De loodgieter is dood, de aanslagen gaan door

Met een tatoeage van een pijptang op zijn onderarm en het motto „U belt Ron snelt!” op de busjes van zijn Vlaardingse loodgietersbedrijf maakte Ron van Uffelen naam in het Rijnmondgebied. Dat hij sinds vorig jaar uitgroeide tot ’s lands bekendste loodgieter had een andere reden: de golf van aanslagen op zijn woning in Vlaardingen. Die golf is zelfs na zijn dood niet gaan liggen.

Van Uffelen overleed maandag, zo maakte zijn advocaat Richard Korver die dag bekend in een kort persbericht. Hartproblemen zouden volgens lokale media hem, net als zijn broer eerder, fataal zijn geworden. „Ron laat een vrouw en twee kinderen achter”, schrijft advocaat Korver.

„De familie is ontsteld en vraagt eenieder hun privacy te respecteren terwijl zij dit totaal onverwachte en grote verlies proberen te bevatten.” Het verzoek van de familie werd niet ingewilligd. Woensdag in de vroege ochtend werd opnieuw geprobeerd een aanslag te plegen op de woning van de overleden loodgieter.

Terwijl zijn weduwe en zoontjes thuis waren, werden volgens de politie twee explosieven – die niet afgingen – voor de deur aangetroffen. De politie hield later op de A4 een auto aan met een 33-jarige man uit Almere en een 16-jarige jongen uit Amsterdam die de explosieven geplaatst zouden hebben. Ze zitten nog vast.

Nog steeds is het een raadsel wie de opdrachtgever is van de inmiddels meer dan 25 (pogingen tot) aanslagen op Van Uffelen en zijn omgeving. De zaak is illustratief voor de onmacht waarbij politie en justitie zich geconfronteerd zien bij het in korte tijd populair geworden crimineel fenomeen: het met zwaar vuurwerk plegen van aanslagen op woningen en bedrijfspanden. De teller van zulke incidenten steeg van 343 in 2022 – het jaar waarin de aanslagen in zwang raakten – naar 1057 vorig jaar.

In 2024 waren het er tot eind mei 496, aldus de Nationale Politie in een bijdrage voor een rondetafelgesprek over de problematiek in de Tweede Kamer afgelopen juni. Hoewel het geregeld lukt om de uitvoerders te arresteren, blijven de opdrachtgevers meestal buiten schot. Opdrachten worden uitgezet via een gelaagde structuur, uitvoerders geronseld via tussenpersonen en sociale media zoals Snapchat.

De uitvoerders zijn vaak (kans)arme jongeren die bereid zijn om voor een relatief laag bedrag een aanslag te plegen. De dader die afgelopen april tot twee jaar celstraf (waarvan tien maanden voorwaardelijk) werd veroordeeld omdat hij als chauffeur optrad bij een aanslag op het huis van Van Uffelen, was 300 euro in het vooruitzicht gesteld. De ‘zetter’ van het explosief kreeg 200 euro.

Afgelopen mei, toen er 23 (pogingen tot) aanslagen op Van Uffelens woning, bedrijfspand, voertuigen en aan hem gelinkte doelwitten – zoals het huis van zijn schoonzus – waren geweest, loofde het Openbaar Ministerie 50.000 euro uit voor de gouden tip : een ongebruikelijk hoog tipgeld-bedrag. Het OM deed naar eigen zeggen „onophoudelijk onderzoek” naar de aanslagenreeks, maar dichter bij de opdrachtgever kwam justitie niet.

De zaak is ook tekenend voor de onmacht van het openbaar bestuur. Zoals gebruikelijk bij dergelijke aanslagen sloot de burgemeester de woning van Van Uffelen meermaals vanwege de veiligheidsrisico’s voor omwonenden. Die bevoegdheid heeft de burgemeester op grond van openbare orde-wetgeving; een sluiting van een woning of winkelpand geldt vaak voor een periode van drie maanden.

Het gevolg is dat het slachtoffer van de aanslag op straat komt te staan of zijn bedrijf gesloten ziet. Zo draagt het openbaar bestuur, ongewild, bij aan de aantrekkelijkheid van het plegen van dergelijke aanslagen. Van Uffelen en zijn gezin vochten de sluiting van hun woning afgelopen juni tevergeefs aan bij de bestuursrechter.

Afgelopen juli besloot burgemeester Bert Wijbenga het gezin toch weer toegang tot de woning te geven. Wijbenga zorgde voor veiligheidsmaatregelen zoals cameratoezicht, extra verlichting en zandzakken bij de woning, maar Van Uffelen bleef kritisch over de burgemeester. De loodgieter hekelde meermaals de „criminaliserende uitspraken” die Wijbenga over hem deed: zo zei hij bij WNL dat Van Uffelen geen open kaart zou spelen over de herkomst van de bedreiging.

Aangezien veel aanslagen samenhangen met conflicten in het drugsmilieu werd ook bij Van Uffelen die link gelegd. Dat wierp de strafbladloze loodgieter in een interview met omroep Rijnmond verre van zich: „De burgemeester luistert vooral naar verhalen die anderen over mij vertellen. Dat ik betrokken ben bij drugsdeals enzo.

Maar daar heb ik helemaal niks mee te maken.” Wel gaf hij toe wel eens drugs te gebruiken en losse handjes te hebben gehad. Tegen die achtergrond werd Marco E.

als mogelijke opdrachtgever genoemd. Deze zoon van een Schiedamse drugscrimineel moet nog een deel van zijn zeven jaar celstraf wegens cocaïnesmokkel uitzitten en staat sinds vorig jaar op de „Europe’s Most Wanted Fugitives”-lijst van Europol. Tegen Rijnmond gaf Van Uffelen toe vier jaar geleden met E.

in een kroeg te hebben gevochten. E. meldde zich daarop bij de regionale nieuwszender vanaf zijn naar eigen zeggen Russische onderduikadres en ontkende iets met de aanslagen op Van Uffelen te maken te hebben.

„Ik ken hem niet en heb ook niet gevochten. Er is nog nooit iemand geweest die mij een klap heeft gegeven”, tekenden de verslaggevers op. Ondanks de nieuwe aanslag maakte de gemeente Vlaardingen woensdagmiddag bekend de woning op dit moment niet te sluiten en de beveiliging op te schroeven.

In een verklaring noemt locoburgemeester Bart Bikkers het verschrikkelijk dat er een aanslagpoging is geweest in een tijd waarin de familie moet kunnen rouwen. „Op dit moment is het voor de rust van het gezin belangrijk in zijn vertrouwde omgeving te kunnen blijven.”.