COA opnieuw terecht gewezen: moet zich houden aan maximum aantal mensen in opvanglocatie Ter Apel

Voor de tweede keer in negen maanden tijd heeft de rechter in Groningen geoordeeld dat het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) zich moet houden aan het afgesproken aantal van maximum tweeduizend asielzoekers in opvangcentrum in Ter Apel. Doet het COA dat niet, dan moet het de gemeente Westerwolde, waar Ter Apel onder valt, een dwangsom betalen van 50.000 euro per dag.

Die dwangsom kan oplopen tot maximaal 5 miljoen. Het COA krijgt twee weken de tijd om de situatie in het opvangcentrum te verbeteren voor de dwangsom ingaat. Ter Apel, het grootste dorp in de gemeente Westerwolde, wordt onevenredig belast vergeleken met andere opvangcentra in Nederland, stelde de rechter.



„Met alle gevolgen van dien.” De situatie op de opvanglocatie blijft volgens de rechter „onverminderd zorgwekkend”. In juni concludeerde de Inspectie Justitie en Veiligheid dat er „een zeer ernstige veiligheidssituatie is ontstaan.

Binnen de hekken van het terrein lopen asielzoekers en medewerkers een onacceptabel risico om slachtoffer te worden van geweldsincidenten.” Waarom er in Ter Apel vaak te veel mensen worden opgevangen, heeft het COA volgens de rechter niet goed onderbouwd. Waar in de meeste opvangcentra de bezetting rond de 100 procent ligt, zit de bezetting in Ter Apel vrijwel continu tussen de 120 en 140 procent.

De rechter sprak zich ook uit over hoe die bezetting precies geteld moet worden. Het COA meent dat alleen asielzoekers die de nacht doorbrengen in het opvangcentrum in Ter Apel moeten worden meegeteld. De asielzoekers die daar overdag verblijven, maar ’s avonds naar een noodopvang worden gebracht, moeten volgens het COA niet worden meegerekend.

Westerwolde stelt dat ook die mensen meetellen. De rechter geeft de gemeente daarin gelijk. „Volstrekt onbegrijpelijk”, noemde de rechter „de beperkte definitie van opvang die het COA nu hanteert”.

Het COA mag niet meer dan tweeduizend mensen op de opvanglocatie opvangen of onderdak bieden, „ongeacht het moment van de dag.” De rechter stelt dat het COA niet aannemelijk heeft gemaakt dat het, zoals het tijdens de zitting op 14 oktober stelde, onmogelijk is voor de opvanginstantie om zich aan het afgesproken aantal van maximaal tweeduizend asielzoekers te houden. De dwangsom moet „voor het COA een prikkel zijn om de afspraken nu wel na te komen.

” In januari gaf de rechter de gemeente in een kort geding ook al gelijk. Toen moest het COA Westerwolde 15.000 euro betalen voor elke dag dat er meer dan tweeduizend mensen in Ter Apel verbleven.

Het COA beloofde toen „alles op alles” te zetten om zich aan het vonnis te houden. Maar dat lukte, op een paar dagen in maart na, niet. De maximum boete van 1,5 miljoen was in juni al bereikt.

Dat geld wil de gemeente besteden aan het opknappen van het winkelcentrum van Ter Apel. Burgemeester Jaap Velema (D66) van de gemeente Westerwolde zegt dat hij hoopt dat „iedereen nu aan de slag gaat” en dat hij verwacht dat minister Marjolein Faber (PVV, Asiel en Migratie) iets met de uitspraak gaat doen. Westerwolde heeft de minister weken geleden al uitgenodigd om in gesprek te gaan over de veiligheid in Ter Apel, maar heeft nog niets gehoord over een datum voor een bezoek.

Het COA is „teleurgesteld”, in de uitspraak van de rechter, zegt bestuurslid Joeri Kapteijns. „Er is geen begrip getoond voor de situatie waarvoor het COA staat en de afhankelijkheden die we kennen. We zijn voor opvang en huisvesting afhankelijk van andere gemeenten in het land.

” De dwangsom voelt cru, zegt Kapteijns. „De mensen bij het COA zetten zich met ziel en zaligheid in, het voelt dan zwaar om een boete te krijgen.”.