De Nederlandse overheid moet meer doen om door stikstofuitstoot veroorzaakte schade aan beschermde natuurgebieden te voorkomen. Tot dat oordeel kwam de rechtbank in Den Haag woensdag in een zaak die milieuorganisatie Greenpeace tegen de Nederlandse staat had aangespannen. De staat moet Greenpeace een dwangsom van 10 miljoen euro betalen als de stikstofdoelen van 2030 niet gehaald worden.

Volgens deze doelen mag 50 procent van Natura-2000 gebieden dan niet langer overbelast zijn. De staat kan in beroep, maar het kabinet-Schoof moet ondertussen wel werk maken van de uitvoering van het vonnis. Premier Schoof zei vrijdag te verwachten in eind maart of begin april daarvoor een plan te publiceren.

Hoe moet het nu verder met de landbouw, bouw, energie, industrie en mobiliteit sinds de Greenpeace-uitspraak? Veroorzaakt 67 procent van de totale stikstofneerslag in Nederland (inclusief stikstof uit het buitenland). Nu al zit de landbouw op slot. Ook boeren die hun bedrijf willen verduurzamen kunnen dat niet doen, omdat ze vrijgekomen stikstofruimte niet meer zonder nieuwe vergunning mogen vullen (‘interne saldering’: als je zorgt dat er minder stikstof wordt uitgestoten dan waarvoor je een vergunning hebt, kun je met die stikstofruimte iets anders doen), sinds een uitspraak van de Raad van State van afgelopen december.

Voordat ze een vergunning kunnen krijgen, zal altijd getoetst moeten worden of de stikstofruimte (de maximale hoeveelheid stikstof die een bedrijf, bedrijfstak, regi.