Europa na minitop: besluiteloos, buitenspel, en nog altijd erg afhankelijk

Een groot gevoel van urgentie op de ingelaste Europese minitop in Parijs gisteren. Maar de bijeenkomst met een selecte groep Europese leiders heeft nog weinig concrete resultaten opgeleverd. Op een moment dat het er echt toe doet straalt Europa vooral besluiteloosheid uit. Verslaggever Roel Schreinemachters over de huidige situatie.

featured-image

Europa voelt zich buitenspel staan sinds het telefoontje van de Amerikaanse president Trump aan zijn Russische ambtsgenoot Poetin vorige week. De ontwikkelingen volgen elkaar in razend tempo op. Vandaag zijn al gesprekken begonnen tussen Russische en Amerikaanse delegaties in Riyad.

Zonder Europa dus. Reden voor de Franse president Macron om een minitop te beleggen in Parijs met een aantal grote spelers in Europa. Ook het relatief kleine Nederland mocht aanschuiven, vooral vanwege alle steun die ons land sinds het begin van de oorlog aan Oekraïne heeft gegeven.



"Het heeft geen zin om alleen maar te roepen dat je aan tafel wilt zitten", zei premier Schoof na afloop. "Dan moet je ook een concreet bod kunnen doen." Daarover ging het gesprek in Parijs.

Van eensgezindheid was in het Elysée waar de bijeenkomst werd gehouden echter maar weinig te merken. Voorafgaand aan het overleg had de Britse premier Starmer bekendgemaakt bereid te zijn om militairen te leveren voor een vredesmacht. Ook Nederland staat daar welwillend tegenover, zei premier Schoof afgelopen weekend al.

Frits Wester vertelt in onderstaande video meer over wat dat allemaal kan inhouden, de inzet van een vredesmacht: Maar Duitsland vindt het veel te vroeg en zelfs ongepast om nu over vredestroepen te praten terwijl de oorlog nog in volle gang is, zei bondskanselier Scholz na afloop. Het irriteert hem zelfs een beetje, voegde hij daaraan toe. Een duidelijke sneer naar collega-regeringsleiders die daar al wel over speculeren.

Bij de top werd ook nog eens duidelijk dat Europa bij het bieden van veiligheidsgaranties aan Oekraïne toch ook echt de Verenigde Staten nodig heeft. Afgelopen jaren is er te veel bezuinigd op de Europese defensie om zonder de Amerikanen voldoende bescherming te kunnen bieden aan Oekraïne. Er is dan ook grote eensgezindheid over de noodzaak van extra investeringen in de Europese defensie.

Maar ook op dit punt blijven oude geschillen van mening bestaan over waar je die extra miljarden vandaan moet halen. Premier Schoof benadrukte na afloop ongevraagd dat Nederland tegen gezamenlijk lenen met zogenoemde eurobonds blijft. Veel landen staan er financieel gezien niet zo goed voor dat ze makkelijk miljarden extra op hun begroting kunnen vrijspelen.

Zo heeft de minitop die was bedoeld om Europa weer relevant te maken nu Amerikanen en Russen het initiatief naar zich toe hebben getrokken, het tegenovergestelde bereikt van wat was beoogd. De bijeenkomst heeft juist de verdeeldheid die er is onderstreept en zal zeker niet hebben geholpen om als Europa een plek aan tafel te krijgen als het na de verkennende gesprekken in Riyad tot echte vredesonderhandelingen zou komen..