Angst van Grieken komt uit: 10.000 hectare aan natuur rond Athene gaat in vlammen op

Waar Grieken al maanden voor vreesden is de afgelopen dagen dan ook echt gebeurd: een enorme brand heeft grote stukken bos en natuur ten noordoosten van de hoofdstad Athene in de as gelegd. Er viel tot nu toe één dode. De schade op het Griekse vasteland is enorm: volgens kaart- en satellietdienst Copernicus van de EU is meer dan 10.

000 hectare in vlammen opgegaan. Onderweg verzwolg het vuur meer dan honderd huizen, tientallen auto’s, maar ook bijvoorbeeld een houtfabriek. Duizenden mensen uit buitenwijken en voorsteden van Athene moesten worden geëvacueerd.



Ook twee ziekenhuizen en een zomerkamp met vierhonderd kinderen moesten worden ontruimd. Inwoners die niet terechtkonden bij familie of vrienden, kregen onderdak in gemeentehuizen, hotels en het Olympisch Stadion, gebouwd voor de Olympische Spelen in 2004. Eén vrouw kwam door de brand om het leven; haar verkoolde lichaam werd op een werkplaats gevonden.

Volgens Griekse media gaat het om een 65-jarige Moldavische die in Athene woonde. Meerdere mensen moesten met ademhalingsproblemen naar het ziekenhuis. Archeologische vindplaatsen Onder de geëvacueerde historische plaatsen is ook Marathon, bekend van de veldslag en de hardloopafstand die ernaar is vernoemd.

Diverse archeologische vindplaatsen en een museum zijn vooralsnog onbeschadigd gebleven. Ten tijde van de brand gold de hoogste alarmfase voor bosbranden in Attica, de provincie waarin Athene ligt en waar ongeveer de helft van de Griekse bevolking woont. Het gevaar was al maandenlang groot vanwege een zachte en droge winter, gevolgd door een warme tot zelfs hete lente waarin het ene temperatuurrecord na het andere sneuvelde.

Juni en juli waren de heetste ooit gemeten, waarbij het kwik lange tijd zelfs ’s nachts niet onder de 30 graden zakte. Ook viel er nauwelijks een druppel regen. In maart ontstonden al de eerste bosbranden, de afgelopen weken braken ze bijna dagelijks uit.

Meestal werden ze snel geblust, in de hoop de catastrofale branden zoals die vorig jaar woedden te voorkomen. Toen moesten bijvoorbeeld op Rhodos 19.000 bewoners en toeristen vluchten voor de vlammen.

Dat echt grote branden dit jaar tot voor kort uitbleven heeft waarschijnlijk te maken met een gebrek aan wind. Dat veranderde afgelopen zondag, toen de Meltemi opstak; een bekende noordenwind die bijvoorbeeld op de eilanden in augustus vaak voor verkoeling zorgt. De combinatie van die aantrekkende wind en de kurkdroge ondergrond vol brandbaar materiaal en temperaturen ruim boven de 30 graden, zorgde ervoor dat de vlammen van wel 25 meter hoog binnen een dag de buitenwijken van Athene konden bereiken, 20 kilometer verderop.

Vuurzee Meer dan zevenhonderd brandweerlieden en tientallen vrijwilligers probeerden de vlammen te bedwingen, met onder meer dertig blusvliegtuigen en -helikopters. Maar ze waren niet opgewassen tegen een vuurzee bij windkracht 7. ,,Zelfs bij heel snel ingrijpen en met hulp van nieuwe middelen als drones zijn de problemen bij dit soort extreme omstandigheden te groot”, zei minister voor Klimaatcrisis en Burgerbescherming Vasilis Kikilias.

Griekenland riep daarom de hulp in van andere landen. Onder meer Frankrijk, Italië, Roemenië en Turkije leveren mensen en materieel. Toen in de nacht van maandag op dinsdag de wind enigszins ging liggen kwam er een beetje verbetering in de situatie.

Dinsdagmiddag was er niet meer één groot front, maar bestreed de brandweer meerdere kleinere brandhaarden. Daarmee is het gevaar nog niet geweken. Volgens de verwachting trekt de wind rondom Athene de komende dagen weer geregeld aan, bij temperaturen van tegen de 40 graden.

Dinsdag keerden de eerste getroffenen terug naar hun huizen om de schade op te nemen. De regering kondigde meteen compensatiemaatregelen aan. Bewoners en bedrijven kunnen subsidie aanvragen voor renovatie, en komen in aanmerking voor belastingkorting.

Intussen kampen bewoners van de regio met de dikke rook en as die neerkomt op straten en balkons. De wind blies de rook dwars over Athene. Fijnstof in de lucht Volgens experts zit op sommige plaatsen meer dan tien keer zoveel fijnstof in de lucht als het toegestane maximum.

Onder meer op de stranden ten zuiden van Athene, waar momenteel veel toeristen verblijven, is het lastig ademhalen. Verder hebben vakantiegangers weinig last van de branden. Het vliegverkeer functioneert normaal.

Veerboten van en naar Rafina, veel gebruikt om naar bijvoorbeeld het eiland Mykonos te komen, werden enige tijd omgeleid om de wegen rond de brand te ontlasten en de brandweer zo ruim baan te geven. Inmiddels varen die ook weer volgens schema. Inwoners van Athene maken zich intussen zorgen dat alwéér een stuk van hun ‘groene long’ ten noorden van de stad is afgebrand.

Vrijwel ieder jaar is het raak, en omdat herstel jaren duurt, blijft er blijft steeds minder bos over. De verwachting is dat dankzij klimaatverandering het aantal natuurbranden en hun intensiteit de komende jaren alleen nog maar zal toenemen. De Grieken houden hun hart vast voor de komende weken.

Want aan droogte, hitte en de harde wind komt voorlopig geen einde. Ook in Albanië, Noord-Macedonië en Bosnië-Herzegovina zorgen wind en hitte voor bosbranden. is deze week op vakantie in Athene, op bezoek bij een vriendin die daar studeert: ‘Op zondag zagen we al een grote rookwolk boven de stad.

Die hing tegen het eind van de middag voor de zon. De Acropolis kleurde toen rood. Op maandag was er meer rook, over de hele horizon, en toen kon je in de stad ook de brandlucht ruiken.

Die brand kwam niet echt dicht bij onze buurt (Pipinou), maar we kregen wel de hele dag door telefoonalerts van de Griekse overheid om bepaalde buurten te evacueren. Vanmorgen zijn we heel vroeg vertrokken op een excursie naar Delphi. Ik heb toen geen brandlucht geroken.

We zijn nu best ver, maar we houden wel regelmatig het nieuws in de gaten. Gisteren waren we een groot deel van de dag in Eleusis. Vandaar konden we de rookwolk nog zien.

Echt ongerust maken we ons niet, maar het is wel een beetje spannend natuurlijk’. Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!.