1 month Ago
GESCHIEDENIS Dit 400 jaar oude standbeeld overleefde de oorlog onder de grond Derk Radstake Vandaag, 19:33 • 3 minuten leestijd Het Erasmusbeeld van Hendrick de Keyser © BKOR archief - Jannes Linders De regio Rijnmond heeft een rijke geschiedenis: van oude gebouwen tot oude bedrijven en van oude scholen tot oude kunst. We duiken het verleden in en gaan op zoek naar de alleroudsten! Deze week is het oudste standbeeld aan de beurt: het 400 jaar oude beeld van Desiderius Erasmus dat te vinden is op het Rotterdamse Grotekerkplein. Er zijn tientallen beelden van Desiderius Erasmus te vinden over de hele wereld, zelfs in Japan.
Toch is het standbeeld voor de Laurenskerk misschien wel de bekendste. Het is namelijk het oudste standbeeld van Nederland. LEES OOK Beeld van Erasmus staat 400 jaar in Rotterdam: 'Wat Erasmus schreef, is nog steeds actueel' Samenwerking van 010 en 020 Erasmus is een Rotterdammer, maar de ontwerper van het Erasmusbeeld is dat zeker niet.
De Amsterdammer Hendrick de Keyser kreeg in 1618 de opdracht om het beeld te ontwerpen. Hoewel De Keyser uit de hoofdstad kwam, was hij geen vreemde in Rotterdam, vertelt Rob Noordhoek van Museum Rotterdam: “Hij heeft ook de spits op de Laurenskerk gemaakt. Die is er nu overigens niet meer, omdat het gebruikte hout al binnen 25 jaar doorgerot was.
" Het standbeeld werd dus ontworpen door een Amsterdammer, maar werd wel gegoten door een Rotterdamse kopergieter. Bladzijde omslaan Al veertig jaar na de plaatsing deden de eerste mythes over het beeld de ronde. Het beeld van Erasmus zou elk uur een bladzijde omslaan van het boek dat hij leest.
“Ik heb er zelf nog nooit een uur gestaan, dus of hij het echt doet weet ik niet”, grapt Noordhoek. “Het is daarnaast bijzonder dat hij lezend is afgebeeld, een beetje in gedachten verzonken. Het is het eerste standbeeld in Europa dat geen krijgsheer, vorst of geestelijke voorstelt.
Voor die groepen was het veel gebruikelijker om afgebeeld te worden met een zwaard of een kruis, maar hij is als denker duidelijk bezig met kennis.” Het Erasmusbeeld van Hendrick de Keyser © BKOR archief - Jannes Linders Verhuizing Het beeld is al 400 jaar onveranderd, maar dat geldt niet voor de plek waarop hij staat: “Het beeld werd in 1622 geplaatst op de Grote Markt. Daar heeft hij gestaan tot aan het bombardement.
" Tijdens de oorlog werd het beeld veiliggesteld door hem onder beton en zandzakken te begraven, op de binnenplaats van Museum Boijmans-Van Beuningen. "Daarna is hij geplaatst op de kruising van de Coolsingel en Blaak. Ook daar moest hij weg, door de komst van de metro, en zo is hij op zijn huidige plek tegenover de Laurenskerk beland.
" Kritiek De plaatsing van het bronzen Erasmusbeeld ging ruim 400 jaar geleden niet zonder de nodige kritiek, volgens Noordhoek: “Er waren Calvinisten die het niet zagen zitten omdat Erasmus spotte met alle geloven. Daarnaast vreesden ze dat van Erasmus een nieuwe heilige gemaakt zou worden. Maar de weerstand was niet groot genoeg om de plaatsing echt tegen te houden.
” Noordhoek noemt de verering van Erasmus met het beeld in zijn geboortestad een vroege vorm van citymarketing: “Hij was een soort rockster, zo beroemd was hij in Europa. Ondanks dat hij na zijn geboorte slechts een jaar of drie hier in de stad heeft geleefd, presenteerde hij zich als Erasmus van Rotterdam. Dat heeft de stad zelf altijd zo veel mogelijk uitgedragen.
” 'Gezicht op de Grotemarkt met standbeeld van Erasmus' © Frans van Gulik - Museum Rotterdam.
