Binnenhof is goudmijn voor archeologen: 'Ik hoop nog resten te vinden van boerderij'

DEN HAAG - 'Dit is de plek om te zijn, het is once in a lifetime. Gewoon een droom die uitkomt.' Archeoloog Andjelko Pavlovic is dolenthousiast.

Hij en zijn collega's doen opgravingen op het Binnenhof. In de afgelopen drie jaar hebben ze al meer dan 100.000 dingen gevonden.



'We vinden bijvoorbeeld oesters van 500 jaar oud, maar ook items uit de bronstijd en de ijzertijd, het is zo'n privilege om op deze belangrijke historische plek onderzoek te mogen doen.' '100.000 items is natuurlijk heel erg veel', vertelt Pavlovic.

Hier zitten hele bijzondere dingen bij, maar ook stukjes aardewerk, stukjes bot, stukjes glas. En als je dat allemaal bij elkaar optelt, dan is dat heel veel. Daarbij vinden we items uit vele verschillende periodes.

Dat kan zijn uit de bronstijd, de ijzertijd of ergens uit de laatste achthonderd jaar. Want zo lang al is dit letterlijk de machtigste plek van Nederland.' De archeologen werken niet alleen met schepjes en kwastjes.

Alle funderingen die nog aanwezig zijn onder de huidige bebouwing worden in kaart gebracht met een 3D-scanner. Veldarcheoloog Brecht Cornelisse daalt een paar meter naar beneden met de scanner in zijn hand. De hele ruimte onder de grond wordt hiermee in kaart gebracht.

Wij mochten met onze camera een dagje meelopen met archeoloog Andjelko Pavlovic over het Binnenhof: 'Kijk hier, dit is een mooie de boogconstructie.' Brecht laat de scan zien op het apparaat. Hij kan de stenen muur alle kanten op draaien.

Elk hoekje en gaatje ligt nu vast op beeld. 'Middels deze scans kunnen we ook zien uit welke tijd die bakstenen komen. En als we dit verder gaan uitgraven en er komt nog een hele ruimte onder vrij, dan kunnen we dat ook scannen en weer aan elkaar plakken', vertelt Brecht.

'Dus dan kun je in principe een heel gebouw in elkaar puzzelen en op de computer weer in 3D bekijken.' Andjelko neemt ons mee naar zijn piepkleine kantoortje, want hier liggen de vondsten van de afgelopen dagen. Het is een stuk ooievaarsbot uit de dertiende eeuw, hoe toepasselijk voor Den Haag.

Een zeventiende-eeuws glas en zelfs een wervel van een tonijn, hier gegeten, een paar honderd jaar geleden bij een chic diner. En soms vind je iets uit de zestiende eeuw wat je nu nog zou kunnen gebruiken. Het is een bewerkt staafje met aan de ene kant een soort lepeltje en aan de andere kant een puntje.

'Het is gemaakt van bot. Met het lepeltje konden ze hun oren schoonmaken. En dit puntje kan als tandenstoker gebruikt worden of om je nagels schoon te maken.

' De vondsten van het Binnenhof worden in een bijzonder en welbekend gebouw in Den Haag verder uitgezocht. Dit gebouw, genaamd de Tempel, was ooit een bank en daarna een discotheek. Nu is het een plek voor geluksmomenten van de archeologen.

De dozen met vondsten staan tot aan het plafond opgestapeld. Elke item, elk scherfje, elk botje wordt hier schoongemaakt en geregistreerd. En tussen alle dozen en kratten met opgravingen wil Andjelko ons een hele bijzondere vondst laten zien.

Het is een klein rond 'apparaatje' met een soort klepje. Ongeveer de maat van een flink horloge. 'Dit is een wijzerplaat van een zonnewijzer.

Hij is gemaakt van dierlijk materiaal, van hoorn, waarschijnlijk in de late zestiende of de vroege zeventiende eeuw.' 'En als je hem openklapt, dan kun je met een draadje precies de tijd aanduiden. Dus dit was eigenlijk een voorloper van het horloge.

Het is geluk bij een ongeluk dat deze niet over het hoofd is gezien tussen al het zand en puin.' Andjelko en zijn team zullen nog vele jaren bezig zijn en steeds met de hoop en verwachtingen op iets nieuws. 'Ik hoop nog resten te vinden van de boerderij die hier stond voordat de Ridderzaal werd gebouwd.

Graaf Willem II kocht rond 1225 een boerderij van ene vrouwe Meilendis uit Wassenaar. Ik hoop echt dat we nog sporen uit die tijd zullen tegenkomen', zegt hij. 'Hier zijn ook geen foto's of tekeningen van uiteraard, dus we moeten het echt hebben van archeologische opgravingen om een idee te krijgen hoe dat gebied er toen uitgezien heeft.

Ik zou een jaar van mijn leven willen geven om één dag terug in die tijd te kunnen gaan. Om te kijken en foto's te nemen en dan te kunnen zeggen: kijk jongens, zo heeft het er toen uitgezien.' De komende jaren is Andjelko met zijn team nog druk bezig op deze bijzondere plek, in opdracht van het Rijksvastgoedbedrijf (RVB).

Als archeoloog het hoogtepunt uit zijn carrière. 'Het is fantastisch om alle vondsten en gegevens vast te leggen voor de toekomstige generaties. Voor archeologen die van stadsarcheologie houden, is dit de mooiste plek om te mogen werken.

' Tot en met 2028 is het Binnenhof hermetisch afgesloten . Niemand mag naar binnen, behalve de bouwers en de archeologen..