Bouchez, de ‘eeuwige bengel’ die de formatie saboteert: klopt dat beeld wel?

Vooral Georges-Louis Bouchez wordt met de vinger gewezen voor de blokkage van de federale onderhandelingen. Waarom heeft de MR-voorzitter nog maar eens zijn been stijf gehouden? “De formatie eindigt om, tja, om wat eigenlijk.” Jarenlang al vormt Theo Francken de eerste medestander van Georges-Louis Bouchez binnen de partijleiding van N-VA.

Zelfs in ‘de periode van de verbittering’ – tijdens de deelname van MR aan Vivaldi – is dat zo gebleven. Terwijl Bart De Wever zijn telefoon niet meer wilde opnemen voor de ‘verrader’ Bouchez, noemde Francken hem zijn copain en een bekwaam politicus. Maar donderdagavond – terwijl De Wever zijn opdracht als formateur inleverde op het koninklijk paleis – krabde ook Francken zich, op X, eens verbaasd en teleurgesteld achter de oren: hoe is het in hemelsnaam zo kunnen mislopen met Arizona? De eenvoudige verklaring is dat MR-kopman Bouchez de voorbije dagen de gesprekken tussen N-VA, Vooruit, cd&v, MR en Les Engagés heeft gesaboteerd met zijn hardnekkig verzet tegen een meerwaardebelasting op aandelen.



Dat Bouchez karakterieel niet in staat is tot een moeilijk compromis. En al zeker niet als dit compromis Conner Rousseau (Vooruit) politiek ten goede kan komen. De twee kunnen elkaar al langer niet luchten.

De liberaal vindt zijn socialistische collega hopeloos over het paard getild door de Vlaamse media. Rousseau houdt Bouchez dan weer mee verantwoordelijk voor het teleurstellende bilan van Vivaldi. In een kritisch persbericht schreef Maxime Prévot, de voorzitter van Les Engagés, donderdag veelzeggend dat “het duidelijk is dat de Vivaldi-periode het vertrouwen tussen bepaalde partners diep heeft geschaad”.

Maar zoals wel vaker lijkt de eenvoudige verklaring – nu, ja – te eenvoudig. Bouchez is zelf alvast van oordeel dat formateur De Wever de voorbije dagen een inschattingsfout heeft gemaakt in zijn jacht op een startakkoord over zijn sociaal-economische supernota. Meer bepaald liet hij zich vangen aan de fout die – in de ogen van ‘GLB’ – ook premier Alexander De Croo (Open Vld) geregeld maakte in Vivaldi: hij dacht dat hij Bouchez de arm kon omwringen.

Bouchez vindt dat De Wever van hem niet kon verwachten dat hij – desnoods onder ‘zwartepiet’-druk – akkoord zou gaan met zijn fiscale toegevingen aan Vooruit, waaronder de invoering van een meerwaardebelasting op aandelen met beperkte uitzonderingen. Niet toevallig kwam een liberale bron maandag al in zakenkrant De Tijd off the record waarschuwen: ‘ Don’t play with Bouchez .’ Bij MR is te horen dat Bouchez zich sinds de verkiezingen bewust koest hield, om De Wever alle kansen te geven om in zijn opdracht als formateur te slagen.

Maar ook dat een partij die de stembusgang in juni won met een programma waarin lagere belastingen centraal stonden het zich simpelweg niet kan veroorloven om twee maanden later ‘zomaar’ akkoord te gaan met de komst van nieuwe belastingen die men al jarenlang vurig bestrijdt. Zo blijft MR van mening dat een meerwaardebelasting op aandelen zonder genoeg uitzonderingen eerder vroeg dan laat de middenklasse zal treffen. Kritische geluiden vanuit de ondernemerswereld – ook die ten noorden van de taalgrens – versterkten Bouchez deze week in die overtuiging.

Ook een aantal voorgestelde btw-verhogingen liggen moeilijk. “Sinds de verkiezingen had Vooruit twee maanden forse kritiek op de voorstellen van De Wever. Het is spijtig dat wij één keer voorbehoud maakten aan de tafel en daarna meteen als saboteurs werden weggezet door andere partijen en in de media.

Tot het laatste moment zijn we donderdag naar een compromis blijven zoeken met tegenvoorstellen”, luidt het intern. In een tweet liet Bouchez donderdag al snel weten dat de mislukking van de onderhandelingen over Arizona wat hem betreft “niet definitief is”. Vrijdag voegde hij, na zijn onderhoud met de koning, toe dat “dramatisering” van de toestand onnodig is.

“We debatteren een week over fiscaliteit, er duikt één probleem op en men trekt naar het paleis. Als we dat iedere keer gaan doen, vraag ik hier een kamer.” Het argument dat MR bijzonder veel lekkers laat liggen door ‘neen’ te zeggen tegen de supernota van De Wever – de tekst bevat onder meer een grote lastenverlaging en een beperking van de werkloosheid in de tijd – wordt door de liberalen genuanceerd.

Terwijl MR zo goed als formeel akkoord moest gaan met de komst van een stevig pakket aan nieuwe belastingen, was het op het besparingsvlak voorlopig nog vaagheid troef in de supernota, luidt het. Breder beschouwd heeft Bouchez de voorbije dagen vooral het punt willen maken dat De Wever – de gedoodverfde premier van een Arizona-regering – hem naar waarde zal moeten schatten als de voorzitter van de grootste Franstalige partij. En dat de liberaal zal weigeren om telkens ‘braaf’ zijn duim in de lucht te steken voor deals tussen Vlaams-nationalisten en socialisten.

Dat N-VA en Vooruit elkaar ook nodig hebben in Antwerpen en Vlaanderen, is volgens Bouchez niet zijn zaak. Bijgevolg is het niet aan hem om als glijmiddel te dienen voor geel-rode compromissen wanneer die tegen zijn eigen belangen ingaan. Hier zit een parallel met de formatie in 2020: ook toen weigerde Bouchez categoriek om het bilaterale akkoord tussen N-VA en PS te ondertekenen.

Hij wendde zich nog liever tot de groenen en Vivaldi. Overigens staat Bouchez niet volledig geïsoleerd binnen Arizona. Ook bij cd&v en Les Engagés valt te horen dat het beeld van Bouchez als de “eeuwige bengel” bijsturing verdient.

“Dat klopt niet. Zo heeft ook Vooruit weinig moeite gedaan om MR tegemoet te komen.” Geselecteerd door de redactie.