De meest authentieke kerstmarkten van Europa

Van het bruisende Praag tot de minder bekende plekjes in Zuid-Bohemen, Tsjechië heeft kerst helemaal onder de knie, zegt Josie Clarke.

featured-image

Een perfecter feestelijk tafereel is nauwelijks denkbaar. De sneeuw, al een halve meter diep, valt zachtjes in dikke vlokken. De kerstmarkt op het stadsplein fonkelt van de lichtjes, kinderen gillen vrolijk als ze over een ijsbaan scheuren, de lucht is dik van de geur van warme honingwijn en zoete 'trdelnik' gebakjes die boven een vuurtje zijn gebakken.

Grote groepen vrienden en familie zijn bijeen. We zijn op het Premysl Otakar II-plein, het historische centrum van Ceske Budejovice, ongeveer 75 mijl ten zuiden van Praag in Zuid-Bohemen, na een reis van ongeveer drie uur in steeds zenuwslopender weersomstandigheden naarmate de duisternis inviel. Maar met de auto veilig geparkeerd voor het hotel en al bedekt met sneeuw, is het tijd voor een feestelijk herstellend drankje en wat plezier.



Deze kleine maar perfect gevormde kerstmarkt ligt ver buiten de toeristische route. We slenteren er vrolijk rond, kopen lokale lekkernijen en feestversieringen om mee naar huis te nemen en krijgen veel geïnteresseerde vragen - en een opgetrokken wenkbrauw - over hoe ver we zijn gekomen. Aan het eind van de avond bevat mijn boodschappentas wat lokaal gemaakte 'klobasa'-worst en een te groot stuk kaas voor onderweg, een paar wollen sokken, een grote koperen bel waarvoor ik zeker een bestemming zal vinden als ik hem mee naar huis kan nemen, een kaars in de vorm van een sneeuwpop en een pluchen kabouter met een bolle neus en een kerstmuts.

Het is de eerste avond van onze vakantie en het begint al feestelijk. Uniek Tsjechië viert de feestdagen op zijn eigen unieke manier. Veel gezinnen genieten op 24 december van een traditioneel kerstdiner met karper.

Maar tegen de tijd dat wij begin december aankomen, is het land al veranderd in een speeltuin van feestelijke markten en kerststallen, allemaal tegen een achtergrond van sprookjesachtige dorpjes en kastelen. Om het plaatje compleet te maken, blijft de sneeuw de hele nacht vallen. De volgende ochtend worden we wakker met het veelbetekenende gedempte geluid van een leger sneeuwploegen die de wegen vrijmaken.

We vertrekken vanuit de knusse geborgenheid van ons hotel voor een tocht van 25 km naar het levendige Cesky Krumlov, een UNESCO Werelderfgoedlocatie die wordt beschouwd als een van de mooiste steden van Europa en, na de Praagse Burcht, de op een na meest bezochte locatie van het land. De toch al schilderachtige omgeving, die wordt gedomineerd door een kasteel uit de 14e eeuw en zich uitstrekt over de rivier de Vltava die door het centrum van de stad stroomt, wordt nog adembenemender door de diepe sneeuwdeken. Warme cafés verscholen in hoekjes langs de smalle geplaveide straatjes serveren warme chocolademelk en naarmate de dag vordert laten ambachtelijke workshops bezoekers zien hoe ze versieringen en ornamenten kunnen maken.

Als de avond dichterbij komt, biedt de kleine maar drukke kerstmarkt op het Svornostiplein de warmte van open vuren om bij te staan onder het genot van een glas svarak (glühwein) en een knapperige kaneel trdelnik, terwijl kerstliedjes onder leiding van lokale kinderkoren de lucht vullen en - als je geluk hebt - een optocht van engelen voorbij paradeert - waarbij bezoekers in de juiste klederdracht welkom zijn om mee te doen. Praag Met een mengeling van tegenzin en opwinding vertrekken we weer in de sneeuw voor de reis naar Praag, die normaal iets meer dan twee uur zou duren, maar een oefening wordt in het vinden van elke weg die nog open is en die niet geblokkeerd is door tankwagens en bussen die hun strijd met de omstandigheden hebben verloren. De worst en kaas komen goed van pas en de onverwachte omwegen geven ons een Narnia-achtige ervaring van het Tsjechische platteland.

Uiteindelijk komen de lichtjes van Praag in zicht en maken we een lijn naar de machtige 24 meter hoge kerstboom in het centrum van het Oude Stadsplein. De boom is versierd met gigantische kerststerren en rode en gouden kerstballen en is gedrapeerd in 100.000 LED-lampjes, wat een spectaculair gezicht is tegen de donkere gotische skyline.

Grote markt De belangrijkste kerstmarkten van de stad worden van eind november tot begin januari gehouden op zowel het Oude Stadsplein als het Wenceslasplein en liggen op slechts vijf minuten lopen van elkaar. Ze vormen een belangrijke toeristische attractie en trekken mensen van over de hele wereld naar hun fel versierde houten hutten, waar je van alles kunt kopen, van handgemaakte houten poppen tot traditionele kerstvissoep (rybi polevka) gemaakt van karper, groenten, room en brandewijn en gekookt in enorme ketels. Alle mogelijke kerstversieringen worden aangeboden, terwijl de lucht dik is van de heerlijke aroma's van populair Tsjechisch eten zoals grote hammen die aan het spit worden geroosterd (sunka), klobasa, plat brood belegd met knoflook, kaas en ketchup (langos), friet (hranolky), knoedels van gerookt vlees (knedliky plnene uzenym masem), zoete knoedels (sladke knedliky) en pannenkoeken (palacinky).

Urenlang slingeren we ons al etend en drinkend door de menigte, kiezen we handgeblazen en handbeschilderde glazen kerstballen uit in duizelingwekkende kleurenpracht en beschilderde houten marionettenpoppen - een bijzondere specialiteit van de kerstmarkten in Praag. De toren van het Oude Stadhuis steekt overal bovenuit, bijna 70 meter hoog met een uitkijkgalerij aan de top die een adembenemend uitzicht over de stad biedt. We gaan naar de top en kijken uit over een tafereel van besneeuwde daken, kerstbomen, de gloeiende markten met rook die opstijgt uit de eetkraampjes en hele bomenlanen die door de stad lopen verlicht met feeërieke lichtjes.

Praag is een spectaculair feestelijk schouwspel, maar een lang weekend kan gemakkelijk worden uitgebreid naar de kleinere steden waar bezoekers zich kunnen onderdompelen in de unieke kersttradities van het land. Ik weet niet zeker of karper ooit de plaats zal innemen van onze gebraden kalkoen met garnituur, maar onze dikke kleine kabouter neemt nu een ereplaats in op de schoorsteenmantel..