Een rijtje koeien eet doodgemoedereerd van bergjes heldergroen gras. Ze staan op stal, bij melkveehouderij en agro-innovatiecentrum De Marke in het Gelderse Hengelo. Zouden de dieren weten dat zich boven hun hoofden een mogelijke uitweg uit de stikstofcrisis bevindt? Want daar, net onder de nok van de stal, meten verschillende sensortechnieken de concentratie van een aantal gassen in de stallucht: ammoniak, methaan en koolstofdioxide.

Zulke metingen moeten een centraal onderdeel gaan vormen van de nieuwe aanpak die minister Wiersma (BBB, Landbouw) vorige maand aankondigde: van depositie- naar emissiebeleid. Nu wordt de uitstoot door boerenbedrijven van met name ammoniak, en de neerslag (depositie) ervan in de omgeving, modelmatig afgeleid. Maar daar zitten de nodige onzekerheden in.

Het is de bedoeling om die uitstoot (emissie) rechtstreeks te gaan meten, op de bedrijven zelf. Niet alleen van ammoniak trouwens, maar ook van methaan, lachgas, fijnstof, geurstoffen. „Die methode is vele malen nauwkeuriger”, zegt Albert Winkel, senior onderzoeker bij Wageningen University & Research, en landelijk coördinator emissiemonitoring voor het ministerie van Landbouw.

Hij leidt een project waarbij sensoren in stallen van koeien, varkens en kippen worden getest. Ook worden er richtlijnen opgesteld voor het meten met sensoren in de veehouderij. Daarbij zijn behalve de WUR ook TNO en twee Vlaamse instituten (ILVO en VITO) betrokken.

De allereerste hoop is dat sensormetingen de vastgel.