Er valt nog helemaal niets te vieren in Gaza E en week houdt het zeer broze akkoord tussen Israël en Hamas nu, en dat is allereerst reden om even opgelucht adem te halen. De inwoners van Gaza is ieder respijt gegund van de hel waarin hun steden de afgelopen anderhalf jaar veranderden. Dat de eerste gijzelaars eindelijk vrij beginnen te komen, is eveneens toe te juichen.
Als alles goed gaat, vindt dit weekend een nieuwe uitruil plaats van Israëlische gijzelaars tegen Palestijnse gevangenen - van wie velen overigens ook vast zitten zonder enige vorm van proces of zelfs maar tenlastelegging. Als alles ook daarna goed blijft gaan, worden er voorzichtige stapjes gezet naar een duurzamere vrede. Dat het zover is gekomen, is te danken aan de diplomatieke inspanning waarbij veel partijen betrokken zijn geweest.
Ook die inspanningen zijn te prijzen. Maar laten we verder niet naïef zijn: er valt op dit moment nog helemaal niets te vieren. Gaza is veranderd in een onleefbare puinhoop.
Dat zal voorlopig niet veranderen. Nog los van de verwoeste huizen: alles wat een samenleving tot samenleving maakt, is daar weggebombardeerd. Om Gaza te herbouwen is meer nodig dan miljarden dollars hulp, maar vooral een wilskracht bij de bewoners, waarvan het de vraag is of die niet gebroken is door de nietsontziende Israëlische militaire campagne.
Israël is intussen veranderd in een samenleving waarin de politieke mainstream gevormd wordt door een bloedstollende retoriek van geweld en wraak. Je mag hopen dat oorlogsmoeheid en internationale druk uiteindelijk hun werk zullen doen, en die retoriek tot bedaren zullen brengen, maar momenteel lijkt eerder het omgekeerde het geval. Bezalel Smotrich, een van de belangrijkste ministers in de regering-Netanyahu, is vrij openlijk bezig met een campagne om de oorlog te hervatten.
En hoewel Trump zich voor zijn aantreden heeft ingespannen voor dit akkoord, zullen zulke krachten tegelijk óók steun ervaren van de regering-Trump. Die hief de sancties op tegen Israëlische kolonisten, die niets liever willen dan illegale nederzettingen uitbreiden, en zelfs Gaza opnieuw koloniseren. Het staakt-het-vuren in Gaza vormde vooralsnog het startschot voor een militaire campagne op de Westelijke Jordaanoever, waarbij alweer vele Palestijnse doden gevallen zijn.
Intussen mogen journalisten Gaza nog steeds niet in, laat staan de onderzoekers die daar bewijzen van genocide willen verzamelen. Ook als het geweld stopt, zal het nog een heel lange weg zijn naar gerechtigheid. De voorlopige tussenstand van deze oorlog is dat Hamas nog altijd aan de macht is in Gaza, extreemrechtse krachten de toon blijven bepalen in Jeruzalem, en dat je niet vreemd moet opkijken als die zich opmaken voor een nieuwe confrontatie.
Het commentaar is de mening van Trouw, verwoord door leden van de hoofdredactie en senior redacteuren. Lees hier alle artikelen over dit thema.
Bovenkant