Het verhaal van de Tweede Wereldoorlog is toe aan een renovatie. Het blijft essentieel om het verhaal te vertellen, vinden vier directeuren en één hoofdconservator van musea en herinneringscentra die zich bezighouden met oorlog, bezetting en Jodenvernietiging: als moreel ijkpunt voor de tegenwoordige tijd. Maar andere vertelvormen zijn nodig, nu de meeste bezoekers minder direct verbonden zijn met de gebeurtenissen dan de generaties voor hen.

Kamp Amersfoort is in 2021 uitgebreid en een heus museum geworden. De Anne Frank Stichting verscheept deze maand een replica van het Achterhuis naar New York waar in januari een tentoonstelling opent voor „Amerikanen die niet in de gelegenheid zijn om het Anne Frank Huis in Amsterdam te bezoeken”. Het Verzetsmuseum heeft vorige maand een nieuwe opstelling gemaakt over de oorlog en de Nederlandse koloniën – en is daarmee „compleet”, zoals een radioreclame belooft.

Het Nationaal Holocaustmuseum is dit jaar geopend. En Herinneringscentrum Kamp Westerbork presenteerde vorige maand een nieuw ontwerp voor het barre barakkenterrein. Is de oorlog daarmee klaar voor de 21ste eeuw? Welke middelen gebruiken de vijf om een nieuw, jonger publiek te interesseren? En wat zijn hun grenzen daarbij? Een liquidatiespel waarin bezoekers op Duitsers kunnen schieten? Toch maar niet.

Met kunstmatige intelligentie avatars maken van voormalige gevangenen en die ‘in gesprek’ laten gaan met bezoekers? Het overwegen waard. Een portret van Hitler.