De terreur van loslopende honden: ‘Eerst het baasje opvoeden, dan de hond’

Een dood gebeten shih tzu, een puppy die op kinderwagens springt, joggers die achterna worden gezeten: het aantal incidenten met loslopende honden lijkt de laatste tijd een ware plaag te worden in de Brusselse parken en straten. Hondentrainers wijzen vooral naar de baasjes als grote schuldige. “Een hond is en blijft een beest.

” Heel traumatiserend. Zo noemt Madeleine de hele geschiedenis met haar hondje Nina, een zes maanden oude shih tzu, die twee weken geleden in Neder-­over-Heembeek tijdens een wandeling werd doodgebeten door een agressieve Amerikaanse stafford. De Brusselse deed haar verhaal op sociale media, wat een stortvloed aan reacties en steunbetuigingen losweekte.



Het verhaal is ook redelijk hallucinant, want Madeleine was niet alleen vergezeld door Nina, maar ook door haar kleindochter van vijftien maanden. Tegenover BRUZZ gaf ze eerder toe dat ze als grootmoeder helemaal in paniek was, toen de stafford naar beneden dook om uit te halen naar de shih tzu. “Mijn man stopte zijn arm in de bek van die grote hond, om Nina los te krijgen.

Haar kopje verdween volledig in de muil. Mijn man probeerde toen met een tak op de hond te slaan.” Dat hielp om Nina los te krijgen, maar toch stierf de puppy even later aan haar verwondingen, hoewel het koppel met spoed naar een dierenarts reed.

De eigenaar van de stafford heeft volgens Madeleine van de situatie geprofiteerd en is “gewoon weggelopen”. Het verhaal van Madeleine is geen alleenstaand geval. Afgelopen weken verschenen verschillende getuigenissen van Brusselaars die onzacht in contact kwamen met honden - en dan vaak honden die loslopen.

Wat wil zeggen: niet vastgemaakt met een leiband. “Ik was in paniek,” zegt ook Julie Vercauteren, die vertelt over haar recente schrikmomentje. “Ik ging wandelen in het Dudenpark met mijn dochter van twee maanden oud, toen er plots een hond achter mij opdook en op de kinderwagen sprong.

Het was nog een puppy, maar omdat de koets vrij laag is, kon die toch met zijn neus bij mijn kind. Het dier bleek niet aangelijnd. Maar één onverwachte reactie, krabben of bijten, kan fataal uitdraaien voor een baby.

” Geschokt door de reactie van het baasje, deelde Julie achteraf online haar verhaal. “Ik vroeg de eigenaar om zijn hond terug te roepen, maar kreeg meermaals als antwoord dat het om een jonge, vriendelijke hond ging. ‘Calme toi,’ bleef hij bovendien roepen.

Hij verontschuldigde zich niet en maakte geen aanstalten om zijn hond terug te roepen. Integendeel, hij bleef maar zeggen dat zijn hond net zoveel recht had om vrij rond te lopen als ik met mijn kind.” Het verhaal van Julie kon op veel bijval rekenen: in de Facebookgroep ‘I love Vorst’ reageerden meer dan honderd mensen, velen met berichten van gelijkaardige incidenten.

“Ik ben veel angstiger geworden om nog naar het park gaan, en let veel meer op de gevaren.” Bij Julie liep het gelukkig goed af, maar in andere gevallen loopt de situatie compleet uit de hand, zoals bij Florian, die in Oudergem woont en die in 2023 in het park van Woluwe zelfs klappen kreeg. “Ik ging met mijn honden wandelen, tot er plots een agressieve hond de mijne begon lastig te vallen.

Toen ik die wegduwde, viel de eigenaar me aan. Ik werd op de grond gegooid, de man ging op mij zitten en ik kreeg een paar rake klappen. Daarna liet hij los en stapte hij weg.

” Van de politie kreeg Florian naar eigen zeggen geen hulp. “Ik ging eerst naar het ziekenhuis voor mijn verwondingen, daarna deed ik aangifte. Vorig jaar kreeg ik te horen dat het onderzoek was beëindigd, zonder resultaat.

De man die mij mishandelde loopt nog steeds rond in het park, elke zaterdag om 19 uur laat hij zijn hond uit.” De meeste incidenten hebben één constante. De honden liepen los, zonder leiband, in zones waar ze volgens de regel aangelijnd moesten zijn.

“Dat was ook bij mij zo,” zegt Florian. “Maar de handhaving van de regels is overal laks.” “Ambtenaar van de gemeente in het park.

Gekleed in een zwart T-shirt met zwarte broek, zwarte sportschoenen. Ongeveer 1,70 meter groot, kort haar.” Het lijkt een opsporingsbericht voor een zware crimineel, maar in werkelijkheid is bovenstaande beschrijving een waarschuwing die onlangs gepost werd in de Facebookgroep ‘Duden sans laisse’, die duizend leden telt en die ijvert om honden op meer plaatsen in Brussel vrij te laten rondlopen.

Beheerder Florence Brooze ziet er geen graten in om de leden te waarschuwen. Vooral omdat zij vindt dat honden “echt véél ruimte nodig hebben” en omdat de “omheinde zones vaak kleine stukjes gras zijn die bovendien slecht onderhouden zijn”. Florence groeide op in de buurt van het Dudenpark, en heeft de tijd nog meegemaakt dat honden overal zonder leiband mochten rondhossen.

Met haar huidige hond, een kruising tussen een husky en een ander ras, doet ze dat (nog) niet. “Het is nog een puppy, en we hebben nog geen goede rappel. Als je je hond niet kan vertrouwen, doe je zoiets niet.

Veel mensen zijn hun hond niet de baas, en gaan er ook niet mee naar de hondenschool. Ik wel. Maar dan nog: als honden niet vrij kunnen bewegen, raken ze gefrustreerd, en agressief.

De omheinde zones voldoen gewoon niet aan wat de honden écht nodig hebben.” Fabienne Pennewaert, ook actief in de groep, zit op dezelfde lijn: “Vijftien honden in een te kleine ruimte gaan zich al snel agressief gedragen.” Voor alle duidelijkheid: “Ik laat mijn hond zeker niet altijd los: ik kijk naar de omgeving, breng de risico’s in kaart, en check of er spelende kinderen rondlopen.

” Fabienne kreeg nog geen boetes, wel waarschuwingen. “In Ukkel, in het Keyenbemptpark, vragen de parkwachters om honden aan de leiband te houden. Maar na 21 uur valt de controle weg, en daar maken de eigenaars gebruik van.

” Is een gebrek aan plaats het grote punt? Neen, zegt Fabian Perreman, trainer en voorzitter van de Anderlechtse hondenschool Centre Educatif Canin Anderlechtois (CECA). “Niet loslopende honden zijn het probleem, wel slecht opgevoede loslopende honden,” vat Perreman het probleem samen. “En die verantwoordelijkheid ligt bij de baasjes.

” Maar in België zijn eigenaars niet verplicht om bijvoorbeeld lessen te volgen, waardoor sommigen in de illusie verkeren controle uit te oefenen op hun huisdier, met alle gevolgen van dien. Daarom pleit Perreman om te evolueren naar het Zwitserse model, waar iedereen die een puppy in huis haalt verplicht naar de hondenschool moet. “Dat maakt het qua regelgeving minder de Far West.

” Bij CECA is een leiband sowieso een constante in de training. “Honden moeten een kader krijgen. Bij ons leren ze de gedragscodes, héél lang met leiband, zodat het baasje snel kan ingrijpen.

We creëren een afgebakende zone waar we honden stapje per stapje naar hun baasjes laten luisteren. Je moet dagelijks oefenen als je wil dat je hond altijd luistert. Ook als hij een dier ziet en daar instinctief op wil aflopen.

” Volgens Perreman schatten honden­eigenaars verkeerd in hoe goed ze hun dier kennen. “Velen vinden ook dat hun hond dezelfde vrijheid moet genieten als zijzelf. Maar dat is fout: een hond is helemaal geen mens, die heeft compleet andere behoeften.

” Hoe komt het dat het nog zo vaak fout loopt? Door de mismatch tussen hond en eigenaar, zegt Perreman. “Mensen kiezen vaak een ras waarvoor ze eigenlijk niet kunnen zorgen, wat op termijn tot onhandelbaar gedrag leidt. Zeker als de hond de hele dag op een appartement moet zitten.

Eigenlijk voed ik eerst het baasje op, dan de hond.” “Dan zijn er nog de modetrends, die mensen te vaak modetrends blind volgen,” zegt Perreman. “De Mechelse herder bijvoorbeeld.

Omdat de politie en het leger ermee werken, denken sommigen dat het om een makkelijk ras gaat. Dat klopt helemaal niet. Dat zijn werkhonden, die intense begeleiding nodig hebben.

Als een hond van dat ras dagelijks maar tien minuten in de tuin mag, dan zullen die natuurlijk gedragsproblemen vertonen. En al zeker in een druk park met een overmaat aan stimuli.” “Een hond is en blijft een beest,” waarschuwt ook Veerle Decelle, voorzitter van Kravaalbos in Lennik, een hondenschool die bijzonder populair is onder Brusselaars.

“Ik raad daarom iedereen aan om met zijn hond lessen te volgen. Al was het maar om het gedrag van andere honden te herkennen én te begrijpen. Jouw hond kan misschien wel perfect luisteren, maar die van een ander niet.

Dat maakt een ontmoeting altijd ergens onzeker.” Over de nood aan ‘losloopruimte’ is Decelle stellig. “Moet een hond loslopen? Neen.

Is het leuk? Ja. Moet het in een druk park? Neen. Een hond mag eigenlijk enkel loslopen als hij onder ‘appel’ staat.

Dat betekent: hij keert terug op commando. Daarna kan hij iets meer vrijheid krijgen.” Ondanks de getuigenissen op internet kreeg het kabinet van Brussels minister van Dierenwelzijn Bernard Clerfayt (Défi) nog geen melding van klachten binnen.

Toch begrijpt het kabinet hoe gevoelig de kwestie ligt, zegt beleidsverantwoordelijke Ashley De Backer. “In Brussel is de algemene regel: de leiband is verplicht in de publieke ruimte. Toch kent het gewest een aantal zones waar honden vrij mogen rondlopen.

Maar voor alle duidelijkheid: zonder leiband betekent natuurlijk niet zonder controle.” De gemeenten kunnen evenwel voor parken op hun territorium specifieke regelgeving uitschrijven. Het gemeentepersoneel controleert die regels, maar dat beschikt niet altijd over de bevoegdheid om boetes uit te schrijven.

De politie kan dat wel. Toch volgen er maar zelden sancties. Ook het systeem met ‘losloopuren’ dat sommige parken hanteren is niet onfeilbaar.

“Het Gewest deed in 2017 een studie naar dat systeem, maar het bleek geen verbetering voor het probleem,” aldus De Backer. Het kabinet van Clerfayt bereidde afgelopen legislatuur een ‘ontwerp van strategie voor het beheer van de honden­populatie’ voor, waarin onder meer gepleit wordt voor betere signalisatie in parken. Geen onnodige luxe in een gewest dat ongeveer 90.

000 honden telt. Maar een echt beleid zal eerder voor de toekomstige regering zijn..