Bijzondere vondst: man schrijft zijn vrouw tijdens razzia 'voeten goed verzorgd en wel een aardige wandeling'

TWEEDE WERELDOORLOG Bijzondere vondst: man schrijft zijn vrouw tijdens razzia 'voeten goed verzorgd en wel een aardige wandeling' Gerben Solleveld Vandaag, 20:25 • 4 minuten leestijd Han Mellaart schreef een brief vol liefde na de razzia van Rotterdam © Razzia Monument Rotterdam/Privé "Lieve vrouw, maak je over mij niet bezorgd. Met ons gaat het goed." Het zijn de woorden van Han Mellaart in een brief aan zijn vrouw.

Hij is opgepakt tijdens de razzia van Rotterdam in de Tweede Wereldoorlog. Han schrijft de brief tijdens de verschrikkelijke tocht naar Duitsland. De ontberingen verzwijgt hij, "we zijn in Gouda, wel een eerlijke wandeling.



" Zijn dochter Anneke, inmiddels zelf 76 jaar, vond de brief onlangs en stuurde er foto's van naar Rijnmond. Ze vindt het vooral onbegrijpelijk hoe positief haar vader Han was in de brief aan haar moeder Corrie. "Niet te geloven", zegt ze en vervolgt met een ironisch lachje in haar stem, "vuile leugenaar.

Hij deed dit om zijn vrouw gerust te stellen, want zij bleef achter met een klein kind. Het was natuurlijk helemaal niet zo optimistisch. Als je buiten de rij liep, schoten ze je dood.

" De razzia van Rotterdam was op 10 en 11 november 1944. Tussen de 52 en 70 duizend mannen uit Rotterdam en Schiedam werden weggevoerd. De meesten werden aan het werk gezet in Duitsland.

Dat was deels om de industrie van onder andere wapens op gang te houden, maar ook om te zorgen dat deze groep mannen niet in opstand kon komen. De geallieerden waren toen al bezig met een opmars richting Nederland. Han schrijft in de brief dat hij na de razzia vanuit Rotterdam in Gouda terecht is gekomen.

"Wij zijn naar Gouda gewandeld en daar hebben we geslapen in de loods van Dobbelman. Heerlijk na zo'n wandeling. We kregen pap.

Ik heb 3 pannetjes opgegeten." Opnieuw benadrukt hij dat zijn "lieve vrouw" zich geen zorgen hoeft te maken. Een stukje verderop schrijft hij over het vervolg van de tocht naar Utrecht.

"Wel een aardige wandeling. Het had de hele dag geregend, dus we waren door en door nat. Ik sta op het ogenblik in mijn onderbroek en hemdje dit briefje te schrijven.

" De optimistische en onbezorgde brief begint met 'Lieve vrouw' © Privé Maar hij vervolgt vol optimisme dat zijn voeten na de wandeltocht werden verzorgd en dat hij wacht op warm eten. "Dus zoals je ziet maak je niet bezorgd." In de brief lijkt Han zich vooral ook druk te maken om de situatie van zijn gezin: "Heb je van Hesselman nog geld gehad? Je kan mij nog niet terug schrijven omdat wij nog geen vast adres hebben.

Zo gauw dat er is laat ik het je weten." De afsluiting van de brief barst van de liefdesuitingen: "Ik eindig met oneindig veel liefde voor jou en Hanny en ontelbare kusjes van je innig liefhebbende man H. Mellaart" De brief eindigt met veel liefde en kusjes voor het achtergebleven gezin © Privé Hoe de brief ooit bij haar moeder terecht is gekomen, is Anneke een raadsel.

"Misschien dat-ie uit de trein is gegooid in de hoop dat-ie werd gevonden of aan iemand is gegeven." Ze heeft het allemaal aan haar vader kunnen vragen, maar die was – zoals normaal in die tijd en voor die generatie – niet heel spraakzaam. Sporadisch wordt een opmerkelijk verhaal verteld, maar die gaan lang niet over wat ze 'echt' meemaakten.

Han Mellaart (m) is de auteur van de brief © Privé Zo weet Anneke het verhaal dat haar vader in Duitsland in een worstenfabriek werkte. "Moest-ie bloedworst maken. Eerst met je handen door het bloed roeren.

Toen hij ging kneden had-ie een verbandje om z'n vinger, maar toen hij klaar was, was dat weg. Ik heb daarna nooit meer bloedworst gegeten", zegt ze lachend. Duizenden jongens en mannen werden door de nazi's gedeporteerd om dwangarbeid te verrichten in Duitsland © Razzia Monument Rotterdam Tassen vol eten Wat de 76-jarige dochter ook nog weet is dat haar vader vrij stevig gebouwd terugkwam.

"M'n moeder woog nog maar 43 kilo en m'n vader 100. Die had in die worstenfabriek gewerkt. Hij wist niet wat-ie zag toen hij terugkwam.

" Ze beschrijft zijn terugkomst op het Zwaanshals in Rotterdam waar hij vanuit Duitsland met tassen vol eten aan kwam: "De mensen vlogen op hem af. M'n moeder zei: 'Doorlopen naar huis. Wij hebben niks.

'" Haar vader had volgens Anneke "een hele bolle kop". Anneke weet zelf niets van de oorlog, want toen was ze nog niet geboren. "Ik ben gelukkig van na de oorlog, ik ken wel de verhalen.

" Ook zegt ze dat de oorlog voor het gezin gelukkig een positieve afloop had. "Mijn vader is 78 geworden en mijn moeder 88." LEES OOK Hoe kom je meer te weten over tewerkgestelden in Duitsland tijdens WOII? LEES OOK KIJK TERUG: De onthulling van het Razzia Monument in Rotterdam.