/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data127743920-0604d4.jpg)
Na de persvoorstelling van de vierde Bridget Jones-film Mad About the Boy , in een zaal die voor 96 procent gevuld was met vrouwen, na het herlezen van mijn eigen recensies en het terugkijken van al haar films sinds 2001 sloeg het in als een bom: Bridget Jones en haar dagboeken waren nooit echt romkom, maar altijd al meer overdrijving en satire. We hebben haar veel te serieus genomen, met die discussies over haar gewicht, seksloze dagen, alcoholconsumptie en sigaretten. Ze stak de draak met alle onmogelijke eisen die vrouwen zichzelf en elkaar opleggen.
Als je daarachter keek, zag je eigenlijk een prima mens. Bridget Jones was wie je werd als je patriarchale machtsstructuren en terloops seksisme te lang internaliseerde. Al dat gedoe over wie nou de ware was, de foute, maar spannende Daniel Cleaver of de trotse stille wateren van Mark Darcy, oftewel Hugh Grant versus Colin Firth: het was allemaal maar een rookgordijn.
En wij – dat 96 procent vrouwelijke publiek – trapten er met open ogen in. Want ja, die acteurs die hadden wel een glamour, humor en achteloze hoffelijkheid die pakweg sinds Cary Grant niet meer op het witte doek te zien was geweest. Maar laten we bij het begin beginnen.
En voor wie het alvast wil weten, Bridget Jones is de comeback van het jaar: Mad About the Boy is een warm bad van herkenning. Ze werd bedacht door Helen Fielding, die haar middenjaren negentig introduceerde in de niet ondertekende column ‘Bridget Jones’s Diary’ in de Britse krant The Independent . Daarin beschreef Fielding scherp en geestig de escapades van een 32-jarige singleton.
Ze wordt er door haar omgeving voortdurend aan herinnerd dat het de hoogste tijd is zich aan de haak te laten slaan, te settelen en een gezin te stichten. Tik tok, tik tok, imiteren pedante mannen in haar omgeving de biologische klok. Alsof ze haar ter plekke wel even willen bezwangeren.
Want dat vergeten we temidden van het grote ongemak dat Bridget over haar lichaam voelt, versterkt door een niet aflatende stroom rotopmerkingen door haar moeder: ze is niet alleen reuze aantrekkelijk voor de mannen die op haar vallen, ze houdt ook van seks. Die postcoïtale blozende wangen zijn om op te vreten. Ook dat zijn stereotypes.
Fielding beschreef haar heldin misschien als de ‘ queen of cringe’ en een über-stuntel, maar wel als een personage om van te houden. Dat wisten alle films tot en met deel vier ook liefdevol vol te houden. We zien Bridget Jones zich door het leven klunzen omdat ze zich zo vóélt, niet omdat ze zo is.
Dat verklaart volgens Fielding in diverse interviews ook waarom de twintigers van Gen Z haar hebben herontdekt. Zij gaan gebukt onder misschien nog wel dwingender (schoonheids)eisen en vinden het bevrijdend om die met Bridget weg te lachen. Met name het eerste boek en de eerste film waren een moderne variant op Jane Austens Pride and Prejudice (gepubliceerd in 1813, zeker twintig keer verfilmd).
Een zedenroman die met scherpe spot naar de Britse upperclass keek. Colin Firths snobistische Mark Darcy heet natuurlijk niet voor niets naar de arrogante – of is hij gewoon sociaal onhandig? – Mr. Darcy van Austen.
Bij wijze van verrukkelijke intertekstualiteit interviewt Bridget in het boek acteur Colin Firth die in een miniserie uit 1995 Mr. Darcy speelde. Dat soort hints geven aan hoezeer Bridget Jones in de traditie van de Britse klasse-satire staat.
Maar laten we het niet te veel over Darcy hebben. De derde film legde een kind in zijn armen en spelde een bruidssluier in Bridgets haar. In Mad About the Boy zijn personages verdwenen en personages dood of juist uit de dood opgestaan, maar het is een parade van oude bekenden.
Die spoilers zullen snel genoeg gaan rondzingen. Dat beide films niet precies op elkaar aansluiten is niet het allerergste. De tijden zijn veranderd, de film probeert het een en ander goed te maken op het gebied van het racisme en seksueel grensoverschrijdende gedrag uit met name de eerste twee films.
Echt woke is het evenwel niet. Bridget is nog steeds een parodie op de maatschappij die haar heeft grootgebracht. Er zijn twee nieuwe ‘love interests’: de jonge Roxter (Leo Woodall uit One Day ) en Mr.
Wallaker (Chiwetel Ejiofor, bekend van 12 Years a Slave ). Zellweger speelt Bridget weer geweldig, op de grens van slapstick weifelend tussen verbazing en hyperventilatie, haar gezicht een staalkaart van tegenstrijdige emoties. Waar Zellweger staat tussen Demi Moore in The Substance en Nicole Kidman in Babygirl zal vast wel weer veel pennen scherpen.
Zolang we maar onthouden dat Bridget Jones geen personage uit een sociaal-realistisch drama is, maar de vrouw die de tijd een lachspiegel probeert voor te houden..