De overwaarde die huiseigenaren met hun woning opbouwen, zorgt voor een steeds grotere kloof met starters, die met een hypotheek en eventueel eigen inbreng een huis proberen te kopen. Dat het maandag gepubliceerde Woonbericht van ING, waarbij een peiling wordt gedaan over de woningmarkt. Bijna vier op de tien huiseigenaren geeft aan dat ze hun eigen huis momenteel waarschijnlijk niet meer hadden kunnen kopen met alleen een hypotheek.

Van de ondervraagde huiseigenaren geeft twee derde aan dat ze hun woning in de huidige woningmarkt nog steeds zonder overwaarde zouden kunnen kopen, maar mét inbreng van eigen geld. Bijna één of de vier huiseigenaren zou de eigen woning niet tegen de actuele waarde willen kopen. De overwaarde wordt doorgaans gedefinieerd als het verschil tussen de actuele marktwaarde van huizen en de hoogte van de hypotheek.

Het moment van de aankoop speelt daarbij een grote rol. In de onderstaande grafiek van Van Bruggen Adviesgroep is een in woningen sinds 2014. Daarbij is uitgegaan van de gemiddelde huizenprijs in elk jaar, met als uitgangspunt dat de aankoop van een woning volledig is gefinancierd met een annuïteitenhypotheek.

De overwaarde ontstaat vervolgens door een combinatie van de stijging van huizenprijs (blauwe deel van balken) en de aflossing op de hypotheek (oranje deel van balken) Te zien is dat de gemiddelde overwaarde voor woningen die in 2014 zijn gekocht bijna 300.000 euro bedraagt, maar wie in 2023 kocht, heeft in doorsnee toch ook al .