Valse paspoorten, nagemaakte identiteitskaarten en neppe bedrijfspasjes. Als je dat hoort, denk je al snel aan criminelen die via illegale handel geld willen verdienen. Maar vervalste papieren hoeven niet altijd te horen bij criminelen.

In de Tweede Wereldoorlog maakte het verzet nogal eens gebruik van nagemaakte stempels en papieren om mensen te helpen overleven. Deze maand zoeken we naar “echt-nep”-geschiedenis. Daar kan de Tweede Wereldoorlog niet in ontbreken.

Tijdens de Duitse bezetting kon een nep persoonsbewijs of een ander identiteitsbewijs letterlijk van levensbelang zijn. Op straat vonden regelmatig controles plaats waarbij je je identiteitsbewijs moest laten zien. Als je dat niet bij je had, werd je opgepakt.

Persoonsbewijzen Historicus Fred Cammaert is gespecialiseerd in het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij heeft voorbeelden van vervalste papieren die het verzet gebruikte. Essentieel was in die periode het bezit van een persoonsbewijs.

Alleen daarmee kon je je vrij bewegen. Dat was dus een probleem voor ondergedoken verzetsmensen en joden. Maar een persoonsbewijs namaken, was bijna onmogelijk vanwege de meerdere beveiligingen in het papier zoals een watermerk.

Overvallen Cammaert legt uit dat het verzet daarom liever overvallen pleegde op gemeentehuizen met het doel blanco persoonsbewijzen mee te nemen. Die werden dan ingevuld en voorzien van eveneens achterover gedrukte stempels. Er bestaat nog een vel papier waarop de verschillende stempels zijn ge.