FNV hield na verschillende geluiden en klachten over onveilige werksituaties een enquête onder medewerkers van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Bijna duizend ambtenaren hebben de enquête volledig ingevuld na een oproep van de FNV. Het is onduidelijk of de respondenten representatief zijn voor het hele ministerie.
Bij Infrastructuur en Waterstaat werken in totaal 15.000 ambtenaren, want ook Rijkswaterstaat en de Inspectie Leefomgeving en Transport horen bij het ministerie. Bijna één op de drie respondenten zegt het afgelopen jaar te maken hebben gehad met grensoverschrijdend gedrag.
Onder grensoverschrijdend gedrag wordt verstaan: pesten, seksuele intimidatie, discriminatie of (lichamelijke) agressie. Bijna een kwart van de ondervraagden overweegt van baan te wisselen. Opvallend in het onderzoek zijn verwijzingen naar het gedrag van de PVV-bewindslieden, minister Madlener en staatssecretaris Jansen.
Een anonieme ambtenaar hekelt in de FNV-enquête het optreden van 'onze bewindspersonen'. "In interne besprekingen komen met regelmaat racistische en discriminerende bijzinnen voor, vooral over Marokkanen, buitenlanders in het algemeen, maar ook vrouwen", zo staat in het onderzoek. "De conclusies van het FNV-onderzoek zijn stevig, al zijn precieze beschuldigingen tegelijkertijd vaag, want er zijn geen letterlijke citaten van de omstreden uitspraken van de bewindslieden”, zegt politiek verslaggever Fons Lambie.
“Het rommelt al langer op het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Ook RTL Nieuws hoort van bronnen dat de samenwerking tussen de bewindslieden en ambtenaren botst en schuurt. In de zomer vertrok al een topambtenaar na een conflict met de minister over het luchtvaartbeleid.
Dat is vrij bijzonder. Ook deze conclusies van de FNV laten zien dat er nog behoorlijk wat spanningen zijn." Wat de letterlijke uitspraken zijn geweest, weet de FNV niet.
FNV-bestuurder Magda Korolczuk: "We hebben meerdere gesprekken gehad met ambtenaren van het ministerie en Rijkswaterstaat en het blijkt dat het vaker gebeurt. Mensen ervaren echt discriminatie op de werkvloer." De klachten zijn terug te leiden naar een eerdere uitspraak van staatssecretaris Chris Jansen, zegt FNV-bestuurslid Korolczuk.
De PVV-staatssecretaris verdedigde in september in het tv-programma Goedemorgen Nederland de 'minder Marokkanen-uitspraken' van PVV-leider Geert Wilders uit 2014. Onder druk van premier Schoof beloofde Jansen zijn uitspraak niet te herhalen. Een anonieme ambtenaar noemt in het FNV-onderzoek de uitspraken 'vernederend' en 'grensoverschrijdend'.
"Deze bewindspersoon sluit keer op keer een groep mensen uit, dit heeft niet alleen effect binnen IenW, maar ook binnen de maatschappij. De ambtelijke top is 'blijkbaar niet in staat' dit 'op de juiste manier met de bewindspersoon te bespreken', aldus de anonieme melder. FNV sprak met zeker vijf mensen die hier last van hebben, zegt Korolczuk.
"Het blijkt dat de uitspraak op de werkvloer blijft hangen. Mensen voelen zich vrij om het uit te spreken. Dat vind ik heel erg.
Gewoon voor de medewerkers." De werksituatie op het ministerie wordt door de ondervraagden allesbehalve positief beoordeeld. Zo heeft 30 procent van de respondenten het afgelopen jaar één of meerdere vormen van grensoverschrijdend gedrag meegemaakt.
Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is eind vorige week ingelicht over het rapport van FNV. Eerder vandaag is door RTL Nieuws om een reactie gevraagd, maar tot op heden heeft het ministerie nog niet gereageerd. Een op de vijf zegt gepest te zijn, en een op de tien geeft aan het afgelopen jaar gediscrimineerd te zijn.
Slachtoffers ervaren stress, functioneren minder goed en voelen zich minder veilig. Volgens de FNV kan het leiden tot meer ziekmeldingen en langdurige psychische schade. Opvallend is dat in 54 procent van de gevallen een leidinggevende de veroorzaker is van dat grensoverschrijdende gedrag.
En dat gaat tot op het allerhoogste niveau, blijkt uit de reacties onder de respondenten. Door die onveilige omgeving overweegt 22 procent van de respondenten van baan te wisselen. Vakbond FNV is geschrokken en wil dat het ministerie direct met een stevige aanpak komt.
Zo moeten er als het aan de vakbond ligt onder meer verplichte cursussen en trainingen komen om de sociale veiligheid snel te verbeteren. FNV-bestuurder Korolczuk: "Er zijn pittige aantijgingen gedaan over de bewindspersonen. Wat moet daarmee gebeuren? Dat moet direct stoppen.
Dat kan niet." Oppositiepartijen reageren geschrokken. "30 procent van de mensen die last heeft van een onveilige werkomgeving, dat is echt heel veel.
Ik vind dat de minister en staatssecretaris een grote verantwoordelijkheid hebben om dit op te lossen", zegt GroenLinks-PvdA-Kamerlid Habtamu de Hoop. Hij herkent de onrust over de 'minder Marokkanen'-uitspraak van Jansen. "De minister moet zich dit erg aanrekenen.
Maar vooral ook staatssecretaris Jansen. Ook omdat we zien dat er nog steeds discriminerende opmerkingen gemaakt worden. Ik wil daarom een debat.
En het raakt ook de vertrouwensvraag. Ik vraag me echt af of deze staatssecretaris wel in staat is tot verbeteringen", aldus De Hoop. Ook D66 wil zo snel mogelijk een debat.
"Dat medewerkers op het ministerie worden geconfronteerd met grensoverschrijdend gedrag is onacceptabel. Eerdere brandbrieven van medewerkers brachten het probleem aan het licht, maar nu blijkt het probleem nóg veel groter te zijn", zegt D66-Kamerlid Mpanzu Bamenga. "Er moet direct een debat komen en de bewindspersonen moeten verantwoording afleggen.
".
Politiek
FNV: bewindslieden PVV en leidinggevenden zorgen voor onveilige sfeer op ministerie van Infrastructuur
Op het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat zou een onveilige werksfeer heersen, constateert vakbond FNV in een onderzoek. Dat wordt volgens de vakbond mede veroorzaakt door de twee PVV-bewindslieden, minister Madlener en staatssecretaris Jansen. De vakbond ontving meerdere meldingen over omstreden opmerkingen van de bewindslieden en grensoverschrijdend gedrag door andere leidinggevenden.