Jarenlang was Europese defensiesamenwerking een ondergeschoven kindje. In Den Haag vreesden veel partijen voor een Europees leger. De afgelopen jaren zijn voorzichtig de eerste stapjes gezet, maar dat is nu anders.

De Europese Unie had defensie tot nu toe niet echt als speerpunt, maar door de turbulente ontwikkelingen rondom Oekraïne is de urgentie in veel Europese hoofdsteden hoog. Zo kan door Europese landen ook veel geld worden bespaard door samen luchtafweer, drones, artillerie en ander materieel in te kopen. Dat geeft Europese bedrijven in de defensie-industrie meer zekerheid voor de lange termijn.

In de Tweede Kamer twijfelt vrijwel niemand meer aan meer samenwerking tussen Europese landen op defensiegebied, iets wat lang ondenkbaar was. Het halen van NAVO-norm van 2 procent defensie-investeringen was voor Nederland jarenlang onmogelijk, zeiden verschillende defensieministers van verschillende kabinetten-Rutte. Inmiddels haalt Nederland de 2 procent net, maar de politieke discussie is alweer veel verder.

Zo heeft de Franse president Macron gezegd dat hij de omvang van het Franse leger wil verdubbelen. De nieuwe Duitse coalitie heeft laten weten de 'schuldenrem' – een wettelijke beperking – op te heffen voor defensie-investeringen. Daar gaan ook Nederlandse bedrijven van profiteren.

"Uiteindelijk zijn wij toch de aanlegsteiger", grapt een insider. Een grap met een kern van waarheid. Het plan van de Europese Commissie om in totaal voor 800 miljard euro vrij te spele.