Ministeries, gemeenten, De Nederlandse Bank, en de Eerste en Tweede Kamer, ze maken allemaal volop gebruik van de zogenoemde 'publieke' cloud. Dat is een gedeelde, online infrastructuur die in de praktijk vooral geleverd wordt door drie grote commerciële bedrijven uit Amerika: Microsoft, Amazon en Google. Met name de kantoorsoftware van Microsoft is populair.

Ambtenaren mailen in Outlook, videovergaderen in Teams, en presenteren met Powerpoint. Veel bestanden worden opgeslagen en bewaard in de cloud. Dat geldt voor 100 procent van de gemeenten en steeds meer voor de rest van de overheid.

Deze clouddiensten zorgen weliswaar voor meer efficiëntie en minder beheer, en geven de mogelijkheid van online samenwerken en overal toegang hebben tot bestanden en applicaties. Maar het grootschalige gebruik van buitenlandse cloudaanbieders brengt ook grote risico's met zich mee. "Het gebruik van deze clouddiensten is individueel nog wel te begrijpen", zegt IT-expert en ondernemer Bert Hubert.

"Maar alles bij elkaar opgeteld, is het afgrijselijk. Als deze Amerikaanse partijen hun diensten vandaag zouden afsluiten, werkt hier geen ziekenhuis meer. Dan kan de Nederlandse overheid niet eens meer met zichzelf e-mailen.

Laat staan dat je online nog iets geheim kunt houden voor de Amerikanen." Zo'n beetje alle communicatie en bestandsverwerking van de overheid loopt via Amerikaanse servers. Dat deze servers (deels) in Nederlandse datacentra staan, garandeert volgens Hubert de beschikbaarheid .