EU-leiders voelen urgentie om eigen defensie verder te versterken

Twee weken na de inauguratie van Donald Trump komen de Europese regeringsleiders in Brussel bij elkaar voor een informele EU-top. Versterking van de Europese defensie is hét thema van deze benen-op-tafelsessie. Maar ook de Amerikaanse claim op Groenland zal zeker aan bod komen.

featured-image

Zelf is Trump er uiteraard niet bij. Maar zijn geest waart wel rond in het Egmontpaleis, waar de top plaatsvindt. Mede vanwege de opstelling van de nieuwe Amerikaanse president is in korte tijd een sterk gevoel van urgentie ontstaan dat Europa meer moet zorgdragen voor de eigen veiligheid en minder moet leunen op de Verenigde Staten.

De oorlog in Oekraïne die nu al bijna drie jaar duurt had al duidelijk gemaakt dat Europese landen meer moeten investeren in hun eigen defensie. Met de herverkiezing van Trump wordt die noodzaak nog sterker gevoeld. Trump heeft bij herhaling gezegd dat hij niet meer wil opdraaien voor de verdediging van Europa.



"De druk van de Verenigde Staten zal komende tijd toenemen", zei minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken eerder deze week bij het debat over de top, waarbij hij de zieke premier Schoof verving. "Europese landen moeten meer hun eigen broek ophouden." De Europese wapenindustrie is bezig aan een inhaalslag, laat deze video zien: In NAVO-kringen woedt daarom al een stevige discussie over verdere verhoging van de defensieuitgaven.

Een deel van de NAVO-landen voldoet nog altijd niet aan de afspraak om tenminste 2 procent van het bbp aan defensie uit te geven. Maar er gaan steeds meer stemmen op om dit percentage verder omhoog te schroeven. Die discussie zal tijdens de brainstormsessie in het Egmontpaleis in Brussel ongetwijfeld ook worden gevoerd.

Maar het zal toch vooral gaan over de vraag hoe de Europese defensie-industrie verder kan worden versterkt zodat aan de groeiende vraag naar militair materieel en munitie kan worden voldaan. "We moeten zorgen dat ze meer en sneller kunnen produceren", zegt minister Brekelmans van Defensie. "Want we kunnen onze krijgsmacht alleen versterken als onze industrie in staat is om meer te leveren.

" Daarnaast klinkt de roep om stroomlijning van de Europese defensie. In andere woorden: meer samen doen als EU-landen en minder ieder voor zich. In het Kamerdebat over de top werd het voorbeeld genoemd van Finse granaten die aan Oekraïne zijn geleverd, maar eerst met een slijptol moeten worden bewerkt voordat ze uit de Italiaanse mortieren kunnen worden geschoten.

Minister Brekelmans van Defensie over het dreigingsbeeld: Volgens minister Veldkamp zijn daar talloze voorbeelden van. “We moeten met dezelfde legostenen leren bouwen in Europa. Of het nou lego- of duplostenen zijn, die moeten op elkaar passen.

” Een vraag die op deze top zeker nog niet zal worden beantwoord is hoe dat allemaal moet worden betaald. Sommige EU-landen hameren op gezamenlijk lenen met zogeheten eurobonds. Nederland is daar faliekant tegen.

Vanuit landen die al wel een ruim defensiebudget hebben wordt er vaak op gewezen dat het al tientallen miljarden euro’s extra oplevert voor defensie als landen als Italië en Spanje aan de bekende 2-procentsnorm gaan voldoen. Tijdens de informele top komt Groenland ook zeker aan de orde. De Deense premier Frederiksen is afgelopen dagen hard bezig geweest om steun te verzamelen voor een duidelijke stellingname van de Europese Unie.

De Amerikaanse president Trump heeft gezegd dat hij Groenland wil inlijven, en sluit geweld daarbij niet uit. Of het tot een ferme gezamenlijke uitspraak komt, is nog maar de vraag. Verschillende EU-landen willen Trump niet te veel voor het hoofd stoten en zwijgen liever over de kwestie, of benadrukken dat je niet iedere uitspraak van hem even serieus moet nemen.

.