Franse Eurocommissaris dient boos ontslag in omdat Von der Leyen hem wil wisselen voor een vrouw

Knallende ruzie binnen de Europese Commissie: de Fransman Thierry Breton, officieus de nummer twee na voorzitter Ursula von der Leyen, heeft vanmorgen onverwachts zijn ontslag ingediend. Reden: ongenoegen over de manier waarop zij haar nieuwe groep Commissarissen aan het formeren is, zo blijkt uit zijn ontslagbrief die hij vanmorgen indiende en meteen publiceerde op X. De openlijke botsing tussen de Franse en Duitse topfunctionarissen in Brussel betekent ook nieuwe onzekerheid voor Wopke Hoekstra en het kabinet-Schoof.

Tot gisteravond waren zes landen nog in gesprek met Von der Leyen over de precieze portefeuilleverdeling in de nieuwe Europese Commissie, waaronder Nederland. Het zag ernaar uit dat Hoekstra een zware portefeuille zou krijgen, zeggen bronnen in Brussel, maar onduidelijk is wat de wisseling van de Franse kandidaat gaat betekenen. Von der Leyen bespreekt dinsdag de definitieve portefeuilleverdeling met de leiders van de politieke groepen in het Europees Parlement.



De bespreking moest vorige week uitgesteld worden vanwege politieke onenigheid in Slovenië, over de kandidaat-commissaris daar. Het verdelen van de portefeuilles in het uitvoerend bestuur van de EU is elke vijf jaar een lastige puzzel. Elk land mag een Commissaris voordragen, maar voorzitter Von der Leyen gaat over de verdeling van de taken.

Er zijn zware, zoals industriebeleid of landbouw, waar veel geld in omgaat, en lichtere zoals ‘meertaligheid’ of ‘gelijkheid’. Bij de verdeling moet Von der Leyen behalve met de capaciteiten van de kandidaten vooral ook rekening houden met de verschillen tussen grote landen en kleine, tussen noordelijke landen en zuidelijke, tussen het westen van de EU en het oosten, en tussen de verschillende politieke kleuren. Genderbalans Een eis die zij zelf bij haar aantreden in 2019 stelde was een evenwicht tussen mannen en vrouwen.

De afgelopen vijf jaar was dat evenwicht er, maar deze keer hebben veruit de meeste landen een man naar voren geschoven. Zeer tot het ongenoegen van de Duitse Von der Leyen, die al weken bezig is landen te bewerken alsnog met een vrouw over de brug te komen. Dat is gelukt bij Roemenië.

België, dat midden in een kabinetsformatie zit, heeft op het laatste moment ook een vrouw voorgedragen. Slovenië ging ook om, de mannelijke kandidaat trok zich terug, maar de oppositie in het parlement hield de voordracht van zijn vrouwelijke vervanger vervolgens dagenlang op. Breton schrijft nu in zijn ontslagbrief dat Von der Leyen ook Parijs heeft gevraagd van kandidaat te wisselen.

,,Op 25 juli heeft president Macron mij voorgedragen als de officiële Franse kandidaat voor een tweede termijn in de Europese Commissie. (..

.) Een paar dagen geleden, in de allerlaatste fase van de onderhandelingen over de samenstelling van de volgende Commissie, heeft u Frankrijk gevraagd mijn kandidatuur in te trekken, om persoonlijke redenen die u niet met mij heeft besproken. In ruil bood u Frankrijk een belangrijkere portefeuille aan.

(...

) ,,In het licht van deze omstandigheden - weer een bewijs van uw twijfelachtig bestuur - kan ik niet langer mijn taken vervullen.” In Brussel wordt bevestigd dat Frankrijk vandaag inderdaad met een nieuwe kandidaat komt, hoogstwaarschijnlijk een vrouw. Openlijk kritisch De relatie tussen Thierry Breton en Ursula von der Leyen was al langer niet goed.

Eerder dit jaar drukte zij een benoeming van een Duitse partijgenoot als ‘gezant voor het midden- en kleinbedrijf’ door tegen de zin van Breton, terwijl hij eigenlijk over de benoeming ging. Ze gebruikte daarvoor een vergadering waarbij hij afwezig was. De Fransman schreef daarna een brief op poten, die ook werd gelekt naar de pers.

Breton toonde zich openlijk kritisch over een tweede termijn voor Von der Leyen als voorzitter. Maar zij werd wel door de regeringsleiders van de 27 EU-landen voorgedragen, en de benoeming werd door het Europees Parlement afgelopen juli goedgekeurd. Von der Leyen geldt als een daadkrachtige bestuurder.

Maar dus ook iemand die zich niet laat ringeloren. Powerplay van de dertiende verdieping, zo noemde een bron in Brussel maandagmorgen haar actie om president Macron zijn kandidaat Breton te laten vallen in ruil voor meer Franse invloed. De dertiende verdieping is de verdieping in het gebouw van de Europese Commissie waar Von der Leyen werkt, en overigens doordeweeks ook slaapt: ze heeft er een slaapkamer laten inrichten.

Waarvoor zij ook huur betaalt. Von der Leyen heeft nu nog één dag om de puzzelstukjes te leggen. Tenzij ze de bekendmaking van de rolverdeling binnen haar volgende bestuur nog een keer uitstelt.

Maar dat ze te veel eer vinden voor Breton, zo was vanmorgen de verwachting in Brussel. Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!.