Een zeemansgraf of menselijk compost worden: dit kun je ook met je lichaam doen als je bent overleden

DOOD Een zeemansgraf of menselijk compost worden: dit kun je ook met je lichaam doen als je bent overleden Ingrid Smits Gisteren, 18:36 • 4 minuten leestijd Zeemansgraf in marinekringen. © Wikipedia Wordt het een plekje op de plaatselijke begraafplaats of een crematie? Veel mensen denken dat er niet meer te kiezen valt dan dat. Maar dat is niet waar.

Wat dacht je van een eeuwige rustplaats in de natuur? Of een watercrematie? Veranderen in menselijk compost In Duitsland en de Verenigde Staten gebeurt het al: overledenen die zich laten 'veraarden'. Je lichaam wordt dan in een bed van houtsnippers, alfafa en stro gelegd en schudt in een cabine veertig dagen zachtjes heen en weer. Het wordt afgebroken door micro-organismen.



Aan het einde van het proces ben je - zonder gebruik van chemicaliën - veranderd in menselijk compost. "We zijn een vreemde diersoort die hard zijn best doet om niet mee te hoeven doen aan de cyclische processen van de natuur, zelfs na onze dood", laat een kunstenaar weten op de website van de Stichting Veraarden. "Maar zelf weet ik zeker: als ik later dood ben wil ik wél terug de kringloop in.

" "Laat mij maar na mijn dood als voeding dienen voor mijn eigen tuin, daar waar ik zo vaak gelukkig was", stelt de hoofdredacteur van het uitvaartblad De Begraafplaats. In Nederland mag veraarden nog niet. De Gezondheidsraad, die daarover advies heeft uitgebracht, vindt dat er nog te veel onduidelijk is, onder meer voor het milieu.

Want is het menselijk compost wel oké als iemand net een chemokuur heeft gekregen? Of drager van een virus was? In een bak met onder meer houtsnippers en hooi kun je veranderen tot menselijk compost. © Stichting Veraarden Een zeemansgraf Het is in de Nederlandse wateren niet meer toegestaan om iemand een zeemansgraf te geven. Wie dat toch wil, bijvoorbeeld vanwege een diep gevoelde band met de zee, moet naar Engeland.

Daar zijn een paar plekken om een stoffelijk overschot in zee te laten. Het water moet daarvoor minstens 300 meter diep zijn en er mag niet gevist worden. Je kunt in een kist, maar ook in een lijkwade de zee in.

Belangrijk is natuurlijk dat je nooit meer komt bovendrijven. Daarom worden de kist of de wade altijd verzwaard met lood of zand. Al Qaida-leider Osama bin Laden kreeg, nadat Amerikaanse commando's hem in Pakistan hadden doodgeschoten, ook een zeemansgraf.

Maar dat had niets met een speciale relatie met de zee te maken. Amerika wilde simpelweg niet dat zijn graf een bedevaartsoord zou worden. Voor een graf op zee moet je naar Engeland.

© Pixabay Je lichaam aan de wetenschap geven Als je je lichaam aan de wetenschap schenkt, word je ‘oefenmateriaal’ voor studenten en onderzoekers. Er is dan geen begrafenis of crematie, al kunnen nabestaanden natuurlijk wel een herdenkingsdienst houden. Je moet voor je dood zelf beslissen of je wilt eindigen in een zogeheten anatomisch laboratorium en dit schriftelijk vastleggen.

Anderen mogen je lichaam na je dood niet voor dat doel weggeven. Omdat het stoffelijk overschot goed geconserveerd moet worden, wordt het binnen 24 uur na overlijden opgehaald. Dat houdt voor nabestaanden in dat de periode van afscheid nemen kort is.

Een bekende Nederlander die zijn lichaam aan de wetenschap heeft geschonken was programmamaker Menno Buch, die in 2014 overleed. Op de Rotterdamse begraafplaats Hofwijk staat monument 'De Gever' ter nagedachtenis aan alle mensen die hun lichaam beschikbaar stelden. Monument 'De Gever' voor alle mensen die hun lichaam schonken aan de wetenschap.

© Gemeente Rotterdam Een graf op een natuurbegraafplaats Als je voor eeuwig op je laatste rustplaats wilt blijven, is een natuurbegraafplaats een overweging. Op ‘gewone’ begraafplaatsen worden de graven na verloop van tijd geruimd, maar op een natuurbegraafplaats is dat niet het geval. Daar lig je voor eens en voor altijd.

Voorwaarde is wel dat je kist van massief, ongelakt hout is. Of dat je de grond in gaat in een biologisch afbreekbare wade. Op een natuurbegraafplaats krijg je geen grafsteen.

Je plekje wordt met een gps-signaal gemarkeerd. Iedereen kan er gewoon rondwandelen. In de regio Rijnmond zijn natuurbegraafplaatsen in Heinenoord en op een gedeelte van de Rotterdamse begraafplaats Hofwijk.

Natuurbegraafplaats Hofwijk © OPEN Rotterdam Een watercrematie Toen de Zuid-Afrikaanse aartsbisschop Desmond Tutu eind 2021 overleed, liet hij zich resomeren. 'Watercrematie' wordt zoiets ook wel genoemd. Je lichaam gaat dan in een bad met water en chemicaliën, waarna het in een paar uur tijd oplost.

Alleen je beenderen blijven over. Die worden later tot poeder vermalen. De nabestaanden krijgen een urn mee met de resten van de overledene.

Een watercrematie wordt als milieuvriendelijk alternatief gezien voor een vuurcrematie, omdat er geen schadelijke broeikasgassen de lucht in gaan. En er is minder ruimte nodig dan bij begraven. In Amerika en Canada gebeurt het al.

In Nederland nog niet, al heeft de Gezondheidsraad er – in tegenstelling tot veraarden – wel een positief advies over uitgebracht. Het is nu aan de politiek om het licht op groen te zetten. Je overleden huisdier kun je al wel een watercrematie geven.

Cabine voor een watercrematie. © Onbekend.