Duitsland en Turkije ruziën over de vraag van wie de döner kebab is

Van wie is de döner kebab? Die vraag houdt dönerliefhebbers en verkopers in Duitsland al maanden bezig. Het broodje met gekruide reepjes vlees is voor de Duitsers namelijk niet zomaar een snack: ze zien het als een nationaal gerecht. Dagelijks gaan er alleen al in Berlijn zo’n 400.

000 over de toonbank, op jaarbasis levert döner in het hele land zo’n 2,3 miljard euro op. Daarmee is Duitsland een grootgebruiker, want het totaal in Europa komt volgens de Vereniging van Turkse Dönerproducenten in Europa neer op 3,5 miljard euro. Dat het broodje de gemoederen in Duitsland flink bezighoudt, bleek al twee jaar geleden, toen protest ontstond over ‘dönerflatie’.

Dat het voorheen goedkope broodje nu regelmatig zo’n zes tot acht euro kost, vonden veel mensen onacceptabel. Bondskanselier Olaf Scholz werd op een evenement zelfs benaderd door een jongeman die zei: „Ik betaal acht euro voor döner. Praat met Poetin, ik wil vier euro betalen.

” In een poging te voorkomen dat de döner kebab een luxeproduct wordt, bracht de linkse partij Die Linke de kwestie in mei naar de Bondstag, met het voorstel voor een Dönerpreisbremse (een maximale prijs voor döner) van 4,90 euro. Het voorstel haalde het niet. Het huidige protest komt uit een andere hoek: Turkije.

In april diende de Turkse federatie van kebabproductenten, Udofed, een verzoek in bij de Europese Unie om de döner kebab te erkennen als Turks streekproduct en zo een beschermde status te geven. Onder meer Spaanse serrano ham, gorgonzola uit Noord-Italië en de Napolitaanse pizza hebben zo’n status. Als het Turkse verzoek wordt goedgekeurd, mogen dönerverkopers in andere landen hun product alleen nog döner kebab noemen als dat aan strikte voorschriften voldoet.

Het vlees moet rund, schaap of kip zijn. Lamsvlees of vegetarische varianten zijn uit den boze. Daarnaast moeten de afgesneden reepjes vlees tussen de 2 en 5 millimeter breed zijn en specifieke hoeveelheden ui, zout, peper en tijm bevatten.

Ook de methode om het vlees af te snijden is vastgelegd: dönerverkopers moeten, geheel volgens de Turkse traditie, een 55 centimeter lang stalen mes gebruiken. Zulke nieuwe regels zouden grote gevolgen hebben voor de dönerverkopers in Duitsland, waarvan er alleen in Berlijn al ruim duizend zijn. Hun versie van de döner kebab, in een pitabroodje zodat het makkelijk mee te nemen is, is vaak van lamsvlees of zelfs vegetarisch, voldoet niet aan het traditionele Turkse plaatje, waar de kebab vaak op een bord geserveerd wordt, met rijst en salade.

Alle Duitse liefhebbers, van scholieren tot zakenlui en van gezinnen tot uitgaanspubliek, moeten dan ‘een sandwich met gegrild vlees’ kopen, of op zoek gaan naar een andere snack. De Duitsers willen dat niet over hun kant laten gaan. „De kebab van vandaag is een Turks-Duitse culinaire creatie”, zei Eberhard Seidel, socioloog en auteur van een boek over döner, tegen De Morgen .

De Duitse versie van de döner kebab ontstond in de jaren zeventig, toen Turkse gastarbeiders het gerecht introduceerden, waarna het evolueerde tot een handzaam broodje. Volgens Seidel staat de kebab daardoor symbool voor de culturele interactie tussen Turkse immigranten en Duitsers, en zullen Berlijners niet accepteren dat de EU hun regels oplegt over de manier waarop ze een product moeten bereiden dat in hun stad is ontstaan. „De döner kebab is Duits en dat zal zo blijven.

” Het Duitse ministerie van Voedsel en Landbouw tekende protest aan tegen de Turkse aanvraag, net als tien andere organisaties. De Europese Commissie besloot recent de definitieve beslissing nog even voor zich uit te schuiven: zij gaf Duitsland en Turkije zes maanden om er samen uit te komen. Als de twee landen binnen een half jaar niet tot een oplossing komen, zal de Commissie zich zelf moeten uitspreken over de vraag van wie de döner kebab echt is.

.