwerkelijke aantal slachtoffers een stuk hoger, en was vorig jaar zo’n 9 procent van de bevolking slachtoffer van online oplichting en fraude. Niet gek als je kijkt hoeveel mensen wel eens wat online kopen: zo’n acht op de tien Nederlanders . Volgens Rolf van Wegberg, onderzoeker cybercrime aan de TU Delft, gaat het vooral om aankoopfraude.
„Kortingen op webwinkels zijn heel normaal in deze tijd van het jaar. Op nepwebwinkels vind je vooral kortingen op elektronica, omdat die vaak hoge standaardprijzen hebben. Voor criminelen kost het opzetten van zo’n website maar een paar euro, dus als ze maar één iemand oplichten, halen ze er al veel geld uit.
” 2. Waaraan herken je webshopfraudeurs? Bij Black Friday draait het om kortingen, maar er zijn grenzen. „Als een aanbieding te mooi lijkt om waar te zijn, is dat vaak ook het geval”, schrijft de politie.
De frauduleuze webshops bieden vaak onrealistisch lage prijzen om klanten te lokken. Voor Van Wegberg is de betaalmethode het belangrijkste handvat om er achter te komen of een winkel veilig is. „Grote partijen als Bol en Amazon maken gebruik van bepaalde betalingsverwerkers, zoals Adyen en Mollie, en die doen een hele strenge klantselectie.
Dus op het moment dat je alleen maar bijvoorbeeld met bankoverschrijving kan betalen of met PayPal, dan zegt dat een hoop.” Kijk ook of de website technisch gezien veilig is: begint het webadres van de webwinkel niet met ‘https://’, dan is er geen beveiligingscertificaat en kunnen online-criminelen er met je gegevens vandoor gaan. Andere zaken om goed in de gaten te houden zijn de leeftijd van de website.
Oplichters kunnen de site bijvoorbeeld vlak voor Black Friday online hebben gezet. Hetzelfde geldt voor de reviews die je via Google leest. Als een webshop géén recensies heeft, dan is dat een risico.
3. Hoe weet je of de webshop waarop je surft veilig is? Als je zoekt op informatie over het bedrijf, kijk dan of er een btw-nummer of inschrijvingsnummer bij de Kamer van Koophandel wordt gedeeld. Het kan zijn dat oplichters het KvK-nummer van een ander bedrijf gebruiken om goede sier te maken, dus dit is geen absolute garantie.
In de database van de politie of via de ScamCheck kun je kijken of er eerder aangiftes of negatieve ervaringen rond webshops zijn geweest. Andere manieren om te checken hoe betrouwbaar een website is, is aan de hand van keurmerken als Thuiswinkel Waarborg. Dat een webshop de logo’s van die keurmerken op de site heeft, betekent overigens niet dat ze daadwerkelijk te vertrouwen zijn: kijk op de sites van de keurmerken in kwestie of webwinkels daadwerkelijk doorgelicht zijn.
Kijk ook of er reviews zijn op sites met onafhankelijke beoordelingen, waar experts en andere consumenten hun ervaringen delen. Is er niets te vinden over de webwinkel waar je iets wil kopen? Of juist heel veel negatieve reviews? Kijk dan vooral verder. 4.
Is webshopfraude in de loop der jaren veranderd? Volgens onderzoeker Van Wegberg is vooral de ondergrondse digitale economie veranderd, oftewel het dark web waar criminelen actief zijn. „Daar vind je heel snel bouwpakketten voor malafide webshops”, zegt Van Wegberg. „Je hoeft niet zelf te weten hoe je een website bouwt.
Je hoeft ook niet iemand te kennen die een website bouwt. Bij die pakketten zit gewoon een handleiding met wat je moet doen. Daarmee is het makkelijker geworden om dit soort webwinkels even snel in de lucht te zetten en weer offline te halen.
” Preventief optreden en bewustwording creëren is volgens de onderzoeker het beste recept. En, voor wie wil profiteren met kortingen op aankopen voor de feestdagen, goed kijken waar je je geld uitgeeft..
Technologie
Fraude met webshops: weinig moeite, snel succes
Met Black Friday in aantocht vechten webshops om de aandacht, en vooral het geld, van de consument. De kans dat klanten daarbij slachtoffer worden van fraude groeit ieder jaar.