De grootste boom van het Amazonewoud heeft een kruin die zestig meter breed is

De grootste boom in de Amazone heeft een kruin van zo’n 60 meter breed. Zeg: vijf stadsbussen achter elkaar, of twee uit de kluiten gewassen blauwe vinvissen – zelf ook al recordhouders, als grootste dieren op aarde. Daarmee is de diameter van de boom zeker 5 meter groter dan die van zijn bosgenoten, volgens Fabien Wagner, de tropische bosbioloog die de boom ontdekte .

Een kampioen aanwijzen in het grootste regenwoud op aarde, met naar schatting zo’n 400 miljard bomen, lijkt weinig kansrijk. Maar Wagner, die na een eerdere carrière bij NASA’s Jet Propulsion Laboratory de start-up CTrees begon om CO 2 te monitoren, ontwikkelde een model om het Amazonebladerdek beter in kaart te brengen. Juist de hoogste en de bladerrijkste bomen kunnen veel CO 2 opslaan, dus als je weet wáár die groeien kun je ze beter beschermen.



Op een belangrijk wetenschappelijk congres begin december zou Wagner een presentatie geven, en ter voorbereiding besloot hij met zijn model in satellietbeelden te speuren naar omvangrijke boomkronen. Aanvankelijk zocht hij alleen bomen met een kroon van 50 tot 55 meter breed – naar zijn weten de grootst haalbare omvang. Maar statistisch gezien zou er weleens een uitschieter tussen kunnen zitten, redeneerde hij.

En dus verruimde hij de zoekopdracht, tot hij de boom van 60 meter aantrof. Om te zien of zijn model écht betrouwbaar was zocht hij de desbetreffende boom in hogere resolutie op Google Earth Pro op, en kwam met een digitale liniaal uit op een diameter van bijna 62 meter. De hoogte van de boom schat hij, op basis van zijn model, in op zo’n 50 meter.

Een kleintje dus, in de wetenschap dat bomen in de Amazone soms meer dan 80 meter hoog kunnen worden. Maar grote stammen leiden niet per se tot grote kruinen, benadrukt Wagner op de website van CTrees. Er lijken twee groeistrategieën te zijn die beide tot een topbiomassa leiden (wortels, stam, takken en bladeren bij elkaar opgeteld): ofwel de hoogte inschieten of uitwaaieren met de boomkroon.

Welke van die twee groepen – de hoge stammen of de brede kruinen – dan de állerhoogste biomassa heeft moet nog verder worden uitgezocht, aldus Wagner. Wel heeft hij een vermoeden tot welke boomsoort de 60-meter-brede kampioenkruin behoort: Bertholletia excelsa , de soort waaraan ook de eetbare paranoot groeit. Een andere kanshebber is de Parkia pendula ofwel de kwatakama, een snelgroeiende tropische soort waarvan het hout onder meer voor vloeren en spoorbielzen wordt gebruikt.

De exacte coördinaten van de boom worden vooralsnog niet vrijgegeven. Het is immers niet alleen voor natuurbeschermers handig om te weten waar de grootste en omvangrijkste bomen staan, maar óók voor illegale houthakkers..