Zeven jaar geleden voelden de inwoners van het Georgische bergdorp Sjoekroeti de grond onder hun voeten voor het eerst bewegen. Eerst schudde het een beetje, daarna ging de bodem steeds heviger tekeer. „Onze huizen trokken scheef en onze wijngaarden en fruitbomen verzakten”, vertelt mijnwerker Malchaz Labadze.

Hij wijst op de ingeklonken aarde rond zijn huis, waar kippen rondscharrelen en een zwarte koe met smaak een berg verdroogde maïsbladeren wegwerkt. Het erf van de familie Labadze vormt een van de laatste restjes leven in het dorp. Vanwege de grondverzakking staan huizen en schuren op instorten en trekken de bewoners weg.

„De school moest sluiten en de enige waterbron is vervuild geraakt”, zegt Labadze, wijzend op een met bruin water gevulde badkuip in de tuin. De oorzaak van de schade ligt volgens de inwoners bij hun werkgever: het machtige mijnbouwbedrijf Georgian Manganese, gevestigd in het lager gelegen mijnstadje Tsjiatoera. Al bijna honderdvijftig jaar wordt rond Tsjiatoera in de west-Georgische provincie Imereti mangaan uit het Kaukasus-gebergte gehaald.

Dankzij de vondst van dit ‘zwarte goud’ en de hoge kwaliteit ervan, groeide de regio in de jaren dertig van de vorige eeuw uit tot hét mangaancentrum van de Sovjet-Unie. Maar die dagen van welvaart zijn vervlogen: de verroeste metalen constructies, slap hangende kabelbanen en vervallen gebouwen in het berggebied wekken een spookachtige indruk. Toch zijn de mijnen nog volop in gebruik.

Maar liefst t.