'De tandarts mijden doen mensen niet voor niets'

Wie maakt er nu echt domme keuzes, vraagt Barnevelder Willem Massier zich af. Mensen die vanwege de kosten niet naar de tandarts gaan of de beleidsmakers die ervoor kozen om de mondzorg uit de basisverzekering te halen? Een nieuw fenomeen van armoedebestrijding: de Mondzorgkaravaan van Dokters van de Wereld Nederland kwam afgelopen woensdag 9 oktober naar Voorthuizen. De Barneveldse Krant besteedde er zaterdag uitgebreid aandacht aan.

Het is het lezen waard, vooral voor hen die denken dat mensen het leven in armoede of met schulden aan zichzelf te danken hebben. Ik zou graag nog ‘iets’ aan het onderwerp willen toevoegen. Begin jaren negentig is in Nederland besloten om mondzorg voor volwassenen uit de basisverzekering te houden.



Daarmee besparen we sindsdien jaarlijks een kleine 2 miljard euro op zorg. En sinds 2006 is ook het jaarlijkse tandartsbezoek uit de basisverzekering geschrapt. Anderhalf miljoen mensen hebben echter geen geld voor de tandarts of een aanvullende tandartsverzekering.

Blijkbaar is het voor politici, beleidsmakers en de beter gestelden onder ons moeilijk om zich de consequenties hiervan voor te stellen, want we schieten ons als samenleving met die bezuiniging genadeloos in de voet. Uit onderzoek van het Radboudumc blijkt dat alleen al het productiviteitsverlies door tandziekten in Nederland wordt geschat op 3 miljard euro per jaar. Dat gaat als volgt: iemand heeft een tandontsteking en gaat niet naar de tandarts uit angst voor de kosten.

In plaats van een behandeling schakelt ze enige tijd over op pijnstillende medicatie, zodat ze toch kan blijven werken. De ontsteking kan leiden tot ernstiger vormen van mondziekten. Vervolgens kan het aanhoudende medicijngebruik leiden tot andere medische klachten, zoals een maagontsteking.

Een klein en relatief goedkoop probleem wordt zo al gauw een groot en duur probleem, want werken met een maagontsteking schiet niet op. Ook is slechte of geen mondzorg een risicofactor voor hart- en vaatziekten. En minder kunnen werken kan leiden tot werkloosheid.

Werkloosheid brengt het uitkeren van een werkloosheidsuitkering en het activeren van de werkloze met zich mee. Gratis is dat niet. Een beoogde bezuiniging van 2 miljard op de zorg (door mondzorg uit het basispakket te weren) leidt zo tot een veelvoud van dat bedrag aan maatschappelijke kosten.

Weinig mondzorg wordt dure mondzorg. En dan hebben we het nog niet eens over persoonlijke schade voor mensen die hun mondzorg niet kunnen betalen. Verlies van levenskwaliteit, achteruitgang van gezondheid en een dalend zelfvertrouwen (probeer maar eens trots door het leven te gaan of te solliciteren met rotte tanden).

De cijfers zijn schokkend. Van bijna een half miljoen volwassen Nederlanders die mondzorg mijden vanwege de kosten, leven ongeveer vier op de vijf van een inkomen rond de armoedegrens. Armoede gaat niet van de e ́e ́n op de andere dag worden opgelost.

Waarschijnlijk vergt dat meerdere generaties. Wil je echt meer weten over de problematiek van armoede en schulden? Neem dan de moeite om via de pagina armoede-barneveld.nl/home/verdieping te lezen wat ik allemaal heb gelezen en verzameld, voordat ik mij als rijke Barnevelder begon uit te spreken.

Ook ik dacht begin 2021 nog: Dit kan niet waar zijn!.