Docu duikt diep in de levens van Harris en Trump

Ze stonden hand in hand in een bescheiden cirkel, met hun hoofden omlaag en hun ogen gesloten. Ik telde er achttien: achttien Republikeinen die baden voor eerlijke verkiezingen, onderaan de imposante trap van het Capitool van Georgia. Eerder op de avond had EenVandaag (AVROTROS) al een reportage uitgezonden over de Amerikaanse swingstate, voor Nieuwsuur ( NOS/NTR ) bleek er nu ook een verslaggever rond te lopen.

Er hangt dan ook veel af van de kleur die Georgia kiest: Republikeins rood of Democratisch blauw. En kleurt Georgia blauw, zo redeneerden de biddende Republikeinen, dan is dat het ultieme bewijs dat de verkiezingen niet eerlijk zijn verlopen. Met election night in zicht ontkom je ook op de Nederlandse televisie niet aan alle nieuwsberichten, reportages, analyses en voorspellingen: de strijd tussen Trump en Kamala Harris vindt zijn weg naar bijna elke zender.



Het valt te betwijfelen of kijkers aan het eind van een avond van Amerika-gekte nog puf hadden voor een documentaire van bijna twee uur over de twee presidentskandidaten, maar voor wie wat meer achtergrond zoekt bij alle nieuwtjes en opinies is The Choice 2024: Harris vs Trump (BNNVARA) wel het terugkijken waard. De docu duikt diep in de afzonderlijke verhalen van Harris en Trump, van hun kindertijd in respectievelijk San Francisco en New York tot de strijd die de twee nu met elkaar aangaan. Biografieschrijvers en journalisten komen aan het woord, maar ook mensen die directer bij de presidentskandidaten betrokken zijn: familieleden, jeugdvrienden, (oud-)medewerkers.

Al beperkt de categorie ‘intimi’ zich in het geval van Trump voornamelijk tot zijn van hem vervreemde nicht, wier vader (Fred Trump, Jr.) ernstig te lijden had onder het gepest van broertje Donald en vader Fred. Als oudste zoon was het eigenlijk Freddie die het kostbare vastgoedbedrijf van zijn vader over zou nemen, maar hij werd te zachtaardig bevonden.

Donald leerde van de ‘fouten’ van zijn broer: hij toonde zich snoeihard en nagenoeg onkwetsbaar. Harris werd intussen gevormd door de opvoeding van haar alleenstaande moeder, die meeliep in marsen voor burgerrechten en uiteindelijk met haar twee dochters naar Canada verhuisde. Toen de beste vriendin die ze daar op school maakte thuis bleek te worden mishandeld en misbruikt, mocht ze intrekken in huize Harris.

Die voorgeschiedenissen zijn bij geïnteresseerden waarschijnlijk al bekend, maar het blijft boeiend hoeveel inzicht ze geven in de psyche van beide Amerikanen. Soms is het net te verleidelijk om iedere stap in hun carrières te verklaren aan de hand van een gebeurtenis in het verleden, als één lange, logische opeenvolging van oorzaken en gevolgen. Maar de lessen die Harris en Trump trokken uit hun misstappen en successen vormden wel hun huidige strategie.

Vooral de ontmoeting tussen Trump en de gehaaide advocaat Roy Cohn is van belang: van deze beruchte figuur leerde een jonge Trump dat je met veel wegkomt zolang je de feiten negeert en de tegenaanval kiest, zo brutaal en zo hard als je kunt. Met een counterpunch ram je je eigen werkelijkheid er wel doorheen. Zo kan het dat Trump de verkiezingen van 2020 aantoonbaar heeft verloren, en toch volhoudt dat hij ze gewonnen heeft.

In Georgia vechten Trump-aanhangers al maanden het stemrecht aan van vermoedelijke Democraten en proberen ze de regels rond het stemmen te veranderen in hun voordeel, zag verslaggever Tom van ’t Einde in EenVandaag . In een stembureau in Chatham County sprak hij de waarneemster van de Republikeinse partij, die ervan overtuigd was dat Democraten met stemmen zouden sjoemelen. „Het is een andere werkelijkheid die hier verwoord wordt”, zei Van ’t Einde; „in een jaar waarin de partij die de regels misbruikt ook de partij is die het hardst schreeuwt dat er verkiezingsfraude is.

”.