De ‘vader van het moderne drummen’ Roy Haynes speelde met alle jazzvernieuwers

De ‘vader van het moderne drummen’ werd hij wel genoemd. Jazzdrummers keken van Roy Haynes de kunst af. Hij werd geroemd om zijn veelzijdigheid en consequente maathouden, maar juist ook om zijn expressiviteit, wanneer de muziek iets bij hem losmaakte.

De 99-jarige Amerikaanse drummer, gisteren overleden in Nassau County, New York, bewees in zijn zeven decennia omspannende jazzcarrière, dat het lang niet alleen om ‘ time keeping ’ draaide bij het drummen, maar ook om het dragen van de melodie. De in Roxbury, Massachusetts geboren Haynes swingt hard sinds hij zichzelf op jonge leeftijd leerde drummen. Eerst trad hij op als tiener in de nachtclubs van Boston.



Vanaf 1945 trekken de jazzclubs van New York. Hij werd bekend als swing- en bebopdrummer in het Charlie Parker kwintet en werkte vervolgens met nagenoeg alleen maar grote vernieuwers in de jazz: Lester Young, Thelonious Monk, John Coltrane, Miles Davis. Lang speelde hij in de jaren vijftig ook met zangeres Sarah Vaughan.

Daarna schoot hij zelf als bandleider naar voren. Indruk maakte Haynes met vroege albums als We Three (1958) en Out of the Afternoon (1962, met onder meer blazer Rahsaan Roland Kirk). Zijn bijnaam: ‘Snap Crackle’ – het sloeg op zijn energieke manier van spelen.

Het was in 1962 ook een nummer op zijn plaat Out of the Afternoon waarin de klappen je direct om de oren vliegen . Vanaf 1968 werkt hij met pianist Chick Corea. Later weten ook ‘nieuwere’ jazzsterren als gitarist Pat Metheny Haynes te vinden.

Haynes was nooit een drummer in de schaduw van de band, hij was een geboren entertainer. Zijn ritmische verkenningen gingen het gesprek direct aan met de solisten: speels polyritmisch, scherp hi-hatwerk met de linkervoet, tempowisselingen en steady als een locomotief. De Fountain of Youth noemde hij zijn band later, naar het gelijknamige album dat twintig jaar terug lovende kritieken kreeg van de internationale jazzpers.

Dat was treffend gekozen. Niet alleen speelde hij graag met generaties jongere muzikanten, het was vooral Haynes die op latere leeftijd geen spoor van vermoeidheid toonde bij zijn optredens, hoe ouder het lijf ook werd. Nog altijd kwamen sierlijke variaties en originele patronen van een energieke bandleider die, met wie hij ook optrad, aanstuurde en opdreef.

Leeftijd was in zijn ogen onbelangrijk, en op het podium had iedereen dezelfde leeftijd, zei hij in interviews. Het ging bovendien om wat je muzikaal te zeggen had en dat hij jong bleef, kwám ook door het drummen. In 2012 kreeg Roy Haynes een Lifetime achievement Grammy.

Tot de pandemie vierde Haynes zijn verjaardag op het podium, met een jaarlijks optreden in de Blue Note Jazz Club in New York. Dat ging door tot zijn 94ste..