Binnenstad op slot voor vieze bestelbussen en vrachtwagens: dit zijn de uitzonderingen

DEN HAAG - Vervuilende bedrijfsauto's en vieze vrachtwagens zijn over een paar maanden niet meer welkom in het centrum van Den Haag. Vanaf 1 januari 2025 zijn alleen nog uitstootvrije bedrijfsvoertuigen, die elektrisch zijn of op waterstof rijden, toegestaan. Maar er geldt een overgangsregeling tot 2030 en er is een brij aan ontheffingen en vrijstellingen.

De Haagse gemeenteraad praat woensdag in een commissievergadering over deze regelingen. Nee, er geldt vanaf die datum een overgangsregeling. Sommige, al eerder gekochte bestel- en vrachtauto’s mogen langer de binnenstad in.



Daarbij geldt dat hoe schoner het voertuig is, hoe langer ze zijn toegestaan. Vanaf 2030 is het centrum van Den Haag verboden terrein voor alle vieze bedrijfsauto’s . Overigens krijgen oldtimers en bestel- en vrachtauto's die rolstoeltoegankelijk zijn een vrijstelling.

Die vrijstelling geldt op basis van het kenteken van de auto en hoeft niet aangevraagd te worden. Dat is bij een ontheffing wel nodig. Dat is een lange lijst van uitzonderingen met jaartallen, emissieklassen, hefvermogens en leeftijden van de voertuigen.

Een greep hieruit. Als je een niet al te oude bestelauto, camper of vrachtwagen hebt die je alleen privé en niet zakelijk gebruikt; wanneer je een elektrische auto hebt besteld, die nog niet geleverd is; als je een bijzonder voertuig hebt zoals een kermis- of circuswagen. Ook voertuigen die niet uitstootvrij gemaakt kunnen worden, zoals zwaar transport, hebben recht op een ontheffing.

Verder is het mogelijk om een dag-ontheffing aan te vragen. Hiervoor geldt dat het er maximaal twaalf per jaar, per gemeente mogen zijn en negentig dagen van tevoren moet zijn aangevraagd. Het bedrag ligt tussen de 30 en 100 euro, afhankelijk van het soort ontheffing.

Bij een centraal loket in Amsterdam. Jawel, in Amsterdam. Het is de bedoeling dat de RDW, de Dienst Wegverkeer, de ontheffingen en vrijstellingen gaat uitgeven voor alle gemeenten die een zero-emissiezone invoeren.

Zo'n centraal loket moet voorkomen dat er een wildgroei aan ontheffingen ontstaat en elke gemeente een andere regeling heeft. Maar het is de RDW niet gelukt om op tijd een loket op te tuigen. Daarom heeft Amsterdam aangeboden om tijdelijk als centraal loket te fungeren, zodat ondernemers tijdig een ontheffing kunnen aanvragen, waarmee ze in alle gemeenten terecht kunnen.

Den Haag maakt daar graag gebruik van, maar wethouder Robert Barker (Partij voor de Dieren) wijst wel op 'mogelijke juridische en financiële risico’s'. Die risico's heeft de gemeente voorgelegd aan deskundigen. De conclusie is dat de inrichting van een centraal loket 'uitvoerbaar wordt geacht'.

Dat is niet duidelijk, want de adviezen van de deskundigen zijn geheim. De Haagse gemeenteraad heeft de adviezen wel gelezen, maar mogen daar alleen achter gesloten deuren over praten. 'De juridische adviezen bevatten mogelijke risico's en kwetsbaarheden voor de gemeente en worden daarom vertrouwelijk met de raad gedeeld', verklaart een gemeentewoordvoerder.

Hart voor Den Haag vindt dat onbegrijpelijk en doet woensdagmiddag in een commissievergadering een voorstel om de geheimhouding op te heffen, zodat Hagenaars de risico’s ook kennen. Het nieuwe kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB is niet zo'n fan van zero-emissiezones. In het hoofdlijnenakkoord staat dat het kabinet de aanschaf van elektrische voertuigen blijft ondersteunen, maar ook oog houdt voor de 'fossiele rijders'.

Er moet een eerlijke verdeling van de kosten komen tussen beide groepen. Tegelijkertijd stoppen de subsidies allemaal per 2025 en gaat het kabinet bekijken op welke manier het instellen van de zero-emissiezone kan worden uitgesteld. Maar de instelling ervan blijft een gemeentelijk besluit.

Het Haagse college heeft daarop al duidelijk gemaakt dat het zich aan het eigen coalitieakkoord houdt en niet van plan is om de invoering van de zero-emissiezone uit te stellen. Binnenkort beslist de gemeenteraad over een uitbreiding van de zero-emissiezone in het centrum naar de kuststrook. Dat zou betekenen dat vanaf 2026 ook in het gebied tussen de Laan van Meerdervoort en het strand alleen nog uitstootvrije bedrijfsvoertuigen worden toegestaan.

.