Ze moeten honderden miljoenen dollars aan bezuinigingen ophoesten, duizenden banen schrappen, geen ‘genderideologie’ meer verspreiden en moeten keihard optreden tegen pro-Palestijnse demonstraties op de campus. Intussen krijgen ze hoon en haat te verstouwen op X, het medium van Elon Musk. Amerikaanse universiteiten sidderen van angst door de weergaloze aanval die de regering-Trump de afgelopen weken op hen heeft ingezet.

Een anonieme bestuurder – iedereen houdt zijn hoofd nu omlaag – vertelde The New York Times dat hem was aangeraden persoonsbeveiliging te nemen. Hij had „nog nooit zoveel angst gezien” bij collega’s. Meer dan vijftig universiteiten zijn doelwit van onderzoek door de federale overheid, die met financiële druk aandringt op het navolgen van nieuwe richtlijnen over ‘gevoelige' onderwerpen.

Voor Trump en zijn radicaal-rechtse supporters is dat onderdeel van een wraakzuchtige afrekening met universiteiten die studenten geen vaderlandsliefde bijbrengen maar nationale zelfhaat. Daaronder valt het denken – en spreken – over gender, discriminatie en racisme, klimaat en het opkomen voor ‘gemarginaliseerde groepen’. Het fanatisme waarmee nu de staatsmacht wordt gebruikt, is revolutionair en nieuw, de aanval zelf niet.

Die kent een lange historische aanloop. Traditionele Amerikaanse afkeer van elites speelt een rol, maar veel belangrijker is de jarenlang opgebouwde kritiek op de ‘linkse’ hegemonie in het hoger onderwijs door Republikeinse pol.