De Europese Commissie wil werk maken van het sneller uitzetten van afgewezen asielzoekers. Als de nationale regeringen en het Europees Parlement instemmen, krijgen de lidstaten binnenkort de ruimte om migranten terug te sturen naar ‘terugkeerhubs’ in een ander land dan hun land van herkomst. Daarnaast worden asielzoekers die niet aan hun eigen vertrek meewerken voortaan harder bestraft, net als herkomstlanden die niet meewerken.

Met het terugkeervoorstel wil de Commissie-Von der Leyen voorlopig het laatste stukje leggen in de nieuwe puzzel van het Europese migratiebeleid. Die aanpak rust op twee pijlers: het wordt moeilijker gemaakt om de EU binnen te komen en asiel aan te vragen, en wie eenmaal binnengekomen toch wordt afgewezen, moet ook daadwerkelijk vertrekken. De eerste pijler kreeg vorig jaar vorm in het nieuwe, strengere Europese Migratiepact.

Dat wordt de komende jaren ingevoerd. Over het verscherpen van de terugkeerregels bestond toen nog veel verdeeldheid. Het nieuwe voorstel moet aan die verdeeldheid een einde maken.

Dat is ook noodzakelijk, omdat asielbesluiten na het Migratiepact veel sneller moeten worden genomen. Migranten met weinig kans op asiel krijgen te maken met een verkorte ‘grensprocedure’ in nog te bouwen centra langs de buitengrenzen in landen als Italië en Griekenland. „Een snelle terugkeer is hierbij noodzakelijk, zodat we voorkomen dat onze systemen overweldigd worden, zodat we mensen niet in de wachtkamer laten zitten en zodat we pogin.