De nieuwe Londense metrokaart gaat viraal, maar roept ook weerstand op

‘Heiligschennis of een verbetering?’ Een Engelse professor heeft een gevoelige snaar geraakt door een nieuwe, cirkelvormige plattegrond voor de Londense metro te maken. Het resultaat is geografisch gezien correcter, maar afscheid nemen van de bestaande kaart lijkt nog een brug te ver. De kaart van Maxwell Roberts, een psycholoog en ontwerper van plattegronden, lijkt op een dartbord met Oxford Circus als de roos.

Hij heeft deze halte – uitstappen voor de BBC, London Palladium en Carnaby Street – in het hartje van de metropool gekozen als middelpunt. Vanuit dit middelpunt is het, via elf metrolijnen, makkelijk navigeren naar de 271 andere haltes. Zijn kaart, gepubliceerd op Twitter en LinkedIn, ging viraal op internet en werd meer dan een miljoen keer bekeken.



Roberts heeft eerder al alternatieve kaarten voor de Londense ondergrondse gemaakt, zoals de Curvymap (‘Kromme Kaart’), een plattegrond met gebogen metrolijnen die doet denken aan een tekening na een LSD-trip. In zijn nieuwste kaart hebben de krommingen plaatsgemaakt voor cirkels, met spaken die zich uitstrekken naar de verre buitenwijken. De auteur van het in eigen beheer uitgegeven boek Underground Maps Unravelled liet zich inspireren door metrokaartontwerpen van steden als Parijs, Berlijn en New York.

Dit verschilt van de officiële kaart, die is gebaseerd op het ontwerp van Harry Beck uit 1933. Deze technisch tekenaar creëerde een plattegrond die uitsluitend bestond uit verticale, horizontale en diagonale lijnen. Zelfs de Circle Line heeft hoeken.

Becks strakke en eenvoudige kaart is geen weergave van de geografische werkelijkheid onder de grond. Zijn praktische uitgangspunt was dat passagiers niet zozeer geïnteresseerd zijn in geografische nauwkeurigheid, maar in hoe ze van het ene station naar het andere kunnen komen en waar ze moeten overstappen. Roberts is niet onder de indruk van de legendarische kaart en heeft deze in het verleden zelfs als ‘rotzooi’ bestempeld.

Volgens hem ontbreekt het de huidige plattegrond aan balans en samenhang. Door de jaren heen zijn er nieuwe lijnen toegevoegd, zoals de Jubilee Line en recentelijk de Elizabeth Line, waardoor Becks oorspronkelijke ontwerp steeds moest worden uitgebreid. In plaats van deze aanpassingen stelt Roberts voor om een geheel nieuwe kaart te ontwerpen.

Zo’n drastische stap past echter niet bij de behoudende aard van de Engelse bestuurders. In een reactie tegenover de BBC liet het Londense vervoersbedrijf dan ook weten dat de metroplattegrond ‘een iconisch stukje wereldberoemd ontwerp’ is en dat er geen plannen zijn om deze aan te passen. Hoe iconisch Becks ontwerp is, blijkt uit het toneelstuk The Truth about Harry Beck , geschreven ter gelegenheid van de 50e sterfdag van de ontwerper.

Het stuk is momenteel te zien in het Cubic Theatre, onderdeel van het London Transport Museum. Piccadilly Line, uitstappen bij Covent Garden. Geselecteerd door de redactie.