Duitse krant: regering in Berlijn wil geen nieuw geld uittrekken voor Oekraïne

Per direct gaat de hand op de knip voor de Duitse financiële en militaire hulp aan Oekraïne. Volgens berichtgeving van de Frankfurter Allgemeine Zeitung ( FAZ ) verzocht minister van Financiën Christian Lindner (FDP) in een brief aan zijn collega van Defensie Boris Pistorius (SPD) om geen verdere toezeggingen te doen aan Kyiv, omdat die op dit moment niet langer door de begroting gedekt zouden zijn. Het verzoek, naar verluidt gesteund door kanselier Olaf Scholz (SPD), heeft directe gevolgen aangezien het huidige budget voor Oekraïne op de begroting - ongeveer 8 miljard euro in dit jaar en 4 miljard voor volgend jaar - al is uitgegeven.

Volgens de verslaggeving van de FAZ is het geenszins de bedoeling van Scholz en Lindner dat de hulp aan Oekraïne stil komt te liggen, maar gaan zij ervan uit dat er binnenkort miljarden vrijkomen dankzij de rentes op bevroren Russische tegoeden. Daardoor zou de Berlijnse begroting niet verder belast hoeven worden. Op de G7-top in Italië afgelopen juni kwamen de landen overeen dat vooralsnog niet de Russische tegoeden zelf gebruikt worden voor Oekraïne-hulp, maar wel de inkomsten daaruit.



Volgens de G7-afspraak wordt daarmee een krediet van 50 miljard dollar voor Oekraïne gefinancierd. Maar critici wijzen erop dat niet duidelijk is wanneer de G7 en Duitsland over die middelen kunnen beschikken. Volgens Groenen-parlementariër Sebastian Schäfer, die door de FAZ wordt geciteerd, valt er behalve de aankondiging van Lindner nog niets concreets te melden over het fonds.

Binnen de coalitie van SPD, Groenen en FDP zorgt de beslissing van Scholz en Lindner voor onenigheid. De Groenen zijn de belangrijkste pleitbezorgers voor Oekraïne, en Groenen-ministers van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock en van economie Robert Habeck zijn fel tegen Lindners koers. Ook SPD’er Pistorius heeft andere prioriteiten dan Lindner en diens begrotingsevenwicht.

Uit oppositiepartij CDU klonk op zaterdag harde kritiek. Europarlementariër Dennis Radtke noemde het besluit op X „een schande” en „brandgevaarlijk”. CDU’er Roderich Kiesewetter noemde het een „fataal signaal”.

Het besluit van Scholz en Lindner staat los van de onthullingen deze week dat Oekraïne achter de aanslag op de pijpleiding Nord Stream 2 zou zitten. De precieze gevolgen van het besluit voor de Duitse Oekraïne-hulp zijn nog niet duidelijk. Zo moet de begroting voor 2025 nog worden goedgekeurd door de Bondsdag.

En behalve Scholz en Lindner wijzen ook sommige goed ingevoerde journalisten in Berlijn erop dat dat krediet uit de Russische banktegoeden binnenkort beschikbaar zal zijn. Toch is de boodschap die de regering Scholz met het besluit uitzendt beduidend. Scholz heeft vaak herhaald dat Duitsland Oekraïne ondersteunt zo lang en zoveel als nodig is.

Maar de in Duitsland zo heilige ‘zwarte nul’, het begrotingsevenwicht, is toch nog iets belangrijker dan dat, zo is nu het signaal uit Berlijn. SPD-parlementariër Michael Roth zei tegen de Süddeutsche Zeitung dat het „fataal zou zijn als de indruk ontstaat dat de veiligheid en vrijheid van Oekraïne ons in toekomst niets meer waard is. We mogen het lot van Oekraïne niet op het altaar van de Schuldenbremse offeren.

” Door de Russische president Poetin en diens propagandisten, die inzetten op westerse oorlogsmoeheid, zal het Duitse besluit gretig worden onthaald. In eigen land denken Lindner en Scholz mogelijk politieke munt te kunnen slaan uit het besluit. Lindner ziet zichzelf als de begrotingspaus: zijn liberale FDP heeft behalve het begrotingsevenwicht geen enkel concreet programmapunt waarmee het kiezers denkt te kunnen overtuigen, waardoor Lindner star vasthoudt aan die ‘zwarte nul’.

In de SPD van Scholz is een significant deel van de fractie sceptisch over de Duitse wapenleveranties aan Oekraïne, onder wier fractievoorzitter Rolf Mützenich. Met het besluit – ook als de gevolgen ervan niet groot blijken te zijn – denkt Scholz mogelijk Mützenich en co tegemoet te komen. Bovendien zijn er in september deelstaatverkiezingen in Thüringen, Saksen en Brandenburg.

In die drie deelstaten in de voormalige DDR sympathiseren veel kiezers met Rusland, en worden de wapenleveranties aan Oekraïne door de coalitie in Berlijn uiterst kritisch beoordeeld. Mogelijk denkt Scholz zo kort voor de verkiezingen een aantal kiezers voor de sociaaldemocraten te kunnen winnen – in Saksen en Thüringen staat de SPD in peilingen op een zeer magere 5, respectievelijk 6, procent. De lijsttrekker in Brandenburg heeft Scholz verzocht om zijn gezicht niet te laten zien in de campagne de komende weken, omdat dat alleen maar averechts zou werken.

.