Baken in donkere tijden: waarom de goudprijs al maanden records breekt

Onlangs ging de deur van de Bredase verzamelaarswinkel Europost open. Een klant stapte naar binnen en legde een gouden tand op het bureau van eigenaar Patrick Sneller. „Hij had gehoord over de hoge goudprijs en wilde weten hoeveel hij ervoor kon krijgen.

” Sneller kijkt er allang niet meer van op. De meest uiteenlopende voorwerpen van het edelmetaal komen de laatste tijd voorbij: van gouden tientjes en manchetknopen tot oude sieraden zoals bedelarmbanden en juwelen van overleden familieleden. „In de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw kochten Nederlanders veel goud in.



Maar die generatie wordt steeds ouder, en kinderen vinden het ouderwets of niet mooi”, vertelt Sneller aan de telefoon. „Dus als mensen in de media lezen dat goud meer waard wordt, willen ze toch wel eens weten wat ze ervoor kunnen krijgen.” Dat leidt regelmatig tot verbazing.

„Oei, dat is wel veel geld, zeggen ze dan.” De handelaar lacht. „Het is hier soms net Tussen Kunst en Kitsch.

” Wie het edelmetaal aanbiedt bij Europost, dat naast goud ook handelt in postzegels en munten, komt aan het bureautje van Sneller te zitten. Daar test de Bredanaar de kwaliteit, weegt het edelmetaal en noemt een prijs. „Voor 100 gram goud krijg je netto 50 gram uitbetaald.

Altijd. Ben ik gewoon transparant over. Er zitten allerlei kosten aan voor transport, het elders laten omsmelten en een marge voor ons.

” Sneller ziet het de laatste maanden, zeker sinds de verkiezing van Donald Trump, „steeds drukker worden”. En dat heeft alles te maken met de geopolitieke spanningen die voor een hogere goudprijs zorgen. Die prijs bereikte vorige week een recordhoogte met 90.

700 euro per kilo. Oftewel 2.950 dollar (2.

757 euro) per troy ounce (31,3 gram), de standaardeenheid voor goud. Wie wil weten hoe bijzonder dat is, hoeft maar te kijken naar hoeveel een troy ounce goud vorig jaar rond deze tijd kostte: 1.900 dollar.

In een jaar tijd is de goudprijs dus met meer dan 1.000 dollar gestegen. Waarom is juist dit edelmetaal in onzekere tijden zo populair? Voor goud geldt eigenlijk één wetmatigheid: hoe meer spanning in de wereld, hoe hoger de prijs.

„Goud wordt door veel mensen gezien als de ultieme veilige belegging”, zegt Bert Colijn, hoofdeconoom internationale economie bij ING. „Je hebt een klomp edelmetaal. Die kun je fysiek vasthouden en die behoudt op de lange termijn redelijk zijn waarde.

” Zo nam de prijs van goud aan het begin van de coronacrisis fors toe. Veel mensen zagen het edelmetaal als een veilige belegging daar waar aandelenkoersen bijvoorbeeld instortten. Na een kleine dip toen de pandemie onder controle was, neemt sinds eind 2023 de goudprijs weer toe.

Spanningen over de oorlogen in onder meer Oekraïne en Gaza hebben een opdrijvend effect. Tel daarbij nog het onberekenbare gedrag van de Amerikaanse president Donald Trump op en je kunt concluderen: de wereld is een stuk instabieler geworden. „Er is enorm veel onzekerheid op vlakken waarvan men een jaar geleden had gedacht dat het zekerheden waren”, zegt macro-econoom Teeuwe Mevissen van de Rabobank.

„Het voortbestaan van de NAVO staat nu zelfs ter discussie. De wereldorde is aan het verschuiven. Goud is dan heel overzichtelijk.

Je kunt het desnoods in je koffer meenemen als je moet vluchten.” Dat bleek na de aankondiging van Trump maandagavond over Amerikaanse importheffingen op producten uit Canada, Mexico en China. De goudprijs reageerde dinsdag meteen, met halverwege de middag een plus van 1,6 procent ten opzichte van een dag eerder.

De dreigende handelsoorlog wakkert bovendien de angst aan dat de inflatie weer gaat oplopen. Stijgen de prijzen, dan neemt de koopkracht af. Mevissen: „Mensen kopen goud om zich tegen het risico van hoge inflatie te beschermen.

Met het idee: goud is over een tijdje nog evenveel waard, maar voor bijvoorbeeld een euro of dollar kan ik bij hoge inflatie minder kopen.” Dat is overigens, zeker op de korte termijn, niet altijd het geval. Net zoals de goudprijs hard oploopt, kan die ook snel weer dalen.

Toen de coronapandemie onder controle leek, daalde de vraag naar goud en daarmee de waarde van het edelmetaal. Wie in de zomer van 2020 een troy ounce goud kocht, betaalde daar 2.030 dollar voor.

Verkocht je diezelfde hoeveelheid in de herfst van 2022 weer, dan kreeg je er nog 1.542 dollar voor. Mevissen: „Maar op de langere termijn van vijf tot tien jaar kun je zeggen dat goud wel redelijk zijn waarde behoudt.

” Niet alleen consumentenaankopen drijven de goudprijs op. Ook centrale banken zijn hun goudreserves flink aan het uitbreiden. Uit cijfers van de World Gold Council, de belangenvereniging van gouddelvers, blijkt dat centrale banken wereldwijd de afgelopen drie jaar gezamenlijk gemiddeld bijna 1.

060 ton goud per jaar inkochten. Tussen 2019 en 2021 was dat nog gemiddeld 436 ton per jaar. „Landen als China, India, maar ook Polen houden meer van hun reserves in goud aan”, zegt Colijn.

Dat heeft meerdere redenen, waaronder een afgenomen vertrouwen in de Amerikaanse dollar. Mevissen wijst ook op de Russische invasie van Oekraïne: „Toen in 2022 de Russische bezittingen bevroren werden, zijn centrale banken meer goud gaan inslaan. Ze concludeerden: zo veilig is het aanhouden van valutareserves niet.

Goud lijkt voor hen dan een betere optie, want dat kun je niet van een afstand afpakken.” De inkoop door centrale banken was in 2024 goed voor 21 procent van de goudvraag. Grootste afnemers zijn juweliers (40 procent) en beleggers (24 procent).

In die laatste categorie vallen consumenten die goud kopen als een verzekering voor later, maar ook beleggers die goud zien als handelswaar. De stijgende prijs van het edelmetaal trekt namelijk ook veel speculanten aan. Voor hen spelen de ontwikkelingen in rentetarieven een belangrijke rol.

Stijgt de rente, dan is goud minder aantrekkelijk als beleggingsobject. Simpelweg omdat je op je spaargeld een zekerder rendement krijgt in de vorm van een rente-uitkering aan het eind van het jaar. Maar dalen de rentetarieven, zoals nu al een aantal kwartalen het geval is, dan komt goud weer meer in beeld.

Een van die speculanten is ondernemer Loek Janssen (35), oprichter van meerdere fintechbedrijven. Hij investeert al een paar jaar in goud en in mijnbouwbedrijven. „Het werd door mijn vrienden altijd een beetje gezien als een boomerinvestering.

Wat moet je met goud? Maar al sinds de coronacrisis wist ik: de wereld is chaotischer geworden, dus dat drijft de prijs op. Daar behaal ik dan weer flinke rendementen op.” Hoe hoog de investeringen precies zijn, zegt hij liever niet.

Het enige dat hij kwijt wil, is dat hij meerdere goudstaven bezit. Die liggen ergens in Nederland in de kluis van een bedrijf dat het transport, de verzekering en de opslag ervan regelt. Af en toe gaat Janssen even kijken of zijn goud er nog ligt.

„Dan heb ik zo’n goudstaaf in mijn handen, dat blijft iets speciaals.” Naast het kopen van fysiek goud, investeert Janssen ook in bedrijven die goud delven. „We kunnen zo ongeveer alles maken, tot diamanten aan toe, maar niemand heeft ooit een machine bedacht om goud te produceren.

Als de vraag hoog is, leidt dat ook tot meer werk voor mijnbouwbedrijven. Dus verwacht ik dat die aandelen het de komende jaren goed gaan doen.” Blijft de vraag hoelang de goudprijs stijgt.

ING stelde begin vorige maand in een analyse vast dat de omstandigheden ideaal zijn om door de grens van 3.000 dollar per troy ounce heen te breken. De macro-economen van ING en Rabobank zelf zeggen geen schattingen te doen voor wanneer dat dan gaat gebeuren.

„Maar of de goudprijs blijft stijgen heeft alles te maken met hoe onzekerheid wordt ervaren”, zegt Mevissen. „Wordt er op korte termijn een vredesakkoord in Oekraïne gesloten, dan kan dat ervoor zorgen dat de belangstelling voor goud wat afneemt omdat er meer stabiliteit lijkt te zijn.” Belegger Janssen verwacht dat zelfs 3.

500 dollar per troy ounce aangetikt gaat worden dit jaar. „Het aanbod is niet gemakkelijk te vergroten als de vraag aantrekt, het opzetten van een mijn en aanboren van een nieuwe ader duurt gemiddeld vijf tot zeven jaar. En de gebeurtenissen in de wereld geven nou ook niet veel aanleiding om te denken dat de onzekerheid minder zal worden.

”.