Deze rattenvanger kijkt nergens meer van op: ‘Ratten zijn net als jij en ik’

DIEREN Deze rattenvanger kijkt nergens meer van op: ‘Ratten zijn net als jij en ik’ Pieta Verhoeven Vandaag, 08:27 • 6 minuten leestijd Cock Storm met een rat uit de val © Rijnmond De meeste mensen walgen ervan als ze een rat zien lopen, en veel Rotterdammers hebben het gevoel dat ze er steeds meer zien. Maar is dat zo? En zijn ratten wel zo vies? Rijnmond ging op rattensafari op het Afrikaanderplein. Strikt genomen is de rat een ideale stadsgenoot.

Waar wij van houden, dat vindt de rat ook leuk: een stukje ruige stadsnatuur, gezellige bankjes waar bewoners een patatje kunnen eten. Bovendien ruimt de rat bijna automatisch de zooi op. De kruimels die je laat vallen als je op zo’n bankje zit verdwijnen als sneeuw voor de zon wanneer de rat z’n hol verlaat.



Wat is dan het probleem? We vinden ze vies, het zijn er veel, ze graven, ze knagen aan allerlei dingen en ze verspreiden ziektes. Alhoewel, dat laatste valt reuze mee, zegt Erwin Kompanje, die betrokken is bij het Natuurhistorisch Museum in Rotterdam. “Ja, de rat kan de ziekte van Weil verspreiden.

Jaarlijks krijgen zo’n dertig mensen de ziekte, waarvan een derde in het buitenland. Dat is heel weinig, zeker als je het vergelijkt met de hoeveelheid mensen die door honden of katten ziek worden.” Bankjes op het Afrikaanderplein die zowel door ons als door de rat worden gewaardeerd © Rijnmond Goed, zo vies zijn ze dus niet.

Toch zijn de meeste mensen niet zulke rattenliefhebbers als Kompanje. Om te kijken hoe het met de rat gesteld is, ging Rijnmond met een van de plaagdierbeheersers van de gemeente, Cock Storm, op rattensafari op het Afrikaanderplein. Spoiler alert: zowel dode als levende exemplaren waren makkelijk te spotten.

Maar daarover later meer. Eerst maar eens even kennismaken met onze stadsgenoten. Waar mensen zijn, zijn ratten Vrijwel alle ratten in Rotterdam zijn bruine ratten.

Dat zijn dus geen afstammelingen van de zwarte rat, wiens vlooien de pest kwamen brengen. De bruine rat wordt maximaal zo’n 30 centimeter, weegt rond de 300 gram (maximaal een halve kilo) en kan goed tegen kou en vocht. Je kan ze bijna overal ter wereld vinden, behalve op de polen.

Waar mensen zijn, zijn ratten, is dus de stelregel. “Ratten zijn net als jij en ik”, zegt Storm. ”Ze willen een fijn, beschut plekje om te wonen, en voedsel.

Kijk, als jij op Paleis Soestdijk woont, maar je hebt geen eten, hou je het niet lang vol. Hetzelfde geldt als je heel veel te eten hebt, maar op een parkeerplaats woont. Je moet het allebei hebben.

” Gevallen patatje Storm zit al achttien jaar in het vak. In die tijd heeft hij de hoeveelheid ratten niet zien toenemen. “Het is altijd al zo heftig geweest.

” Volgens Storm leven de ratten in elke wijk en zijn de hotspots vooral in de buurt van horeca. “Maar ook naast een friettent, bijvoorbeeld. Jij laat misschien één patatje vallen, maar de volgende eter doet dat ook.

Dan krijg je al snel een voedselvoorraadje.” Storm en zijn gemeentecollega’s zijn 24 uur per dag bezig met plaagdieren. Wie een rat in huis heeft, kan de gemeente bellen en Storm komt langs.

Vandaag is hij met zijn busje gekomen om wat vallen op Zuid leeg te halen. Hij heeft onder andere een grote hoeveelheid rubberen handschoentjes bij zich, maar ook verse vallen en een pot pindakaas. En vooruit, ook een opgezette rat.

Die heeft een collega gevangen - “zo kan je even zien wat voor prachtig beest het is.” Storm met de opgezette rat © Rijnmond All-inclusive resort voor ratten De ratten graven holen in de struiken rondom het Afrikaanderplein. “Hartstikke mooi, zo’n stukje natuur in de stad, maar de rat vindt het ook heerlijk,” zegt Storm.

“Als rattenvanger zou ik het liefst de hele stad asfalteren, maar als mens vind ik dat natuurlijk niks.” Volgens Kompanje is voedsel de grootste veroorzaker van de overlast. “Als je ziet wat er allemaal op straat gegooid wordt, dan is het toch niet gek dat je ratten hebt? Ik zou ook hierheen komen als ik een rat was.

Er wordt veel gescholden op ratten, maar kijk eerst naar jezelf, zou ik willen zeggen. Als we zo achteloos voedsel op straat weggooien, moet je niet zeuren dat er ratten op afkomen.” Ook Storm benadrukt dat voedsel het grote probleem is.

“Je kan niet de eendjes voeren en klagen dat ratten een probleem zijn: je creëert zo een all-inclusive resort voor de rat.” Maar, zo betoogt Storm, één iemand kan het behoorlijk verpesten voor de rest. “Een rat heeft maar twintig gram voedsel per dag nodig.

Van een kilo eten kunnen dus vijftig ratten leven.” Zeven jongen per worp Daarbij planten ratten zich ontzettend snel voort. Een vrouwtjesrat krijgt meestal rond de zeven jongen per worp, en die jongen zijn na een paar weken geslachtsrijp.

Dat gaat zo snel, dat één rattenpaar in het gunstigste geval binnen een jaar voor meer dan duizend afstammelingen kan zorgen. Daarvan sterft de meerderheid binnen een jaar. Onder andere katten, reigers en meeuwen zijn natuurlijke vijanden.

“Je zou het misschien niet zeggen, maar een reiger kan een kleine rat gewoon doorslikken.” Twee vallen met pindakaas © Rijnmond Op het Afrikaanderplein staat vandaag welgeteld één reiger boven een struikenperkje. Storm loopt met ferme tred in zijn reflecterende oranje jas naar een van de vallen rondom het plein.

“Kijk, daar rechts! Zag je ‘m?” Nog net is de staart van een rat tussen de planten te zien. Ook in de val ziet Storm een rat, al is het natuurlijk wel een dode. Een mannetje, en een grote ook.

Twee ratten in één val “Het zijn zulke slimme dieren, maar het komt voor dat je twee ratten in één val vindt. Het gekke is dat het weken duurt voordat ze een nieuwe val in lopen, omdat ze doorhebben dat iets onbekends en verdachts in hun leefgebied staat.” Toch loopt een rat wel gewoon over z’n dode makker heen om bij de pindakaas te komen.

“Dat is toch gek?” Cock Storm bij z'n bus © Rijnmond Even later is het weer raak, als Storm de warmtecamera uit z’n bus haalt. Met zo’n camera kan je temperatuurverschillen zien: alles wat warm is, zoals dieren, mensen en rijdende auto’s, wordt wit. Meteen bij de eerste blik door het apparaat zie je al een rat scharrelen die met het blote oog onvindbaar is.

“Fascinerend beest”, zegt Storm. Kompanje is het daarmee eens. “Mensen moeten de negatieve bril afzetten en eens goed kijken.

Wat is er nou werkelijk mis met die ratten? Wees schoon, hou afval van de straat, zorg dat de populatie binnen de perken blijft en zie de rat als een medebewoner, net als een meeuw of duif.”.