Europese defensieuitgaven moeten razendsnel omhoog nu Amerikaanse steun niet meer zeker is

De afgelopen decennia leunde Europa steeds op zijn trouwe bondgenoot de Verenigde Staten. Maar na Donald Trumps terugkeer in het Witte Huis is in korte tijd heel snel het besef gegroeid dat die steun lang niet meer zo zeker is. En dat Europa voor de eigen veiligheid niet meer automatisch op de Amerikanen kan rekenen.

"Europa zal heel snel moeten herbewapenen", zei voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen dit weekend in Londen. Volgens de Brusselse denktank Bruegel gaat het honderden miljarden euro’s per jaar kosten om de Europese defensie op orde te krijgen. Voorlopig is Amerikaanse steun nog onontbeerlijk.



"De VS heeft wapensystemen die Europa niet heeft", zegt Bruegel-onderzoeker Guntram Wolff. "En kan heel snel grote aantallen militairen inzetten. Dit kunnen wij niet in Europa en moeten we echt voor elkaar zien te krijgen.

" Ook op inlichtingengebied leunt Europa sinds jaar en dag sterk op de Verenigde Staten. De Amerikanen beschikken over zo’n 250 militaire satellieten, vijf keer zo veel als alle Europese landen bij elkaar. Satellieten zijn van cruciaal belang voor navigatie en het verzamelen van informatie.

Minister Brekelmans zei vorige week dat het niet makkelijk zal zijn om de Europese afhankelijkheid van de Amerikanen af te bouwen: De Russische oorlogsindustrie draat ondertussen op volle toeren. Bijna zeven procent van het bruto binnenlands product gaat naar defensie. Als Europa niet snel in actie komt, dreigt het in militaire slagkracht achter te raken op Rusland.

"Dat is zeker het geval als de oorlog in Oekraïne zou stoppen", zegt Wolff. "In dat geval kan Rusland in korte tijd enorme militaire capaciteit opbouwen die het in een jaar of twee op elke plek op het Europese continent kan inzetten." Naast miljardeninvesteringen is daarom ook samenwerking nodig.

"Veel landen zijn te klein om zichzelf te verdedigen. Zelfs een land als Polen", aldus Wolff. "Als Rusland echt achter het land aan gaat en er is geen Europese strategie, dan zal het lastig zijn voor Polen om de Russen lang van het lijf te houden.

" "De defensie-industrie in Europa moet opschalen", zegt ook luitenant-kolonel Sander Donker. "Dat is nodig voor onze veiligheid. En dat doen we het liefst door zo veel mogelijk samen te werken.

" Een goed voorbeeld daarvan is de gemoderniseerde CV90, een gevechtsvoertuig van de landmacht. Deze is samen met Nederlandse militairen bedacht en wordt in Bunschoten-Spakenburg gemaakt. Verschillende landen hebben al besloten om deze standaard over te nemen.

"Als je aan het front aan het vechten bent, is het hartstikke fijn dat het niet uitmaakt wie je munitie komt brengen", zegt Donker. "En dat het, als je tank kapot is, niet uitmaakt in welke andere tank je stapt." Militair gezien is dat een groot voordeel.

Maar ook uit economisch perspectief is harmonisatie belangrijk, valt Wolff hem bij. "Zodat je minder kwijt bent per tank." Want gezien de miljardeninvesteringen die nodig zijn, is elke besparing mooi meegenomen.

Premier Schoof zei dit weekend in Londen ook dat Europa in de toekomst minder op de Verenigde Staten kan rekenen:.