De kunstwereld is in beweging. Dus: beeldenstormen dan maar?

Voor het eerst zijn de grote toneelprijzen genderneutraal toegekend. En nee, ze gingen niet collectief naar mannen. Hand in eigen boezem: ik voorspelde (stom, moet je nooit doen) dat er geen vrouw meer aan die prijzen te pas zou komen en ik zat er faliekant naast.

Zo kreeg Maria Kraakman de acteer-hoofdprijs Theo d’Or voor de beste hoofdrol , voor haar inderdaad uitzinnig goeie spel waarmee ze het het stuk Prima Facie tackelde. (Het is nog te zien , ga er vooral naartoe). Kraakman was de enige niet, zonder de categorieën ‘mannelijk’ of ‘vrouwelijk’ is er m/v/x bekroond.



Hoe komt dat? Is de jury geïndoctrineerd? Zijn de actrices beter geworden, zijn de acteurs gecanceld? Nee, hoor. Het theater is in beweging. Net als bijvoorbeeld de musea, is het bezig te ontdekken wat er te halen valt als je de man-georiënteerde tradities niet langer voor een natuurwet verslijt.

In de Dom in Utrecht wordt de Beeldenstorm van 444 jaar geleden herdacht met een tentoonstelling van nieuw werk van David Bade. Hem ken ik als een kunstenaar die altijd overal de waarde van ziet, van oude kranten tot het versleten kostuum van zijn vader, dus dat wil ik zien. Maar eerst even het echte werk, een roerend zandstenen paneeltje uit 1500, dat in 1580 een mikpunt van de Reformatie was.

Ik associeer de Beeldenstorm met grofweg afgeslagen koppen, maar deze beeldenstormer pakte het vileiner aan. Die bikte alleen de gezichtjes af van Maria, Maria Magdalena, Sint Anna. Zonder gezicht ben je weg.

Onherkenbaar is onkenbaar is het vergeetboek. Iets van vroeger, iets wat niet meer ter zake doet. Vergelijk het met het regeringsprogramma, daar bikte het kabinet-Schoof de cultuur weg.

Vreemd, hoe stilzwijgend dat wordt geïncasseerd. Waar is al dat publiek, waarom roert dat zich niet? Waarom wordt het protest overgelaten aan de kunstsector zelf? Nog even en kunst en cultuur zijn zomaar weggewuifd. Kunst, och ja, dat was toen.

.. Beeldenstormen dan maar, onder de slogan ‘Koe, och ja, dat was toen.

..’? Nee, terug-vernielen leidt tot meer scherven.

David Bade liet zich niet provoceren door de Beeldenstorm, hij zocht inspiratie bij de bestormden. Hij wijdde schilderijen aan genderbenders, aan een gelovige die door een bezorg-engel wordt aangezien voor een lekker hapje voor God, aan talkshow-gasten. Met een sculptuur die zich in een kapel verschanst, roept hij de wolf op, zijn lijf bestaat uit een schrootjeshekje.

Voetbalfans, „iconoclasten die elkaars symbolen vertrappen”, leidden tot een installatie over FC Utrecht. Kroon op de expositie is de „sterke vrouw”. Bade schiep haar in samenspraak met Utrechtse studentes die zijn bestormd door bangalijsten.

In een blauw business-pak deint ze onder de spitsbogen. Haar tegenhanger is de „slappe man”. Hem modelleerde Bade door overhemden body te geven met volle vuilniszakken.

Toch nog een beeldenstorm. Fel, dat wel. Maar goedgemutst.

.