Deze arts snapt waarom Amerikanen de moord op de UnitedHealthcare-CEO goedpraten. ‘Verzekeraars betalen zo min mogelijk uit’

Veel Amerikanen zien de moordenaar van zorgverzekeraar-CEO Brian Thompson als een held. Het verbaast internist Ricardo Nuila niets. ‘Het gaat volop over woekerwinsten, terwijl miljoenen mensen niet de zorg krijgen die ze nodig hebben.

’ Hij zegt het niet met precies die woorden, maar de reactie van arts Ricardo Nuila is kort samengevat als die van zoveel weldenkende progressieve Amerikanen op de moord op zorgverzekeraar Brian Thompson. “Moord is natuurlijk absoluut afschuwelijk, maar..



.” Nuila: “Maar, zeggen Amerikanen – kijk naar het hele plaatje. De man die is doodgeschoten heeft miljoenen levens beïnvloed.

En zeker niet positief. Alleen: Amerikanen voelen zich compleet machteloos tegenover die grote zorgbedrijven. Dus al die verkneukelende reacties of het morbide goedpraten ervan, verbazen me zeker niet.

” Want opvallend genoeg werd de moordenaar van Thompson door sommige Amerikanen op sociale media op het schild gehesen als een volksheld in een klassenstrijd tegen het grootkapitaal. Zeker nu het erop lijkt dat de verdachte, de 26-jarige Luigi Mangione, die twee weken geleden werd gearresteerd, inderdaad handelde om een daad te stellen tegen het in zijn ogen geperverteerde Amerikaanse zorgstelsel. The Adjuster , werd hij al snel genoemd, een duistere wreker in de traditie van Batman of Robin Hood.

In dat genoemde woordje ‘maar’ zit de discussie verscholen die de afgelopen weken volop wordt gevoerd in talkshows, op verjaardagen of in behandelkamers. Niet alleen over de moord, maar ook over de woekerwinsten van megazorgbedrijven terwijl er miljoenen Amerikanen niet de zorg kunnen krijgen die ze nodig hebben. De 26-jarige Luigi Mangione is in New York formeel aangeklaagd voor de moord op Brian Thompson.

Hij wordt op elf punten aangeklaagd, naast moord betreft het onder meer ook terreur. De verdachte zou volgens het Openbaar Ministerie Thompson hebben vermoord met de bedoeling “het beleid van een overheidsinstantie te beïnvloeden door intimidatie of dwang”. Hij kan een levenslange gevangenisstraf krijgen.

“Dit was een angstaanjagende, goed geplande, gerichte moord die bedoeld was om shock, aandacht en intimidatie te veroorzaken”, aldus openbaar aanklager Alvin Bragg van Manhattan. Nuila, internist in het door de gemeente gefinancierde Ben Taub-ziekenhuis in Houston, plaatst deze discussie op één lijn met de nasleep van de Amerikaanse presidentsverkiezingen, en “de rebellerende gemoedstoestand” van zijn land. “Want de stem op Trump was ook een stem tegen het establishment.

De instituties, de media – maar ook het zorgstelsel”, zegt hij via een videoverbinding vanuit Houston. Nuila: “Na de verkiezingen ging het gesprek er vooral over hoe de Democraten een grote groep kiezers niet meer wisten te bereiken. De verkiezingsuitslag heeft blootgelegd dat veel Amerikanen ontevreden zijn met de manier waarop we het met zijn allen in ons land geregeld hebben.

De discussie na de moord op Thompson is hier een echo van. “Mensen verkneukelen zich om de dood van Brian Thompson omdat ze voelen dat zorgbedrijven zich ook verkneukelen om de dood van hun patiënten. Amerikanen voelen zich absoluut machteloos ten opzichte van die megabedrijven.

Daarbij lijkt de wurggreep waarin deze bedrijven hun patiënten hebben de afgelopen jaren alleen maar erger te worden. Er lijkt geen oplossing te zijn. En daarom wordt de moordverdachte door sommigen gezien als een held.

Omdat hij tenminste een daad stelt. Omdat hij, hoe verschrikkelijk ook, een oplossing aandraagt – het radicaal omverwerpen van het systeem.” Om het een en ander in perspectief te plaatsen: UnitedHealthcare, waar de 50-jarige Brian Thompson CEO van was, is het grootste zorgbedrijf in de Verenigde Staten.

Het draaide vorig jaar een omzet van zo’n 370 miljard dollar (350 miljard euro). Thompson zelf verdiende grofweg 10 miljoen dollar salaris per jaar. Eigenlijk is er in de VS niet echt één zorgstelsel, zegt Nuila.

“We hebben een lappendeken aan oplossingen voor bepaalde problemen die zich de afgelopen honderd jaar hebben voorgedaan. De vangnetten die er zijn, zijn gericht op bepaalde bevolkingsgroepen. Ouderen hebben Medicare, voor mensen met lage inkomens is er steun via Medicaid, en zo zijn er nog meer losse overheidsprogramma’s voor veteranen of mensen met specifieke aandoeningen.

Maar een allesomvattend zorgsysteem is nooit van de grond gekomen. “Dat terwijl tal van Europese landen zich al een eeuw geleden realiseerden dat een zorgverzekering een manier zou zijn om zorgkosten te spreiden en daarmee te drukken.” Maar in de VS zette een afkeer van communisme een flinke rem op alles wat naar socialisme rook, en werd veel overgelaten aan de vrije markt.

“Met name door veel deregulering in de jaren 80 zijn er zorgbedrijven ontstaan die inmiddels gigantisch zijn geworden. En UnitedHealthcare is de grootste van al die bedrijven. Het is bovendien lang niet meer alleen een verzekeraar”, zegt Nuila.

Want door technologie, farmacie en vergrijzing worden de zorgkosten steeds hoger, en daarmee ook de prikkels voor zorgverzekeringen om andere manieren te vinden om te besparen. Want ze moeten winst maken, aangezien ze verantwoording schuldig zijn aan aandeelhouders, die bovendien groeicijfers willen zien. Dus zijn verzekeraars steeds meer gaan kijken hoe ze de hele zorgketen kunnen controleren.

“Ze kopen ziekenhuizen. Ze kopen dokterspraktijken. Ze controleren de claimaanvragen.

Alleen: als ze elke stap in het zorgproces beheren, verstoren ze daarmee ook de marktwerking, wat het uiteindelijk vooral voordelig maakt voor die bedrijven zelf. Als de zorgverzekeraar zijn patiënten kan verplichten naar de eigen ziekenhuizen te gaan, heeft dat voor de kwaliteit van de aangeboden zorg rampzalige gevolgen.” Een bedrijf als UnitedHealthcare wijst meer dan 30 procent van de claims af, wat voor een Amerikaanse zorgverzekeraar niet eens uitzonderlijk hoog is, zegt Nuila.

“Want het is een bedrijfsdoel geworden om zo min mogelijk uit te betalen.” “In mijn ziekenhuis heb ik nu een patiënt met leukemie die was afgewezen door UnitedHealthcare vlak nadat ze haar diagnose kreeg. Ze betaalde twee jaar netjes haar premie.

Maar haar creditcard werd gestolen, wat even geregeld moest worden, waardoor er kortstondig sprake was van een betalingsachterstand. Haar licht werd niet afgesloten. Haar kabeltelevisie bleef het gewoon doen.

Alleen de zorgverzekeraar zette direct een streep door haar dekking. Nét nadat de hematoloog de diagnose had gesteld. Ze kon nergens meer heen.

Dit is de realiteit, dit gebeurt elke dag in Amerika. “Ze betaalde zo’n 500 dollar per maand – een normale zorgpremie in de VS. En ja, dat is belachelijk veel geld.

Ze was verzekerd via haar man, die bij een klein bouwbedrijf werkt – zoals zoveel Amerikanen via hun werkgever verzekerd zijn. Maar al die bedrijven moeten zelf met verzekeraars onderhandelen. “Neem bijvoorbeeld Michigan: in die staat zijn de zorgpremies gemiddeld veel lager dan hier in Texas.

Want daar heb je door de auto-industrie grote en machtige vakbonden, die namens grote groepen mensen voordelige contracten met zorgverzekeraars kunnen afsluiten. Maar hier in Texas heb je veel kleine bouwbedrijven die het zelf moeten regelen.” Dus ja, resumerend: het is niet gek dat Amerikanen het zorgsysteem als oneerlijk ervaren.

Zelf schreef Nuila een boek over het ziekenhuis waarin hij werkt, het Ben Taub, een zogeheten public hospital – eigendom van de staat of gemeente, waar geen winst hoeft te worden gemaakt, en dat gratis zorg kan verlenen aan hen die daarvoor in aanmerking komen. Hij is ook gaan schrijven doordat hij als arts zag door wat voor hoepels patiënten moeten springen voordat ze fatsoenlijke zorg krijgen. “Ik heb me altijd trots gevoeld dat het louter mijn baan was om voor patiënten te zorgen.

Ik vind het moeilijk voor te stellen dat je als dokter tegen een patiënt zegt: je moet ergens anders heen, want je hebt de verkeerde verzekering. “Ik wil met mijn boek Amerikanen laten zien dat er ook ziekenhuizen bestaan waar dat niet gebeurt. En dat dit door de overheid gefinancierde vangnet niet meteen gelijkstaat aan socialisme of in strijd is met ‘de Amerikaanse geest’.

” In de VS was de prijs van een pak eieren hét symbool van de afgelopen presidentsverkiezingen, waarin de economie – oftewel de inflatie, de enorm gestegen kosten van levensonderhoud – het belangrijkste onderwerp was. Maar als je een paar honderd dollar per maand moet neertellen voor een zorgverzekering, en daar vervolgens slechte dienstverlening voor terugkrijgt; waarom ging het daar eigenlijk nauwelijks over? “De Republikeinen hebben bij deze verkiezingen de toon gezet, en Trump kan zorg niks schelen”, zegt Nuila. “De Republikeinen zijn voor deregulering, voor de vrije keuze, individuele rechten en ze hebben een afkeer van overheidsingrijpen.

Kamala Harris werd bovendien al weggezet als communist, wat het voor haar extra moeilijk maakte om vanuit die positie te pleiten voor een collectieve aanpak van het zorgbeleid.” “En er bestaat ook zoiets als het rampensyndroom”, zegt Nuila. “Als je je al zo lang midden in een ramp bevindt, zoals het Amerikaanse zorgstelsel, dan herken je het niet meer als ramp, maar als een normale situatie.

Die hoge zorgpremies, die slechte service? Iedereen is eraan gewend. We maken er maar het beste van. Dat gevoel overheerste lang als je het had over zorg in ons land.

” Tot nu, zo lijkt het. Nuila wil van Luigi Mangione geen held maken, en benadrukt ook dat de toon op sociale media niet representatief is voor hoe er in het hele land over de moord op Thompson wordt gedacht. “Maar de intensiteit waarmee de discussie gevoerd wordt, laat zien hoe breed gedragen de frustratie is.

Dat er veel mensen zijn die zich dusdanig vastgeklemd voelen door de zorgbedrijven dat ze zo’n moord goedpraten – dat geeft te denken. “En daarmee kom ik weer bij wat Trump zo groot heeft gemaakt: zijn mantra dat ‘het systeem het op je voorzien heeft’. En mensen in de VS voelen absoluut dat ons zorgstelsel het op hen voorzien heeft.

” Ricardo Nuila, The People’s Hospital. Hope and Peril in American Medicine, Simon & Schuster, 384 p., 31,69 euro.

Geselecteerd door de redactie.