Boer Mark is één met zijn koeien, maar verwaarloost ze toch

DEN HAAG - Zijn koeien worden 2,5 jaar ouder dan de gemiddelde melkkoe in Nederland. Hij heeft er een paar jaar geleden nog een prijs mee gewonnen. Dus niemand kan hem verwijten dat hij niet het beste met ze voor heeft.

Toch staat Mark voor de rechter wegens verwaarlozing van zijn dieren. Dit is een verhaal in onze serie Bij de Politierechter . Als Mark (54) de zaal binnenkomt wordt duidelijk waar dat misschien aan ligt.



Hij heeft een witte stok met een rode streep in zijn rechterhand en iemand van de reclassering begeleidt hem naar het beklaagdenbankje. Zelf vindt hij dat het niet aan zijn beperking ligt dat zijn koeien er slecht bij stonden, zo blijkt gaandeweg de zitting. De aanklacht is niet mals.

Veertien kalveren zouden in kletsnatte boxen hebben gestaan; eentje zelfs tot zijn knieën in de mest. Het was zo erg dat de vacht er van ellende afviel. De inspecteurs die ruim een jaar geleden langskwamen zagen ook wondjes bij sommige dieren.

De boer had die wondjes zelf niet gezien. De zaak kwam aan het rollen door een chauffeur van de melkfabriek. Die kwam op een ochtend, ruim een jaar geleden, zoals elke dag, de tanks van de boerderij leeghalen.

Maar die dag weigerde hij de melk mee te nemen. Hij vond de boerenstal te vies en belde de inspectie. Mark heeft wel een verklaring voor de natte hokken.

Het had die nacht gevroren. Hij was vergeten het water van de leiding naar de kalverhokken dicht te draaien en daardoor was de leiding kapot gesprongen. Precies de nacht voordat de inspecteurs kwamen.

Hij was het water vergeten, omdat hij allerlei andere dingen aan zijn hoofd had. Koeien met blauwtong, een drachtige koe die haar poot brak, dieren die overleden; het was allemaal teveel geweest die weken. Maar toen de inspecteurs weg waren had hij alles droog- en schoongemaakt en waren de kalverboxen weer spic en span.

De vrijdag voor deze rechtszaak is de inspectie weer langs geweest. Toen was het toevallig weer een rommel. Dat was wel ontzettende pech, licht Mark toe.

Er was een drachtige koe bevallen, maar ze kon na de bevalling niet opstaan. Lag ze precies in de mest. Daarna brak de mestketting af waardoor hij de uitwerpselen niet weg kon trekken en vervolgens viel er weer een koe in.

En precies toen kwamen de inspecteurs langs. 'Maar als het loopt zoals het moet en ik heb geen pech met een zieke koe of iets dat kapotgaat, dan kan ik het prima belopen', zo bezweert hij. Mark heeft ook af en toe hulp, maar wel minder dan een paar jaar geleden.

Eigenlijk alleen met de administratie. Hij zou best meer hulp kunnen gebruiken, maar vindt het moeilijk om daarom te vragen. De officier van justitie en de rechter twijfelen niet aan de goede bedoelingen van de melkveehouder.

Toch vindt de officier dat het genoeg is geweest. Mark is namelijk al drie keer eerder op de vingers getikt, de eerste keer inmiddels tien jaar geleden. 'Hij geeft zijn fouten wel toe, en hij heeft voor alles een verklaring, maar het is wel erg structureel', zo vindt de officier.

'Ik ga voorbeelden geven voor het publiek'. De zaal zit vol met rechtenstudenten. 'Hij maakte de ligboxen op de tast schoon.

Hij voelde of er mest lag en veegde dat met de hand weg. De hokken waren nat van de mest en urine en niet goed ingestrooid. Er lag echt een dikke laag.

Het is geen onwil, maar misschien wel onmacht.' De officier stelt dat de dieren ook rechten hebben, maar dat het lijkt alsof Mark zijn eigen welbevinden, namelijk het boer willen zijn, boven het dierenwelzijn stelt. Dat kan zo niet langer.

De officier eist daarom een levenslang houdverbod voor Mark. Hij moet nog wel twee maanden de tijd krijgen om zijn koeien te verkopen. Mark is er even stil van.

Dan schetst hij met een brok in zijn keel wat de eis betekent voor zijn dieren. 'Er is een overschot aan koeien. Niemand gaat ze kopen.

Dat betekent over twee maanden een pen door de harses en dan klaar. Nou, mooi leven hebben ze dan, met je dierenwelzijn. En dan hoeft het voor mij ook niet meer.

' Hij benadrukt nogmaals dat hij wel goed is voor zijn beesten. Hoe de dieren die zijn genezen van blauwtong, er weer prachtig bijstaan. 'En dat komt wél door een goeie verzorging.

' De rechter wil niet zo streng zijn als de officier van justitie. 'Dat zou misschien juridisch de juiste oplossing zijn, maar ik kan het niet over mijn hart verkrijgen uit menselijk oogpunt. En dat de dieren dan dood zouden gaan, lijkt me niet de bedoeling.

Maar er moet wel iets veranderen.' Er is een rapport van de reclassering waarin staat dat Mark het misschien wel redt met extra hulp. Dat gebruikt de rechter als laatste strohalm voor de geplaagde boer.

'Het is misschien niet heel realistisch, maar toch een mogelijkheid', zo zegt hij. Mark wordt onder toezicht gesteld. Hij moet verplicht een knecht inhuren, of een andere vorm van hulp regelen, en hij moet meewerken met de reclassering.

Als stok achter de deur krijgt hij het houdverbod voorwaardelijk opgelegd, evenals een voorwaardelijke boete van 2500 euro. De melkveehouder krijgt een proeftijd van drie jaar, in plaats van de gebruikelijke twee jaar. 'Is dat duidelijk?' Wil de rechter weten.

Er komt een afgemeten 'ja' over Mark zijn lippen. 'Ik hoop dat we u niet terugzien', zegt de rechter tot besluit. De veehouder slikt met moeite zijn tranen in, pakt zijn jas en stok, en laat zich door de medewerkster van de reclassering naar de uitgang leiden.

De naam van Mark is gefingeerd..