Tussen 1570 en 1740 kwam er een enorme stroom protestantse vluchtelingen naar de Republiek der Verenigde Provinciën. Historicus Lotte van Hasselt onderzocht hoe er over hen gedacht werd: opvallend positief. Een van de pareltjes uit haar proefschrift is een soort reclametekst uit 1686, waarmee Groningen Franse vluchtelingen probeerde te lokken.

Groningen zou een aantrekkelijke bestemming zijn, vanwege „de gesontheyt van de Lucht, de vruchtbaerheyt van de Landsdouwe [grond], de commoditeyt [gemak] van een florisante Academie, Latijnsche Scholen en een Françe Gemeynte [Franstalige kerkgemeenschap]”. De lokale en regionale bestuurders waren zich er in die tijd van bewust dat vluchtelingen konden bijdragen aan de welvaart. Steden beconcurreerden elkaar in het aantrekken van vluchtelingen die geld hadden, of handelscontacten, of ambachtelijke ervaring.

Dat was al zo met de vluchtelingen uit de Zuidelijke Nederlanden (na de val van Antwerpen in 1585). En helemaal met de protestantse vluchtelingen uit Frankrijk (de hugenoten), een eeuw later. Van Hasselt: „De magistraten in Amsterdam zeiden toen: misschien moeten we die hugenoten gewoon maar opnemen, want het heeft indertijd ook heel goed uitgepakt met de vluchtelingen uit de Zuidelijke Nederlanden.

En daarbij werd ook gezegd: net als toen, komen ze nu veelal ‘naakt en bloot’, dus zonder bezittingen. Maar dat zagen ze niet als een probleem. Het ging hen vooral om de werkkracht van die mensen en hun vaardigheden.

Als ze .