De zieke spelletjes van een succesvol influencer

Stel, je komt iemand tegen die precies dezelfde rotziekte heeft als jij. Ze weet hoe eng en eenzaam het is om als twintiger te horen dat je in levensgevaar verkeert, hoe kil en technisch artsen je hun mogelijke remedies voorschotelen. Deze vrouw - ze voelt als een vriendin, al heb je haar nog nooit ontmoet; ze stuurt je foto’s en filmpjes, je weet alles van haar leven - is die hel te boven gekomen.

Ze straalt, ze is kerngezond. Dat heeft ze voor elkaar gekregen door níet naar de witte jassen te luisteren; zij begrijpen er niets van, ze weten niet wat jij zelf over je lichaam weet. Je lichaam is van jou.



Jij bepaalt. Wellness-influencers zijn alomtegenwoordig op de sociale media, en dat is niet zo gek: tussen kerngezond en ziekenhuis-ziek zit een enorme variatie aan klachten, van buik- en rugpijn tot frozen shoulder , waar artsen maar een beperkte invloed op hebben. Ook bij ernstiger kwalen blijft het aantrekkelijk om zelf naar een oplossing te zoeken, zeker voor vrouwen, die in de spreekkamer nog steeds niet altijd goed worden begrepen.

En daarbij: dokters spreek je maar kort, de telefoon is er altijd. Als je ziek bent is het soms je enige gezelschap. In Apple Cider Vinegar , een uitstekende nieuwe Netflix-serie uit Australië, worden vier jonge vrouwen gevolgd die allemaal in de ban raken van de health influencer -hype, die ruim tien jaar geleden dankzij Instagram een enorme boost kreeg.

Lucy (Tilda Cobham-Hervey) heeft kanker en wordt zo depressief van de chemokuren dat ze er het liefst mee zou stoppen. Milla (Alycia Debnam-Carey) weigert tegen uitdrukkelijk doktersadvies in om haar arm met tumoren te laten amputeren; ze zweert bij koffieklisma’s en vruchtensappen en verdient als influencer in korte tijd zoveel geld dat ook haar verontruste vader alleen maar onder de indruk kan zijn. Milla’s jeugdvriendin Chanelle (Aisha Dee) helpt haar om haar merk verder uit te bouwen, vol bewondering, maar ook licht bezorgd.

Zou het echt kunnen, een kankerpatiënt die zichzelf geneest? Dan dient zich een nieuwe concurrent aan in dit vrouwenuniversum vol hartjes en bloemetjes en ‘zuiver’ voedsel: tienermoeder Belle Gibson, gespeeld door Kaitlyn Dever (afkomstig uit de VS, maar met een vlekkeloos Australisch accent) en geïnspireerd op een echt bestaande vrouw. Gibson heeft nogal wat weg van leeftijdgenoot Anna Sorokin, die als Russische immigrant tonnen aftroggelde van de New Yorkse elite door zich als rijke erfgename voor te doen, een schandaal dat losjes werd verfilmd in de Netflix-serie Inventing Anna . Belle Gibson begaf zich op nog gevaarlijker terrein: haar hele succes als influencer was gebaseerd op medisch bedrog.

De hersentumor waarvan ze claimde te zijn genezen met haar eigen gezonde recepten was een verzinsel. Gibson werd in 2015 ontmaskerd dankzij het speurwerk van twee journalisten van de Sydney Morning Herald , die in 2017 het boek The Woman Who Fooled the World over de zaak publiceerden. Scenarist Samantha Strauss schreef hier een razendspannend script omheen, een „ tru-ish story based on a lie ”: als kijker weet je vanaf de eerste aflevering dat je met een pathologische leugenaar te maken hebt, maar desondanks word je Belle’s wereld ingezogen.

Hoe doet ze het, en vooral, waarom? Belle is op het eerste gezicht vooral een irritant personage, zeurend en zuigend. Ze tovert tranen tevoorschijn of het niks is en windt mensen op malicieuze wijze om haar pink; haar partner Clive (Ashley Zukerman, hij had ook een mooie bijrol in Succession ) verandert door haar geraffineerde mentale spelletjes van een verliefde goedzak in een medeplichtige. Pr-assistent Chanelle loopt van haar oude vriendin Milla naar Belle over.

Alle deuren gaan open voor Belle: er komt een app, er komt een kookboek. Je ziet het allemaal nagelbijtend aan, terwijl Lucy én Milla steeds zieker worden. Op de achtergrond komen kwakzalvers van een oudere generatie voorbij, onder wie ene ‘Dr.

Phill’ – een al dan niet toevallige knipoog naar tv-therapeut Phil McGraw - die Belle er na een meting van haar magnetische velden van overtuigt dat ze „dna-schade aan haar lever” heeft en dus wel veel pijn zal lijden. Belle beaamt het snikkend, want dat is de crux: ze hééft pijn. Ze worstelt al van kinds af aan met afwijzing en uitsluiting, en klemt zich vast aan haar ingebeelde kwalen omdat iedereen haar anders weer links zal laten liggen.

Dokter Phill wijst haar feilloos op haar grootste verdriet – de slechte relatie met haar zoontje, die voelt dat haar aandacht elders ligt – om haar vervolgens een merkwaardig apparaat van tienduizend dollar te verkopen om thuis mee te genezen. En Belle gaat voor de bijl. Ze is net zo wanhopig als haar volgers.

De grote kracht van Apple Cider Vinegar is dat scenarist Strauss werkelijk moeite doet om de motieven van haar personages te begrijpen. Online kwakzalverij ontkrachten met feiten is niet genoeg, al is het belangrijk werk; de Nederlander Adriaan ter Braack (Sjamadriaan op Instagram) en YouTuber Doctor Mike uit de VS zijn het volgen waard, óók als je zelf immuun denkt te zijn voor al die onzin. De titel van de serie is in dit verband veelzeggend: ook uw recensent dronk een tijdje appelciderazijn op de nuchtere maag, vanwege de vermeende heilzame werking op de darmflora.

Belle Gibson klokt er zo een fles van weg. Ik herinner me vooral hoe vies ik dat ene slokje vond..