‘In het begin schiep God de hemel en de aarde.’ Tien woorden heeft het Nederlands nodig om dit te zeggen. Het Inuktitut, een taal uit Noord-Canada, heeft er maar vijf woorden voor nodig: ‘ Pigiarnerme Gudib kilaglo nunalo pingortipak.

’ Wat het Nederlands doet met woordjes als ‘in’, ‘het’, ‘de’ en ‘en’, doet het Inuktitut met uitgangen achter de vijf basiswoorden van de eerste zin van Genesis: ‘begin’, ‘God’, ‘hemel’, ‘aarde’, ‘scheppen’. Maar er zijn ook talen die er duidelijk meer woorden dan het Nederlands voor nodig hebben. Bijvoorbeeld het Maori (Nieuw-Zeeland): ‘ He mea hanga na te atua i te timatanga te rangi me te whenua.

’ Veertien woorden. Letterlijk vertaald is dat zoiets als: ‘De ding maak van de God in de begin de hemel en de aarde.’ Het Maori doet niet aan uitgangen en ook niet aan werkwoordsvervoegingen.

‘Maak’ kan daarom in deze zin ‘gemaakt’ betekenen. En er is ook geen verschil tussen ‘de’ en ‘het’. Talen kunnen grammaticaal behoorlijk van elkaar verschillen.

Sinds vorig jaar is er een grote databank: Grambank . Daarin kunnen taalkundigen 195 grammaticale eigenschappen van 2.400 talen met elkaar vergelijken.

Zo kunnen ze een aantal vermoedens over wat er grammaticaal wel en niet mogelijk is in menselijke taal voor het eerst op grote schaal onderzoeken. Zoals: hebben talen die door kleine hechte gemeenschappen gesproken worden, complexere grammatica’s? In hoeverre hangt binnen de grammatica.