Omdat we sinds de 19de eeuw op grote schaal fossiele brandstoffen zijn gaan gebruiken, zitten we in een klimaatcrisis, zo luidt het. Maar die crisis begon veel eerder, vertelt historicus Sunil Amrith (Yale University) in De brandende aarde . ‘Bittere noodzaak en pure hebzucht drijven ons naar zelfdestructie.

’ Hoe zijn we in deze planetaire crisis beland?, vraagt ook Amrith zich af. Hij komt niet met het klassieke antwoord dat in de 18de eeuw in Engeland de industriële revolutie begon met de uitvinding van de stoommachine die werkte op kolen, waardoor producten op veel grotere schaal gemaakt en vervoerd konden worden. En dat we sindsdien ‘verslaafd’ zijn aan fossiele brandstoffen waardoor het klimaat op hol slaat.

In zijn onthutsende nieuwe boek brengt Amrith een groter verhaal. De Indiase historicus, opgegroeid in Singapore en professor aan de prestigieuze Amerikaanse Yale University, beschrijft aan de hand van meedogenloze passages uit de wereldgeschiedenis hoe de mens al veel eerder verstrikt is geraakt in een “nauw verweven vervlechting van ongelijkheid, geweld en milieuschade”. Twee verlangens vormen de strengen van die vlecht: de noodzaak om ons te bevrijden van de natuur, van ziekte, honger en ontberingen en de zucht van machtige elites naar steeds meer rijkdom.

Amrith beschouwt de klimaatcrisis als een symptoom van die oneerlijke strijd om grondstoffen en landbouwgronden. Waarom komt u met een wereldgeschiedenis van onze band met de natuur? “Ik merkte s.